To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Wykład 6. 22.04.2008 r.
Wojna w pojęciu świata zachodniochrześcijańskiego 1) Żródła postrzegania wojny a) wg Grewe „ Epoki prawa międzynarodowego” występują trzy źródła: nauczanie kościoła (pisma uczonych; prawo soborowo - papieskie)
tradycja rzymska
praktyka wojen średniowiecznych (szczególności wojny prywatne) b) wg S. Neffa „ Wojna a prawo narodów” źródłami wojny są: tradycja prawa naturalnego (świeckiego) inspirowana nauką stoików i prawa rzymskiego chrześcijaństwo 2) wojna w koncepcji doktrynalnej - wojna sprawiedliwa ( wojna jest traktowana jako aberacja, czyli odstępstwo od normalnego trybu, dlatego też musiała być usprawiedliwiona)
a) koncepcja wojny sprawiedliwej kształtowała się przez długi okres czasu
b) autorzy średniowieczni, którzy zajmowali się tematyką wojny: Św. Augustyn „Państwo Boże” ( IV/V w.) teologiczna podstawa dla koncepcji wojny sprawiedliwej
odwołuje się do ewangelii wojna jest sprawiedliwa tylko, jeśli używa się jej w celu obrony wiernych
wojna nie może być wywoływana w celach egoistycznych wojna służy naprawieniu nieprawości wojna wymaga sprawiedliwej przyczyny (iusta causa) i prawego zamiaru (intentio recto) sposób na przywrócenie ładu moralnego
Izydor Sewilski Rajmund z Peñaforte ( 1180 - 1275) - profesor prawa kanonicznego w Bolonii, gen. dominikanów, napisał „ Summa de casibus”, jego dzieła były włączone do „Dekretów” Gracjana (XIII w.), które stały się elementem składowym „Corpus iuris canonici” do jego twórczości odwoływał się Stanisław ze Skarbimierza „ De Bellis Iustis” - „O wojnie sprawiedliwej” - należał do polskiej szkoły prawa wojny tak jak Paweł z Brudzenia (Włodkowic) - 1370- 1435/36, który napisał memoriały na sobór „De potestatae papae” (O władzy papieża) i „De imperatoris respectu infidelum” (o poszanowaniu władzy cesarskiej przez niewiernych) Baltorus De Sassoferrato (wspierał cesarza w sporze z papieżem) Św. Tomasz z Akwinu (XIII w.) - po „Dekretach” Gracjana podsumował prawo wojny
Jan z Ligano „O wojnie, represaliach i pojedynku” ( 1360r.) Hostensis - kardynał Henryk z Heguzy - rozróżnia wojnę z chrześcijanami i wojnę z niewiernymi ( różne zasady prowadzenia) W średniowieczu kościół zaczął wiązać aniołów i św. z wojną - Archanioł Michał, św. Jerzy, św. Maurycy c) istota wojny sprawiedliwej wg Rajmunda z P. opierała się na pięciu elementach: auctoritas - wojna mogła mieć miejsce, jeśli odbywała się z upoważnienia (rozkaz suwerena); musiało być po obu stronach konfliktu (również w wojnie publicznej); wojna sprawiedliwa nie miała zastosowania przeciwko piratom i bandytom
(…)
… się nie powtórzy (proporcjonalność i sprawiedliwość) 3. Przebieg wojny- nie przewidywano formalnego wywołania wojny
a) od XII w. różne formy działań poprzedzające konflikt
metoda wysyłania heroldów - żądanie naprawienia szkód metoda wysyłania listu wyzywającego pierwotnie oznaczała wypowiedzenie stosunku lennego (tak rozpoczęła się wojna stuletnia 1337-1453; król Anglii Edward III był wasalem króla Francuskiego
wysyłanie rękawicy- miasta włoskie
uwięzienie wszystkich obywateli drugiej strony w XVI w. pojawia się praktyka rozpoczynania wojny przez heroldów, którzy ogłaszali taka wiadomość nie tylko na dworze wroga, ale i swoim (1557r.; wojna angielsko- francuska) b) zasady kodeksy rycerskie- szacunek dla kobiet, dzieci, starców, klerów (po bitwie w 1415r. w czasie wojny stuletniej król angielski kazał rezać wszystkich wysokich arystokratów francuskich) od XIV w próby jednostronnego nazywania przepisów postępowania własnych sił zbrojnych (Florencja 1368, Karol V 1374, Ryszard II 1385, Henryk V 1419, cesarz Zygmunt 1432, Karol Burgundzki 1473) kościół próbował wykluczyć pewne okresy na mocy treugadei - adwent i wielki post, ale też okres związany z niedziela (czwartek/ piątek do poniedziałku rano) oraz paxdei…
… się do tego Paweł Włodkowic i Stanisław ze Skarbimierza); natomiast, jeśli te terytoria były zabrane w sposób nielegalny chrześcijanie maja prawo je odzyskać f) wojna sprawiedliwa jako sposób egzekwowania prawa - sprawiedliwa mogła być tylko po jednej stronie; często nie było iusta causa po obu stronach; wojna średniowieczna = suma wojen prywatnych (z racji organizacji społeczeństwa średniowiecznego); nie znano…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)