To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
1. Czynniki przyrodniczo geograficzne
- woda
- ukształtowanie powierzchni
- gleby
- klimat
- bogactwa naturalne
WODA - najważniejszy czynnik przyrodniczy, decydujący o lokalizacji i rozmieszczeniu osad ludzkich
- znaczenie wody
+ woda jako pokarm (osadnictwo w pobliżu wody pitnej)
+ niezbędna przy zdobywaniu pokarmów (rybołustwo - bezpośrednie, nawadnianie pół - pośrednie)
+ woda jako czynnik obronny (fosy)
+ woda jako szlak komunikacyjny
- w zależności od rodzaju wód wydziela się 3 typy cywilizacyjne:
+ potomiczne - czyli rzeczne
+ talosoiczne - czyli morskie
+ oceaniczne - morskie
- główne cywilizacje które powstały w dorzeczach wielkich rzek:
- typy położenia miast nadrzecznych:
+ przy ujściu rzeki do morza (dwa stare miasta japońskie w Azji mniejszej, Efez - u ujścia Kajstros, Londyn - ujście Tamizy, Szczecin nad Odrą
+ u zbiegu jednej lub kilku rzek w węźle hydrologicznym, często w widłach rzek ( Moskwa -widły rzeki Moskwa i jej niewielkiego lewobrzeżnego dopływu rzeki nieglinnej.
+ na skrzyżowaniu drogi lądowej i wodnej zwykle przy przeprawie przez przeszkodę wodną, jaką stanowi rzeka (Paryż usytuowany został na osi krzyżującej dolinę Sekwany z wielkim szlakiem szlakiem lądowym łączącym Pireneje z Renem)
+ na początku odcinaka żaglowego rzeki ( Manaus - położone nad rzeką Rio Negro, przy ujściu Amazonki; Koźle - połączone skanalizowaną drogę rzeki Odry.
+ zależnie od biegu rzeki czy tafli jeziora ( na wyspie, skarpie rzecznej, w delcie rzeki, na przesmyku
między jeziorami) Wrocław - wśród rozlewisk Odry; Warszawa, Płock - na skarpie rzecznej; nad jeziorami : Chicago - j. Michigan, Toronto - j. Ontario, Biskupin - j. Biskupie
UKSZTAŁTOWANIE POWIERZCHNI ZIEMI Wpływ tego czynnika należy prześledzić na dwóch płaszczyznach :
wysokość nad poziomem morza - zmiana ciśnienia wraz ze wzrostem wysokości
- na poziomie morza - 1013,3 mb
- 4000 m n. p. m. - 613,3 mb
W miarę wzrostu wysokości nad poziomem morze maleje liczba mieszkańców a co za tym idzie liczba jednostek osadniczych.
Rozmieszczenie osad ludzkich w zależności od wysokości n. p. m. formy ukształtowania terenu
- niziny
- wyżyny
- góry
Rozmieszczenie ludności świata według form ukształtowania terenu:
M. Janiszewski (Geograficzne warunki powstania miast polskich) wyróżnił w Polsce kilka rodzajów miast położonych na granicach fizjograficznych:
(…)
… i obniżenia na niżu
krajobrazów polodowcowych
KLIMAT warunki klimatyczne, oświetlenie, temperatury i wielkości opadów
- Najkorzystniejsze warunki dla zamieszkania człowieka występują w strefach umiarkowanych obu półkul
GLEBY - czynnik ten miał i ma duże znaczenie na lokalizację głównie osad rolniczych
BOGACTWA NATURALNE - występowanie bogactw naturalnych jest związane z budową geologiczną. W przyszłości jak również obecnie jest ono ważnym czynnikiem determinującym powstanie i rozwój osad ludzkich
krzemień - jeden z pierwszych surowców naturalnych, który stał się przedmiotem wydobycia i użytkowania. Wykorzystywany był już w neolicie m.in. do produkcji kamiennych siekierek. Kopalnie tego surowca wraz z pobliską osadą odkryto m. in. w Polsce, w okolicy Opatowa rola bogactw naturalnych gwałtownie wzrosła w trakcie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)