To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
I. Władza
1. Władza jest kategorią uchodzącą za jedną z najistotniejszych w naukach społ. Uchodzi ona
za kategorię pierwotną tzn., że służy do zdefiniowania innych pojęć. Władza uchodzi za jedną
z najtrudniejszych do zdefiniowania kategorii w naukach społ. Wyróżniamy dwa stanowiska
odnośnie definiowania władzy:
a) stanowisko intuicjonistów
- intuicjoniści są zwolennikami intuicyjnego, potocznego rozumienia władzy
- wychodzą z założenia, że jest to pojęcie na tyle zrozumiałe, że nie ma potrzeby tworzenia
sztucznej definicji
b) stanowisko teoretyków
- teoretycy kwestionowali założenia intuicjonistów, przede wszystkim przekonanie o
powszechnej znajomości terminu władzy (przekonanie pozorne, obarczone wzajemną
nieznajomością swoich skojarzeń dot. tego pojęcia
- teoretycy stoją na stanowisku, że jest to termin tak ważny, że wymaga precyzyjnego
zdefiniowania, aby wszyscy mieli wspólną płaszczyznę rozumowania
2. Nurty teoretycyzmu
a) nurt behawioralny
- władza jest specyficznym typem zachowania, polegającym na wymuszeniu przez jeden
podmiot na drugim podmiocie reakcji przez niego nieplanowanych, niechcianych lub
niekorzystnych
- wymuszenie jest istotą władzy (korzystnej dla jednego, niekorzystnej dla drugiego)
- skuteczność władzy jest określona impulsem reakcji
- wadą tego nurtu jest zbyt szeroki zakres definicji (mieszanie świata ludzkiego ze
zwierzęcym)
• wnioski i zmiany:
* ograniczenie zakresu obejmowania do świata społ.
* władza dot. jedynie rzeczywistości społ.
b) nurt teologiczny
- pojmuję władzę jako możliwość reakcji przez dany podmiot swoich celów i zamierzeń
- wg Maxa Webera, działający realizuje swoje cele nie zważając na protesty ze strony innych
c) nurt instrumentalistów
- władze ma ten, kto realizuje swój cel, ale dochodzi do niego poprzez adekwatne działania
tzn. takie w których używa instrumentów władczych
- nie każda realizacja celu jest przejawem władzy
- cele osiągnięte zostają poprzez siłę i autorytet (instrumenty władcze)
• o władzy możemy mówić jedynie wówczas kiedy podmiot nadrzędny posiada do swojej
dyspozycji oba instrumenty; w zależności od własnej oceny sytuacji, z jednego korzysta, a
drugi ma w zanadrzu (S. Ossowski)
• relacje w których cel realizowany jest za pomocą jednego instrumentu to nie są relacje
władcze
• relacje oparte jedynie na sile to relacje mocy (w świecie społ. i przyrod.)
• relacje oparte jedynie na autorytecie to relacje wpływu (tylko w świecie społ.)
d) nurt funkcjonalno-systemowy
- władza przejawia się w możliwości gromadzenia i rozdzielania dóbr w sposób
monopolistyczny, które w opinii społ. uchodzą za bardzo cenne
- najcenniejsze dobra to bezpłatne usługi (opieka medyczna, edukacja)
- władze ma ten, który autorytatywnie określa kto dostanie ile cennego dla siebie dobra
3. Podsumowanie teoretycyzmu
a) definicja eklektyczna – K. Pałecki
- władza jest relacją społ. i stosunkiem społ. między jednostkami lub grupami społ
- władza jest relacją asymetryczną (podmiot nadrzędny i podrzędny)
- świat przyrod.
(…)
… od reżimu polit.
~ demokracja – poparcie wyborcze
~ autokracja – poparcie mobilizacyjne (wiece, pochody)
4. Sposób rozumowania polityki zależy od:
a) interpretacji władzy:
- interpretacja instrumentalna (władza jako narzędzie służące do realizacji określonego celu)
- interpretacja autoteliczna (władza jako cel sam w sobie)
b) powodu zaangażowania w relację władczą:
- powody egoistyczne
- powody…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)