To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Wizje globalizacji O ile koncepcje Hannerza i Eisenstadta mówią o realnych procesach globalizacyjnych, o tyle amerykański socjolog Roland Robertson kieruje uwagę ku zmianom świadomościowym wywołanym globalizacją kultury 15 . Toczące się procesy globalizacyjne znajdują odzwierciedlenie, refleks w świadomości społecznej. Aspektem samego procesu globalizacji jest więc pojawienie się szczególnej wizji globalizacji. Oczywiście taka wizja jest ‐ jak cała świadomość zbiorowa ‐składnikiem kultury. Globalizacją kultury polega więc także na rozpowszechnieniu się w świecie pewnej kulturowej wizji globalizacji. Taka wizja ‐ czy to uznawana potocznie, czy artykułowana ideologicznie lub teoretycznie ‐ może stawać się autonomicznym czynnikiem przyczynowym kształtującym zwrotnie procesy globalizacyjne. Reakcja myślowa na globalizację staje się sama współdeterminantą globalizacji. Nawiązując do omawianego wcześniej w rozdziale ósmym, a wprowadzonego przez Ferdinanda Toenniesa podziału zbiorowości ludzkich na wspólnoty (Gemeinschaft) i zorganizowane społeczności (Gesellschaft), Robertson proponuje typologię czterech „obrazów porządku globalnegoʺ, jakie spotykamy w wyobraźni ludzi współczesnych. Pierwszy to „Globalny Gemeinschaft Iʺ. Świat jest tu postrzegany jako bogata mozaika zamkniętych, odgraniczonych wzajemnie wspólnot, albo unikalnych i egalitarnych, albo ‐ co prawda ‐ wyższych i niższych w rozwoju kulturowym, ale wzajemnie izolowanych i nie mających aspiracji do podporządkowania odmiennych od siebie. Taki obraz jest typowy dla ideologii antyglobalizmu, gdzie uzyskuje zabarwienie normatywne raczej niż opisowe. Jest wyrazem sprzeciwu wobec odmiennych realiów uniformizacji kultury. W wersji hierarchicznej pojawia się w fundamentalistycz‐nych orientacjach religijnych (np. islamie), które postulują odrodzenie własnych wspólnot w czystym, idealnym kształcie, z pozostawieniem niewiernych samym sobie, w sidłach ich podrzędnych kultur, nie mogą one bowiem w niczym zagrozić kulturze nadrzędnej. Drugi obraz to „Globalny Gemeinschaft IIʺ. Jest to idea ogólnoludzkiego konsensu wokół pewnych wspólnych wartości i ideałów. Również i tu występuje ton postulatywny raczej niż sprawozdawczy. Świat jeszcze nie jest jednością gatunku ludzkiego, ale trzeba, by takim się stawał. Takie przesłanie niosą chrześcijańska idea królestwa bożego na ziemi, koncepcja Kościoła powszechnego i tendencje ekumeniczne we współczesnym katolicyzmie, wyrażone w haśle nowej ewangelizacji świata przez Jana Pawła II. W dziedzinie świeckiej takie ogólnoludzkie aspiracje wyrażają ruchy pokojowe czy ekologiczne, a także ruch praw człowieka. Wizja trzecia to „Globalny Gesellschaft Iʺ, a więc mozaika suwerennych, niezależnych państw narodowych powiązanych silnymi, wzajemnymi więziami kooperacyjnymi w dziedzinie ekonomii, polityki i kultury. Niegdyś określało się to jako „koncepcję pokojowego współistnieniaʺ. W wersji egalitarnej widzi się uczestniczące państwa jako równych partnerów zaangażowanych we wzajemnie korzystną współpracę. W wersji hierarchicznej, uznaje się istnienie wiodącego mocarstwa czy mocarstw, które, nie ingerując w wewnętrzne sprawy innych krajów, biorą na siebie powinność utrzymania światowego porządku (rolę „światowego policjantaʺ).
(…)
… czwarta, „Globalny Gesellschaft IIʺ, przewiduje zanik państw narodowych i unifikację najpierw regionalną, a później globalną pod egidą wspólnej organizacji politycznej czy ponadnarodowego rządu światowego. Najsilniejsze wysiłki w kierunku przybliżenia takiej wizji pojawiły się w Europie, poczynając od integracyjnych instytucji ekonomicznych typu Wspólnoty Węgla i Stali, potem Wspólnego Rynku, aż po unię…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)