Erikson
Erikson odróżnia EGO i JA (self).
JA to werbalne zapewnienie dotyczące tego, że czuję, że jestem centrum świadomości w
doświadczeniu; poczucie władania zdrowym rozsądkiem. Poszczególne obrazy siebie w różnych
sytuacjach budują self. Różne selves składają się na self.
Ego dopuszcza niektóre obrazy siebie do świadomości; te, w których ja może siebie rozpoznać i
stworzyć z nich całość.
Tożsamość - spostrzeganie własnej jednakowości i ciągłości w czasie.
Spostrzeżenie, że inni rozpoznają czyjąś jednakowość i ciągłość.
Procesy w rozwoju osobowości:
1. organizmiczny (rozwój libido)
2. porządkowanie doświadczeń przez ego
3. społeczne oczekiwania
Wszystko co się rozwija posiada plan budowy. Jest to plan epigenetyczny.
„Wszystko co wzrasta posiada podstawowy plan budowy, z którego wyrastają poszczególne części, co
do swojej specyfiki wykształcające się każda w swoim czasie, póki nie rozwiną się wszystkie, aby
stworzyć funkcjonalną całość".
Człowiek osiąga różne kompetencje w przewidzianym następstwie.
Wewnętrzne prawa rozwoju wytwarzają organiczne dyspozycje, które umożliwiają interakcje z
osobami zwróconymi ku jednostce, reagującymi na nią, z instytucjami gotowymi ją przyjąć.
Osobowość rozwija się etapami, które są z góry wyznaczone przez gotowość organizmu oraz
wchodzenie w interakcje z osobami i instytucjami