To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Niemożliwe jest istnienie teorii literatury bez historii literatury i odwrotnie. Teoria literatury jest fundamentem badań literackich. Każde dzieło literackie nosi w sobie rozwiązanie pytań o literaturze.
Inne nauki z pogranicza wiedzy o literaturze:
FILOLOGIA - umiejętność ustalania poprawnego brzmienia tekstu (tekstologia).
BIOGRAFIKA - (znajomość biografii autora działa) badanie życiorysu, dzieł literackich autora. Dziś jest podporządkowana genezie dzieła literackiego.
BIBLIOGRAFIA - bada losy tekstów powielonych, zajmuje się dorobkiem książkowym, mówi o życiu dzieła literackiego.
FILOZOFIA LITERATURY (czasami określenie teorii literatury): ontologia dzieła literackiego, teoria poznawcza, aksjologia (wartościowanie) w dziele literackim.
PSYCHOLOGIA TWÓRCZOŚCI LITERACKIEJ - interesuje ją proces twórczy (stany świadomości i podświadomości autora i czytelnika psychologia procesu odbioru dzieła literackiego).
NAUKA O JĘZYKU LITERATURY PIĘKNEJ.
Jak rozwijała się nauka o literaturze?:
Na samym początku była poetyka Arystotelesa. W XIX w. (w pozytywizmie) nastąpił rozwój nauk przyrodniczych. Wzrosło poczucie odrębności nauk humanistycznych. Historia literatury ma swoje korzenie w filologii (ustalanie i objaśnianie tekstów literackich) i historii (badanie dzieła literackiego metodami nauk przyrodniczych). ZASADA EWOLUCJI w historii literatury - rozwój i przekształcenie gatunków literackich. Zasady te sformułował w XIX w. Hipolit Taine we wstępie do „Historii literatury angielskiej” (w 1866r.). Mówił on o 3 elementach (wyznacznikach, warunkach) kształtujących literaturę:
moment historyczny (czas),
rasa (dziedziczność),
środowisko (warunki życia).
Powstaje historia literatury w ujęciu genetycznym, z nowożytną metodologią badań (genetyzm) oraz psychologizm (badanie dzieła literackiego ma służyć poznaniu człowieka, twórcy - jego osobowości, biografii, jego charakterystyki). Następuje oddzielenie nauk humanistycznych (funkcja indywidualizująca) od przyrodniczych (funkcja generalizująca).
Koncepcję Taine'a nazywamy tenizmem.
Na początku XX w. rozwijają się nauki z pogranicza literaturoznawstwa. Pod koniec XIX w. nastąpił przełom antypozytywistyczny. Obalono metodę Taine'a. Rozróżniono metody nauk przyrodniczych i humanistycznych.
Dithley - rozróżnił przedmiot nauk o przyrodzie od nauk „o duchu” (humanistycznych). Ważne staje się dzieło „samo w sobie”.
Bergson - wskazywał na zniekształcenie rzeczywistości podając w wątpliwość genetyzm (zamiast wyjaśnienia mamy opis).
Antypsychologizm - oderwanie się działa od jego autora, odrzucono, związki psychogenetyczne. Zasługi wniosła tu fenomenologia, stworzona przez Husserla
(…)
…, dziś: zakwestionowano podział na literaturę wyższą (decorum) i niższą, poszerza się pojęcie literatury, literackości),
bardzo ważnym elementem staje się czytelnik, odbiorca,
zmieniają się kanony lektur szkolnych, literatury (pod względem czytelnika),
hermeneutyka - badanie arcydzieł,
powstaje historia życia literackiego - przeciwieństwo arcydzieł.
* * * * *
WYZNACZNIKI LITERACKOŚCI:
LITERATURA - do XVIII w. mówiono…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)