To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
WALORYZACJA SĄDOWA
Pojęcie
Sąd może waloryzować zobowiązania pieniężne, jeżeli spełnione zostaną określone przesłanki. Dokonuje się ona z mocy konstytucyjnego orzeczenia sądu, które jest zdarzeniem cywilnoprawnym, ponieważ zmienia się treść stosunku zobowiązaniowego.
Przesłanki
Sąd uzyskuje kompetencję do wydania orzeczenia waloryzacyjnego, jeżeli spełnią się 2 przesłanki:
nastąpi istotna zamiana siły nabywczej pieniądza- o tym czy zmiana siły nabywczej ma charakter istotny decyduje sąd. Liczą się tylko zmiany siły nabywczej pieniądza, jakie pojawiły się po powstaniu zobowiązania. Chodzi o zmiany dokonujące się podczas trwania stosunku zobowiązaniowego. Jeżeli wierzyciel przyjmuje sumę nominalną zastrzegając równocześnie, że traktuje ją jako częściowe wykonanie zobowiązania, wówczas dopuszczalna jest waloryzacja, ponieważ nie nastąpiło wygaśnięcie zobowiązania. Jeżeli przyjmie ją bez takiego zastrzeżenia, należy uznać, że zobowiązanie wygasło i nie ulega waloryzacji. Gdy dłużnik opóźnia się z zapłatą po zasądzeniu świadczenia, można wydać ponowne orzeczenie waloryzacyjne. Waloryzacji sądowej podlegają jedynie zobowiązania pieniężne, do których odnosi się zasada nominalizmu. Waloryzacja sądowa obejmuje zobowiązania wynikające z czynności prawnych i innych zdarzeń (w odróżnieniu od waloryzacji umownej).
Świadczenia opiewające na walutę obcą są świadczeniami pieniężnymi i nie powinno być wątpliwości, że znajduje do nich zastosowanie waloryzacja sądowa. Zamieszczenie w umowie klauzuli waloryzacyjnej nie stwarza barier dla sądowej, gdy zmiana siły nabywczej pieniądza była istotna, nawet po uwzględnieniu łagodzącego wpływu waloryzacji umownej. Żądanie strony stosunku zobowiązaniowego skierowane do sądu- sąd nie może orzekać z urzędu. Z żądaniem nie może wystąpić strona prowadząca przedsiębiorstwo, jeżeli świadczenie pieniężne pozostaje w związku z prowadzeniem tego przedsiębiorstwa (gdyż wymaga się od przedsiębiorców profesjonalizmu i zastrzegania klauzul waloryzacyjnych umowach). Zakres kompetencji sądu
Jeżeli zrealizują się wspomniane przesłanki, sąd może zmienić treść zobowiązania. Zmiany te mogą dotyczyć:
wysokości świadczenia
sposobu jego spełnienia (np. rozłożenie na raty, zwiększenie liczby rat itp.)
Sąd ma kompetencję do orzeczenia zarówno jednej z wymienionych wyżej zmian treści zobowiązania jak i obu łącznie. Sąd musi mieć na względzie:
interesy obu stron
zasady współżycia społecznego
Chodzi tu o sprawiedliwe rozłożenie konsekwencji ekonomicznych istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza na obie strony i to przy uwzględnieniu ich indywidualnej sytuacji
(…)
… przez ustawodawcę. Z zasady swobody umów wynika, że same strony mogą zawrzeć umowę modyfikującą treść zobowiązania ze względu na znaczna zmianę siły nabywczej pieniądza. Sens sądowej waloryzacji polega na tym, że zmiana treści świadczenia może nastąpić na żądanie jednej strony, wbrew woli drugiej. …
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)