To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Dr. Ewa Feder – Sempach
Seminarium licencjackie
Pytania egzaminacyjne
14. UNIA GOSPODARCZA I WALUTOWA – DEFINICJA I KRYTERIA KONWERGENCJI
Unia gospodarcza i walutowa – jest zaawansowanym etapem integracji gospodarczej, polegającym na:
nieodwołalnym wzajemnym usztywnieniu kursów walut uczestniczących państw lub rezygnacji przez te państwa z emisji i stosowania
własnej waluty na rzecz wspólnej waluty,
rezygnacja z prowadzenia autonomicznej polityki pieniężnej przez każde z uczestniczących państw na rzecz prowadzenia wspólnej
polityki pieniężnej,
prowadzeniu skoordynowanej lub ujednoliconej polityki gospodarczej na wspólnym rynku uczestniczących państw.
Podstawy teoretyczne unii gospodarczej i walutowej: teoria optymalnego obszaru walutowego (sformułowana przez Roberta Mundella w
1961r.).
Zagadnienie z teorią optymalnego obszaru walutowego, przyłączenie się danego kraju do unii walutowej jest dla niego korzystne (lub co
najmniej bezpieczne), jeśli są spełnione określone warunki (kryteria).
Warunki te dotyczą istnienia mechanizmów pozwalających na samoczynne likwidowanie stanów nierównowagi w gospodarce – bez użycia
kursu walutowego.
Podstawowe warunki wg Mundella:
elastyczność cen i płac
mobilność czynników produkcji, przede wszystkim pracy.
Warunki dodane przez następców Mundella:
otwartość gospodarki mierzona udziałem handlu zagranicznego w PKB (jeżeli jest znaczący, to gospodarka jest otwarta)
różnorodność produkcji eksportowej
wysoki stopień integracji rynków towarowych
konwergencja (spójność) gospodarek (żeby nie różniły się drastycznie, podobieństwo wskaźników gospodarczych, regiony nędzy nie
powinny graniczyć z regionami bogatymi)
podobieństwo celów i instrumentów polityki gospodarczej (zwłaszcza pieniężnej i fiskalnej)
zbieżność cykli koniunkturalny i skutków zewnętrznych zakłóceń (tzw. wstrząsów) ekonomicznych (ważne, aby te wstrząsy dotykały
poszczególnych krajów symetrycznie, a nie np. tylko 2).
Geneza unii gospodarczej i walutowej (UGW) państw członkowskich UE
Ekonomiczne czynniki prowadzące do utworzenia UGW:
logiczne uzupełnienie jednolitego rynku o wspólny pieniądz (jeżeli rynek ma być w pełni jednolity, to powinien na nim funkcjonować
jeden pieniądz)
dążenie do stabilności walutowej (i uniknięcia fluktuacji kursów walutowych) – początki już w latach ’60.
dążenie do obniżenia kosztów transakcyjnych (związanych z koniecznością wymiany walut i zabezpieczania się przed ryzykiem
kursowym)
dążenie do ujednolicenia polityki pieniężnej państw członkowskich w celu uniknięcia tzw. trójkąta niemożliwości. Trójkąt ten polega
na tym, że w dłuższej perspektywie nie można pogodzić ze sobą trzech rzeczy: wolnych przepływów kapitału w skali
międzynarodowej, stabilności wzajemnych kursów walutowych, niezależnej polityki pieniężnej uczestniczących państw
Polityczne czynniki utworzenia UGW – zmiany na europejskiej scenie politycznej na przełomie lat 80. i 90. XXw.:
upadek komunizmu w Europie Środkowej i Wschodniej
zjednoczenie Niemiec – powstało najsilniejsze państwo Europy, nie tylko gospodarczo ale i politycznie, zdominowało pozostałe
państwa.
Kryteria konwergencji (zbieżności) przyjęte w traktacie w Maastricht
Kryteria monetarne:
stabilność cen – wyrażająca się w danym kraju stopą inflacji nie przekraczającą o więcej niż 1,5 punktu procentowego wartości
referencyjnej. (Wartość referencyjna – to średnia stopa inflacji w trzech państwach UE o najniższym jej poziomie)
stabilność długoterminowych stóp procentowych (dotyczących 10-letnich obligacji rządowych). Stopy te nie powinny w danym kraju
przekraczać o więcej niż o 2 punkty procentowe wartości referencyjnej. (Wartość referencyjna to średnia stopa procentowa dla
trzech państw UE o najniższej inflacji).
stabilność kursu walutowego, zdefiniowana jako utrzymywanie się danej waluty w normalnych granicach kursowych, przewidzianych
przez mechanizm kursowy Europejskiego Systemu Walutowego, w ciągu co najmniej 2 lat, bez dokonywania dewaluacji w stosunku
do waluty któregokolwiek państwa członkowskiego.
Kryteria fiskalne:
1
Dr. Ewa Feder – Sempach
Seminarium licencjackie
Pytania egzaminacyjne
deficyt budżetowy nie przekraczający 3% PKB danego państwa (dotyczy to wszystkich agend rządowych, a nie tylko budżetu
centralnego)
deficyt publiczny nie przekraczający 60% PKB danego państwa
Kryterium prawne: niezależność narodowego banku centralnego.
2
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)