Układ żelazo-cementyt
Odmiany alotropowe czystego żelaza
- α, w temp niższej od 912st.C. i między 1394-1538st.C.; krystalizuje w sieci przestrzennie centrowanej układu regularnego A2; w temp niższej niż 770st.C jest ferromagnetyczne, a w wyższej paramagnetyczne
- γ, w temp 912-1394 st.C.; o sieci ściennie centrowanej układu regularnego A1 Ferryt - rodzaj fazy stałej, sieć krystaliczna, własności, zakres występowania na wykresie Fe-Fe3C
- α=Feα(C) - roztwór stały węgla w żelazie o strukturze A2 (podstawowy, międzywęzłowy, graniczny),
- atomy węgla zajmują luki oktaedryczne w przestrzennie centrowanej, regularnej sieci żelaza α
- mała zawartość węgla, własności bardzo zbliżone do czystego żelaza : wytrzymałość na rozciąganie (Rm) 300MPa, granica plastyczności (R0,2) 150MPa, wydłużenie (A10) 40%, udarność (K) 1765 kJ/m2, twardość 90HB
- występowanie na wykresie: do temp 910 i między 1391 do 1536 Austenit - rodzaj fazy stałej, sieć krystaliczna, własności, zakres występowania na wykresie Fe-Fe3C
- γ = Feγ(C) - roztwór stały węgla w żelazie o strukturze A1 (podstawowy, międzywęzłowy, graniczny),
-w regularnej płasko centrowanej sieci żelaza γ węgiel zajmuje luki oktaedryczne
- rozpuszczalność węgla jest większa niż w ferrycie i wynosi w temp. 1147 - 2,06% i maleje wraz z obniżeniem temperatury
-własności: wytrzymałość na rozciąganie (Rm) 750MPa, granica plastyczności (R0,2) 350MPa, wydłużenie (A10) 40-60%, udarność (K) 900 kJ/m2, twardość 180-200HB
- jest paramagnetyczny
- na wykresie występuje od temp. 910 do 1391 przy osi, następnie od 700 do 1495 przy większej zawartości węgla
Cementyt - rodzaj fazy stałej, sieć krystaliczna, własności, zakres występowania na wykresie Fe-Fe3C,
- Fe3C - metastabilny węglik żelaza (faza pośrednia, międzymetaliczna, międzywęzłowa złożona)
- w skład komórki elementarnej wchodzi 12 atomów żelaza i 4 atomy węgla
- krystalizuje w sieci rombowej o stałych sieciowych a=0,45144nm, b=0,50787nm i c=0,67297nm
- faza twarda (800HB) i krucha, wykazuje wiele cech metalicznych w tym metaliczny połysk (bo przeważają wiązania metaliczne)
- w temp otoczenia jest słabo ferromagnetyczny; ma zdolność rozpuszczania wielu metali, np. manganu, chromu
Przyczyna wydzielania się cementytu trzeciorzędowego - zakres występowania jako fazy strukturalnie wolnej
- malejąca z obniżeniem temperatury rozpuszczalność węgla w żelazie Fe-α wzdłuż linii PQ
- najwięcej cementytu trzeciorzędowego może się wydzielić w stopie zawierającym 0,0218% C, ale jego ilość jest mała, wynosi 0,2%
(…)
… - w temp. pokojowej po wolnym chłodzeniu
- perlit+ferryt
- strukturalnie wolny ferryt (na granicach ziaren byłego austenitu) podwyższa ciągliwość oraz zdolność do odkształceń plastycznych i obniża wskaźniki wytrzymałościowe
- struktura wyjściowa na sprężyny, lemiesze pługów, szyny kolejowe, itp.
Struktura i własności stopu (stali) zawierającej 0,8 %C - w temp. pokojowej po wolnym chłodzeniu
- perlit (stal…
…, perlistych obszarów, co było przyczyną jego nazwy
- przy większych powiększeniach widoczna jest wyraźnie budowa płytkowa
Struktura i własności stopu (stali) zawierającej 0,01 %C - w temp. pokojowej po wolnym chłodzeniu
- ferryt+Fe3CIII - ferryt z wydzieleniami Fe3CIII na granicach ziaren
- stal konstrukcyjna najczęściej umacniana odkształceniowo, np. gwoździe, wkręty, elementy karoserii pojazdów itp…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)