To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
OPRACOWAŁ: O_orzeszek (2009/2010) Omawiany tutaj temat dotyczy współzależności między układem przestrzennym miast a różnymi jego funkcjami. W dobie lokacji jest to zapis dokonany w przestrzeni, w postaci zabudowy, wyrażający potrzeby i możliwości gospodarcze mieszkańców, ale także efekt planów i założeń teoretycznych, mających na celu nadanie kształtu zakładanej osadzie obrazującego przyszłe potrzeby społeczeństwa. Niekiedy zapis w przestrzeni bywał tylko wstępnym szkicem, niemniej od XIII w. na obszarach słabo zurbanizowanych (między Łabą a Bugiem) pojawiły się miasta, których kształt, forma i plany przynoszą zaszczyt nie tylko realizatorom, ale także ich projektantom. Rozwój miast w średniowiecznej Europie wiązał się z przekształceniami ich układu przestrzennego, przebiegającymi najczęściej żywiołowo, bez widocznych szerszych koncepcji, w efekcie wielu wieków rozwoju. Jednakże w XIII w. powstały koncepcje urbanistyczne rozwijające się w kolejnych wiekach. Układ przestrzenny miasta miał być jednocześnie wygodnym i funkcjonalnym dziełem sztuki, który wg trzynastowiecznej teorii miasta powinien być podkreślony poprzez jasność planu, funkcjonalizm i zastosowanie odpowiednich proporcji. Powstały w średniowieczu regularny plan szachownicy występuje najczęściej na ziemiach polskich i jest dla nich głównie charakterystyczny. Plan przestrzenny miasta miał pierwotnie podporządkować przestrzeń potrzebom duchowym jak i zawodowym tym, którzy mieli organizować życie miejskie, czyli kupcom i bogatszym rzemieślnikom. Obok rynku tworzono skupiska rzemieślników, natomiast w oddaleniu od placu centralnego osiadali ubożsi mieszkańcy lub ci, których pochodzenie, zawód czy religia kwalifikowały w oczach współczesnych do miana „gorszych”. Pod murami miasta osiedlali się biedacy, ludzie marginesu społecznego oraz przedstawiciele zawodów hańbiących, m.in. kaci i oprawcy. W ciągu trzech pierwszych wieków istnienia planu ulegał on ewolucji. Można zauważyć wciąż zmieniające się kształty parcel oraz powstawanie nowych dzielnic. Sam termin „miasto lokacyjne” posiada (w sensie przestrzennym) różnorodną treść.
(…)
… lub moszczenie głównych ulic. Te inwestycje wiązały się ze średniowiecznym
„uzbrajaniem” terenu, do którego dochodziła też budowa kloak, miejskich wodociągów
(rzadkich, ale już występujących) oraz studni.
Plan miasta lokacyjnego przewidywał także różnorodne urządzenia gospodarcze.
W pierwszej fazie budowy były to kantory kupieckie, warsztaty rzemieślnicze, kramy, jatki.
Przewidywano też pomieszczenia na wagę…
….
Ustawienie bryły kościelnej (orientowanej) a czasem także i dotychczasowa jej forma
określały kształt placu kościelnego oraz zmuszały architektów do wkomponowania
go wraz z cmentarzem przykościelnym w planowaną zabudowę. W planie miasta
(teoretycznie) często blok kościelny miał być styczny z blokiem rynkowym.
W przeciwieństwie do rynku można doszukać się stałego stosunku między powierzchnią
zakładanego…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)