Układ pokarmowy Układ pokarmowy składa się z jamy ustnej, przełyku, żołądka, jelita cienkiego, jelita grubego, gruczołów ślinowych oraz wątroby i trzustki. Rola tego układu sprowadza się do przeniesienia substancji odżywczych i wody ze środowiska zewnętrznego do tkanek i komórek.
Dwa podstawowe rodzaje czynności układu pokarmowego:
T rawienie Proces polegający na rozdrobnieniu składników pokarmowych do odpowiednio małych cząsteczek, tak aby te cząsteczki mogły przeniknąć przez ścianę przewodu pokarmowego. W procesie trawienia bierze udział szereg enzymów wydzielanych z sokami trawiennymi do przewodu pokarmowego.
Enzymy amylolityczne - karbohydrazy - (amylaza trzustkowa, amylaza ślinowa, glukoamylaza,)
Enzymy lipolityczne - esterazy - (lipaza ślinowa, lipaza żołądkowa, fosfolipaza, esteraza karboksylowa
Enzymy proteolityczne - proteazy - (pepsyna, rennina, trypsyna, dipeptydaza, elastaza)
Enzymy nukleolityczne - nukleazy - (rybonukleaza, dezoksyrybonukleaza, nukotydaza)
W chłanianie Końcowe produkty trawienia zostają zabsorbowane z przewodu pokarmowego. Wchłanianie następuje głównie w jelicie cienkim, którego budowa zapewnia dużą powierzchnię absorpcyjną, daje możliwość selektywnego wyłapywania cząsteczek i przekazywanie ich do krążącej krwi lub limfy.
Regulac ja procesów trawiennych Trawienie, wchłanianie i motoryka przewodu pokarmowego są regulowane przez dwa systemy: nerwowy i hormonalny.
Układy zapewniające transport składników odżywczych i usuwanie produktów przemiany materii Układ krążenia, który zapewnia ciągłe zaopatrzenie tkanek w substancje odżywcze.
Układ limfatyczny
Układ moczowy - sprowadza się do wydalania wody i produktów przemiany materii.
STARWNOŚĆ - określa stopień, w jakim dany produkt lub składnik odżywczy może zostać rozłożony do części składowych, nadających się do wchłaniania do krwi lub limfy, inaczej jest to podatność na działanie enzymów trawiennych. Strawność określa się dla białek, tłuszczów i węglowodanów.
BIODOSTĘPNOŚĆ - wyraża stopień, w jakim dany składnik odżywczy może zostać uwolniony i wchłonięty z przewodu pokarmowego oraz wykorzystany przez organizm. Pojęcie to odnosi się zazwyczaj do witamin i składników mineralnych.
WSPÓŁCZYNNIK STRAWNOŚCI - jest to procentowy stosunek strawionej i wchłoniętej ilości składnika spożytego z pokarmem, przy czym współczynnik ten może być pozorny lub rzeczywisty.
Prawidłowa racja pokarmowa powinna dostarczać człowiekowi ok. 12-15% energii pochodzącej z białka, ok.30% energii z tłuszczów (w tym min.3%NNKT) oraz resztę ok. 55-65% węglowodanów.
(…)
… skurcze żołądka, które pojawiają się po pewnym czasie od spożycia posiłku i mogą powodować, tzw. burczenie w brzuchu. Stanowią sygnały, że żołądek jest pusty, skłaniając do poszukiwania pokarmu i rozpoczynania jedzenia. Sygnały mechaniczne są odbierane przez mechanoreceptory ścian żołądka i przekazywana do ośrodków podwzgórza przez nerwy żołądkowe i nerw błędny.
METABOLICZNE - są związane z koncentracją…
… pokarmu) zmniejsza się proporcjonalnie do dawki podanego hormonu. Działanie to związane jest głównie z aktywacją aferentnych włókien nerwu błędnego oraz obecnością receptorów CCK w brzuszno - przyśrodkowej części podwzgórza. Jednakże nie jest jasne czy CCK działająca na te receptory pochodzi z jelit, czy nie jest syntetyzowana w mózgowiu z intensywnością odpowiadającą zmianom stężenia tego hormonu…
… anabolicznych.
Jest to stan szczególnie pożądany u osób dorosłych.
E p (białko, tłuszcz, węglowodany) = E w (PPM, SDDP, aktywność fizyczna, termogeneza)
Bilans dodatni Ep > Ew
Występuje, gdy wartość energetyczna pożywienia przekracza zapotrzebowanie organizmu.
Przewaga procesów anabolicznych.
Długotrwały dodatni bilans prowadzi u ludzi dorosłych do przyrostu masy ciała: nadwagi i otyłości.
Dodatni bilans…
… Celsjusza przyrostu temperatury ciała ponad 37°C.
Choroby tarczycy:
niedoczynność ↓ 30-40% PPM,
nadczynność ↑ 80% PPM),
Choroby nadnerczy, przysadki mózgowej itp. zmieniają poziom PPM.
Niektóre leki mogą przyczyniać się do wzrostu (zawierające amfetaminę) lub obniżenia PPM (β - blokery - stosowane przy leczeniu nadciśnienia tętniczego);
klimat i pora roku - w klimacie gorącym PPM jest niższa…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)