To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
POJĘCIA OSTRE I NIEOSTRE Pojęcie ostre - pozwala rozstrzygnąć o obiekcie czy podpada pod dane pojęcie czy też nie, pojęcie dookreślone znaczeniowo, semantycznie zamknięte , które w zupełny sposób określa kryteria stosowalności danego terminu; np. pełnoletni Pojęcie nieostre - nie pozwala rozstrzygnąć o każdym obiekcie/sytuacji, czy podpada pod pojęcie czy też nie; sfera niepewności znaczeniowej („cień semantyczny”), nazywa się je również pojęciami niedookreślonymi znaczeniowo ; np. młodzieniec; z tymi pojęciami wiąże się następująca dyrektywa techniki legislacyjnej:
Jeśli zachodzi potrzeba zapewnienia elastyczności tekstu prawnego, można posłużyć się określeniami nieostrymi (wartościującymi) lub klauzurami generalnymi. - w prawie karnym i podatkowym , ze względu na represyjny charakter, należy stosować pojęcia maksymalnie ostre POJĘCIA OTWARTE I ZAMKNIĘTE Pojęcie zamknięte - występuje, gdy tekst prawny wyznacza wszystkie kryteria stosowalności dla danego terminu tak, że organ stosujący prawo nie może go zastosować w żadnych innych, niepodanych przez normodawce okolicznościach; zdefiniowane równościowo Pojęcie otwarte - występuje, gdy tekst prawny wymienia niektóre kryteria stosowalności dla danego terminu tak, że można go zastosować również w innych niż wymienione w tekście prawnym; zdefiniowane cząstkowo - Definicja równościowa (równoważnościowa) - podaje wszystkie kryteria stosowalności dla danego terminu (ekwiwalencja w sensie logicznym)
- Definicje cząstkowe - podają niektóre kryteria stosowalności dla danego terminu. (implikacja w sensie logicznym)
- tzw. definicje zakresowe (enumeracyjne) - definicje wyliczające elementy składowe zakresu danego pojęcia
Definicje zakresowe powinny być sformułowane w jednym przepisie i obejmować cały zakres definiowanego pojęcia - normodawca powinien się posługiwać definicjami równościowymi (zupełnymi) i unikać definicji cząstkowych Jeżeli wyliczenie wszystkich elementów zakresu definiowanego pojęcia w jednym przepisie nie jest możliwe, definicja powinna wyraźnie zaznaczać, że treść aktu normatywnego nadto zawiera elementy uzupełniające tę definicję, w szczególności przez użycie takich zwrotów jak „… i inne wskazane w przepisach…” Jeżeli nie jest możliwe sformułowane definicji obejmujących cały zakres definiowanego pojęcia, można objaśnić znaczenie danego określenia przez przykładowe wyliczenie jego zakresu, wyraźnie wskazując przykładowy charakter wyliczenia przez posłużenie się zwrotami, jak: „w szczególności”, „a zwłaszcza” POJĘCIA KLASYFIKACYJNE I TYPOLOGICZNE
(…)
… <b>”
jeżeli względy stylistyczne przemawiają za inną formą definicji, konieczne jest użycie zwrotu łączącego „jest to” (zamiast zwrotu „jest”)
zwrotów charakterystycznych dla definicji, w szczególności zwrotu „jest równoznaczne z…”, nie wolno używać w znaczeniu niedefinicyjnym (np. „odwołanie jest równoznaczne z wypowiedzeniem umowy o pracę”)
Okoliczności formułowania definicji:
W akcie normatywnym…
…
Klasyfikacja - wielostopniowy podział logiczny, taki, w którym przynajmniej niektóre człony podziału dzieli się dalej
…
… literalnej, zakaz wykładni rozszerzającej i analogii
- systemy prawa otwarte - prawo cywilne (przewaga pojęć nieostrych, otwartych i typologicznych); dopuszczalna jest wykładnia rozszerzająca i analogia
REGUŁY DEFINIOWANIA WYRAŻEŃ JĘZYKA PRAWNEGO Elementy każdej definicji:
definiendum - zwrot definiowany („dom”)
funktor/łącznik definicyjny - zwrot, łączący definiendum z definiensem („jest to”)
definiens…
… per ignotum - nieznane przez nieznane; definiens odwołuje się do pojęć nieznanych adresatowi definicji Definicja w tekstach prawnych formułuje kryteria stosowalności dla wyrażeń języka prawnego, tj. określa do jakich obiektów, zdarzeń czy stanów rzeczy te wyrażenia się odnoszą Definicje wyraźne - teksty prawne bezpośrednio definiują terminy prawne
Definicje kontekstowe - teksty prawne charakteryzują…
… powtarzających się określeń wymagających zdefiniowania, ich definicje można zamieścić w wydzielonym fragmencie przepisów ogólnych aktu normatywnego, oznaczając ten fragment odpowiednią nazwą, np. „objaśnienia określeń ustawowych” PODZIAŁ ≠ KLASYFIKACJA
Podział - wyszczególnienie pojęć podrzędnych względem pojęcia w taki sposób, że każdy desygnat pojęcia (obiekt, do którego odnosi się pojęcie), którego zakres…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)