To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Pi_at-Borcuch. Notatka składa się z 4 stron.
Typologia metod Jednym z podstawowych zasad metodologii ogólnej, tj. nauki filozoficznej o metodach poznania i
przekształcania rzeczywistości albo ściślej nauki badającej metody badań naukowych, jest m.in.
klasyfikacja znanych metod poznania naukowego. Dotychczas jednak nie ma wyczerpującej
i poprawnej klasyfikacji takich metod z powodu niezadowalającego stopnia zaawansowania samej
metodologii oraz ze względu na zbyt duże różnice w rozwoju poszczególnych metod badań
naukowych. Pomimo to spotyka się w literaturze poświęconej tej problematyce rozmaite podziały
metod, przy czym dokonane są one w oparciu o d o w o 1 n i e obrane podstawy klasyfikacji. Biorąc
powyższe pod uwagę można spotkać się z koncepcjami dzielenia metod ze względu np. na ich stopień
ogólności, jakiemu służą posiadaną strukturę oraz przedmiot poznania.
Podział metod ze względu na stopień ich ogólności jest dość ważny z punktu widzenia badań
naukowych. Wyróżnia się przy tym metody ogólne oraz metody szczegółowe. Przez ogólność metody
rozumie się tutaj zakres i powszechność jej stosowalności, tj. praktycznie biorąc, o stopniu ogólności
świadczy ilość nauk szczegółowych, które daną metodę mogą z powodzeniem stosować. Przyjmując
istnienie metody uniwersalnej można też mówić o najogólniejszej metodzie, mając na myśli taką która może być wykorzystywana do realizacji badań podejmowanych przez każdą naukę szczegółową w odniesieniu do dowolnego zjawiska.
Problem znalezienia takiej uniwersalnej metody zaprzątał umysły uczonych w ciągu całych niemal
dotychczasowych dziejów kształtowania się refleksji metodologicznej począwszy od Arystotelesa aż
do naszych czasów.
A rezultatem ich dociekań i badań są rozmaite metody, które można uporządkować ze względu na
stopień ich ogólności.
W klasyfikacji metod ze względu na stopień ogólności na czołowym miejscu znajdują się metody
„matematyczne" i „cybernetyczne", których stosowalność jakkolwiek bardzo rozległa jest jednak
ograniczona określonymi założeniami. W dalszej kolejności można by wymienić metody porównania,
obserwacji, analizy, syntezy i eksperymentu. Wymienione wyżej metody tworzą grupę tzw. metod
ogólnych, zwanych także filozoficznymi. Różnica między metodami filozoficznymi a metodami nauk
szczegółowych polega na tym, że charakterystyczną cechą pierwszych z nich — w przeciwieństwie do
drugich — jest ich uniwersalność, która polega na tym, że włączają się one do poznania naukowego
we wszystkich jego sferach i konkretyzują się w poszczególnych naukach. Tak np. filozoficzna zasada
(…)
….
Podział metod ze względu na ich strukturę jest jak dotąd mało realny, ponieważ w ramach
współczesnych badań metodologicznych zbyt niewiele można uzyskać informacji o strukturach
poszczególnych metod naukowych. Być może jednak w przyszłości taka klasyfikacja metod badań, jeśli stanie się kiedyś możliwa, to okaże się lepsza od dotychczas proponowanych.
Wreszcie można również spotkać podział metod badawczych ze względu na charakter nauk, w których są one stosowane. Tak więc wyróżnia się metody nauk przyrodniczych wyłączając nauki techniczne oraz metody nauk humanistycznych, czyli społecznych. Jednakże coraz powszechniejsze staje się przekonanie, oparte zresztą o praktykę badań naukowych, iż w jednym i drugim obszarze nauk, tzn. w przyrodoznawstwie i humanistyce, wykorzystuje się te same metody…
… można określić, jako „ekspansję metod naukowych". Zaobserwowano po prostu, że jeżeli jakaś metoda daje zadowalające rezultaty w badaniach jednej dyscypliny nauki, to próbuje się — często skutecznie, rozprzestrzeniać tę metodę na inne obszary wiedzy i na inne nauki szczegółowe.
Podsumowując rozważania dotyczące metod badawczych, należy podkreślić ten fakt, że nie ma — jak
dotąd — klasyfikacji metod, jaka…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)