To tylko jedna z 8 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
POZNANIE NAUKOWE JAK PRZEDMIOT ANALIZY
PODZIAŁ NAUK Ze względu na metodę
DEDUKCYJNE - posługują się metodami dedukcyjnymi, czyli niezawodnymi (matematyka i logika)
INDUKCYJNE - posługują się (obok metod dedukcyjnych) również metodami indukcyjnymi, czyli nie-niezawodnymi
Ze względu na zależność od doświadczenia
APRIORYCZNE = niezależne od doświadczenia. Np. "każda liczba podzielna przez 4 jest podzielna przez 2"
APOSTERIORYCZNE = zależne od doświadczenia. np. "Odległość między Warszawą i Paryżem wynosi 1500 km"
Ze względu na przedmiot poznania
REALNE (o rzeczywistości, np. fizyka, historia)
FORMALNE (o wytworach umysłu: matematyka, logika)
nauki formalne są jednocześnie dedukcyjne i aprioryczne nauki realne są jednocześnie indukcyjne i aposterioryczne Ze względu na stawiane zadania
* TEORETYCZNE (zajmujące się poznaniem)
* PRAKTYCZNE (zajmujące się działaniem)
- prakseologiczne -- teorie skutecznego działania (jak działać aby osiągnąć cel?);
- aksjologiczne -- uzasadniające działania (dlaczego należy postępować w taki właśnie sposób?).
W/g klasycznego (historycznego) podziału wszystkie nauki o świecie realnym można podzielić na: nauki FILOZOFICZNE - zajmujące się całą rzeczywistością (całym bytem)
- nauki SZCZEGÓŁOWE - zajmujące się poszczególnymi wycinkami rzeczywistości
Dzisiaj naukowcy eksponują się inną funkcję filozofii - analizę ludzkiego poznania (w tym poznania naukowego).
NAUKI EMPIRYCZNE Termin „NAUKI EMPIRYCZNE” oznacza nauki realne, indukcyjne, aposterioryczne, czyli nauki, które formułują twierdzenia dotyczące świata realnego i sprawdzają (testują) je w oparciu o doświadczenie lecz ich twierdzenia nigdy nie są pewne (choć mogą być bardzo mocno potwierdzone przez fakty). Przeciwieństwem są nauki nieempiryczne, takie jak matematyka i logika. Jako wzorzec metodologiczny dla nauk empirycznych wskazuje się zwykle fizykę ale nie wszystkie nauki mogą być uprawiane tak jak fizyka. Dziś wskazuje się często, że innym wzorcem stają się nauki biologiczne.
PODZIAŁ NAUK EMPIRYCZNYCH
Ze względu na charakter formułowanych twierdzeń NOMOTETYCZNE - formułujące prawa mówiące o istnieniu ogólnych zależności ( np. prawa fizyki). IDIOGRAFICZNO-TOPOLOGICZNE - idiograficzne (opisowe) - zajmujące się opisem zjawisk
(…)
…, na przykład - między takimi naukami jak fizyka i biologia.
Świadomość tych różnic istniała od dawna. Przykładowo, w XVII wieku, w okresie narodzin współczesnej nauki, stosowano podział nauk przyrodniczych (o naturze) na filozofię naturalną (np. fizyka, astronomia) i historię naturalną (np. botanika, zoologia).
HUMANISTYCZNE: o człowieku i społeczeństwie,
wytworach kultury oraz dziejach człowieka…
… (biologicznych).
NAUKI O NAUCE
EMPIRYCZNE badające naukę jako wytwór kultury
- psychologia nauki (np. psychologiczne uwarunkowania twórczości naukowej),
- socjologia nauki (np. społeczne uwarunkowania rozwoju nauki),
- historia nauki - (dzieje nauki, dzieje instytucji naukowych, itp.),
- polityka naukowa (np. jak kierować instytucjami naukowymi),
FILOZOFICZNE METODOLOGIA NAUKI: zajmuje się analizą metod…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)