Treści kształcenia:
program szkolny: pojęcia, filozoficzne i psychologiczne podstawy
podejścia do programu szkolnego w ujęciu behawiorystycznym,
humanistycznym, konstruktywistycznym;
Cele
Podręczniki
Kryterium doboru
doboru
TREŚCI KSZTAŁCENIA
Układ
Liniowy
Program(jawny, ukryty)
Teorie
Pytania
Spencera
Koncentrujący
Pytania
Deweya
Spiralny
Program nauczania:
Do 1989r. mówiono o programie jako o dokumencie zawierającym zestaw treści
poszczególnych przedmiotów nauczania
Stosowano scentralizowane podejścia (wszyscy otrzymują takie same programy)
Program sprzed reformy składał się z trzech części:
1. Ogólnej prezentacji „obowiązujących” ideałów i celów edukacji szkolnej
2. Zestaw treści nauczania poszczególnych przedmiotów szkolnych odpowiadających
głównym dyscyplina naukowym, stanowiących zminimalizowany statut, mini strukturę
przedmiotu i jego rozwoju
3. Część metodyczna, zawierająca sugestie co do sposobu wdrażania wymienionych haseł
programów w życie
Centralizacja programu nauczania: wszędzie ten sam program nauczania. Reforma
spowodowała przesunięcie, powstanie programów autorskich.
Program: jawna i rozwinięta deklaracja celów i sposobów oddziaływania szkoły na uczniów.
Program ukryty (utajniony): zespół czynników oddziałujących na młodzież. Składa się z
niego atmosfera wychowawcza, styl pracy nauczycieli, opinie uczniów i rodziców o szkole, o
pojedynczych nauczycielach, wpływ rówieśników, przestrzeń.
Typologia programów szkolnych
Podziału dokonała min. Komorowska, definiuje ona programy:
1. Program jako inwentarz treści nauczania- odpowiada na pytanie „czego uczyć?” Program
w takim rozumieniu ma postać haseł programowych lub modułów , które składają się na
całość uczenia.
2. Program jako zestaw planowanych czynności pedagogicznych. Odpowiada na pytanie:
Jak uczyć? Wyliczanie efektów wszystkiego co można przewidzieć, zakres, układ,
proporcje działów, treści
3. Program jako lista zamierzonych efektów pedagogicznych. Jakie efekty należy uzyskać w
danym procesie edukacyjnym, co uczeń ma wiedzieć, umieć, potrafić
4. Program jako zestaw pojęć i zadań do wykonania
5. Program jako rejestr doświadczeń ucznia
Podział ze względu na dobór i sposób łączenia treści w materiał nauczania
1. Programy przedmiotowe(akademickie): realizacja treści w obrębie danego przedmiotu na
etapie gimnazjum, szkół średnich.
2. Programy zintegrowane(całościowe): wizja poznawania i zrozumienia. Sięgają nurtów
nowego wychowania(nauczanie wczesnoszkolne).
Podział ze względu na filozofię edukacji
1. Tradycje(Herbart)
2. Sytuujące się w centrum uwagi ucznia (Dewey Montessori, Piaget)
Programy zorientowane na potrzebach społeczności lokalnej
kryteria i czynniki determinujące dobór treści i opracowania programu, pytanie
Dewey`a, pytanie Spencera, pedagogiczne teorie doboru treści;
Kryteria doboru treści(opracowania programu)
1. Rozwijający się człowiek- potrzeby dziecka, właściwości wieku, treści dostosowuje się do
możliwości dziecka
2. Zmieniające się społeczeństwo
3. Kultura i nauka- teorie i prawa nauki
Pytanie Deweya
Co jest ważniejsze dziecko czy wiedza?
Jaka wiedza jest ważniejsza: prywatna czy publiczna?
Wiedza prywatna – osobista zdobyta przez doświadczenie
Wiedza publiczna – książkowa, podręcznikowa, ogólnodostępna
„Musimy wyjść z prywatnej wiedzy ucznia by pokazać mu publiczną”
„Mniej wiedzy więcej rozumienia świata” Piaget
Pytanie Spencera
Jaka wiedza ma największą wartość?
Wiedza uczona: uznana odgórnie, przez lata
Wiedza użyteczna: potrzebna w życiu
Czynniki wpływające na dobór treści nauczania:
1. Stanowe podstawy programu i sylabusy
2. Lokalne podstawy programowe
3. Uzgodnienie wewnątrzszkolne
4. Życzenia społeczności lokalnej
5. Standardy stowarzyszeń lokalnych
1.
2.
3.
4.
5.
Program pierścieniowy, programowe priorytety w szkole anglo amerykańskiej:
Przyswoić na zawsze
Ważne by wiedzieć i umieć
Warto znać
Zasada karności oraz ładu i porządku w pracy
Zasada racjonalizacji pracy
Teorie doboru treści kształcenia
1. Materializm dydaktyczny, encyklopedyzm
2. Formalizm dydaktyczny
3. Utylitaryzm dydaktyczny
4. Teoria problemowo- kompleksowa
5. Strukturyzacja
6. Egzaplaryzm
7. Materializm funkcjonalny
ukryty i jawny program;
Program: jawna i rozwinięta deklaracja celów i sposobów oddziaływania szkoły na uczniów.
Program ukryty (utajniony): zespół czynników oddziałujących na młodzież. Składa się z
niego atmosfera wychowawcza, styl pracy nauczycieli, opinie uczniów i rodziców o szkole, o
pojedynczych nauczycielach, wpływ rówieśników, przestrzeń.
program a podręczniki, rola i funkcje podręcznika;
Rodzaje podręczników:
- właściwe, uzupełniające, podręczne
4 rodzaje podręczników właściwych:
- uniwersalny, zawiera najważniejsze wiadomości z danej dziedziny
- programowany, treści zbudowane, sa w nim wg określonego programu
- systematyczny, zawiera materiał który trzeba zrealizować w jakimś okresie czasu
-do ćwiczeń i zadań, zbiory zadań
Kryteria doboru treści w podręczniku:
Ogólne
przystępność treści,
związek nauki z życiem
stosunek podręcznika do programu nauczania
naukowość (zdania opisowo oceniające, wyjaśniające)
Szczegółowe
dokładność naukowa
nie przekłamywanie faktów
obiektywność przedstawiania treści
brak rasizmu
aktualność danych
wybór danych istotnych dla ucznia
Podręcznik
służy do opanowania nowych wiadomości, do utrwalania posiadanych umiejętności,
pomaga w samokształceniu, służy do całościowego, problemowego ujmowania zagadnień, do
poszerzania wiedzy, do nawyku systematycznej kontroli oceny uczenia się, analizy przebiegu
uczenia się, do rozumienia tekstów.
Funkcje;
- informacyjna – gdy podręcznik zawiera treści, wiadomości w postaci tekstu, rysunku,
fotografii, które odsyłają nas do innych źródeł informacji
- motywacyjna – powinien zachęcać, mobilizować do pracy
- badawcza – zachęca do samodzielnego przeprowadzania badań
- ćwiczeniowa – gdy kształtuje u uczniów pożądane umiejętności i nawyki, ułatwia
zapamiętywanie wiadomości, ich zrozumienie i posługiwanie się nimi
- samokształceniowa – gdy treść podręcznika może uczeń poznać samodzielnie, bez pomocy
nauczyciela
- kontrolno- korekcyjna – gdy zawiera treści, pytania, zadania pozwalające ocenić stopień
zrozumienia wiedzy
- praktyczna – umozliwia przełożenie wiedzy zawartej w podręczniku na język praktyki
(ćwiczeń)
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)