szkoły ogólnej, dydaktyka deweyowska jako podstawa szkoły progresywistycznej.
W notatce znaleźć można również informacje takie jak: dydaktyka współczesna jako podstawa szkoły socjalistycznej, cele kształcenia, plany i programy nauczania, proces nauczanie-uczenie się, cechy nowoczesnego modelu nauczania-uczenia się, zasada poglądowości, zasada systematyczności, zasada operatywności wiedzy uczniów, geneza nauczania programowego, nauczanie zbiorowe, nauczanie jednostkowe, środki dydaktyczne, niepowodzenia szkolne.
Podstawy dydaktyki ogólnej - Czesław Kupisiewicz
1)Przedmiot i zadania dydaktyki
a) etymologia, geneza i znaczenie nazwy „dydaktyka”
gr. Didaktikos - pouczający, a didasko - uczę
- 1613r. W Niemczech, Krzysztof Helwig i Joachmi Jung analizując działalnośc Wolfganga Ratkiego opracowali „Krótkie sprawozdanie z dydaktyki, czyli sztuki nauczania Ratychiusza”; uważali dydaktykę za sztukę nauczania, a więc za swego rodzaju umiejętnośc praktyczną
- Jan Amos Komeński- 1657r. - „Wielka dydaktyka” przedstawiająca uniwersalną sztukę nauczania wszytskich wszystkiego; uważał dydaktykę za sztukę nauczania i wychowania
-Jan Fryderyk Herbart (początek XIX w.) - niemiecki pedagog i filozof; opracował teoretyczne podstawy dydaktyki, czyniąc z niej spoistą wewnętrznie i niesprzeczną teorię nauczania wychowującego, podporządkowaną pedagogice. W teoriach herbartowskich zasadnicze zadanie dydaktyki miało polegać na analizie czynności wykonywanych w szkole przez nauczyciela i polegających głównie na zaznajamianiu dzieci i młodzieży z nowym materiałem nauczania
- nowe wychowanie (XIX-XX) John Dewey; odrzucali herbatowską koncepcję „przekazywania wiedzy”, apelującą głównie do pamięci uczniów, wysuwając zamiast niej postulat kształcenia i rozwijania u nich różnorakich operacji intelektualnych oraz umiejętności praktycznego działania. Zadaniem dydaktyki- analiza czynności wykonywanych w szkole przez uczniów, a nie przez nauczyciela. Sądzono bowiem, że nauczenie jest funkcją uczenia się, a czynności nauczyciela powinny być determinowane przez czynności poznawcze uczniów, a nie odwrotnie.
- nauczanie wiąże się z uczeniem się, tworząc zintegrowaną całość, ściślej proces nauczanie-uczenia się; czynniki zespalające: cel, metody, formy organizacji oraz środki. Dydaktykę traktujemy jako naukę o nauczaniu i uczeniu się, a więc jako system poprawnie uzasadnionych twierdzeń i hipotez dotyczących zjawisk, zależności i prawidłowości nauczanie-uczenie się oraz sposobów alalizy i przekształcania tych zjawisk przez człowieka.
Funkcje dydaktyki:
- diagnostyczna - dostarcza wiedzy o stanie rzeczy istniejącym w obrębie przedmiotu jej badań
- prognostyczna - analiza prawidłowości rządzących przebiegiem procesu nauczanie-uczenie się
- instrumentalno-techniczna- zajmowanie się metodami, środkami i warunkami realizacji celów dydaktycznych
Wychowanie - zamierzone i świadome podejmowanie czynności mających na celu ukształtowanie osobowości wychowanka według społecznie zaakceptowanego wzoru, czyli ideału wychowawczego.
b)Dydaktyka ogólna a dydaktyki szczegółowe
Dydaktyka ogólna- nauka o nauczaniu i uczeniu się obejmuje swoimi badaniami wszelkie przedmioty i szczeble pracy szkolnej. (Teoria nauczania i uczenia się)
Dydaktyki szczegółowe - (metodyki nauczania poszczególnych przedmiotów) teorie nauczania i uczenia się takich lub innych przedmiotów na określonych szczeblach nauki.
(…)
… nauczyciela (decydował o przebiegu zajęć, o treści nauczania), uczeń skierowany był na dalszy plan.
Charakteryzowała się tym, że jej najwyższym celem było kształtowanie moralnie silnych charakterów.
Występował tam podział treści nauczania na przedmioty.
Uczniowie byli pasywni, bierni i nie mogli decydować o doborze treści nauczania.
Dominowało nauczanie pamięciowe, uczniowie byli zachęcani do nauki…
… nowego wychowania. Stworzył system pedagogiczny, którego głównym założeniem było skoncentrowanie zasad doboru treści i metod kształcenia wokół psychicznych właściwości dziecka, jego potrzeb i zainteresowań. Zasada learning by doing (uczenie się przez działanie) legła u podstaw systemu dydaktyki progresywistycznej.
Podział treści nauczania na interdyscyplinarne bloki.
Uczniowie samodzielnie zdobywali wiedzę, byli aktywni a nauczyciele pełnili role obserwatorów.
Uczniowie mieli pewien wpływ na dobór treści nauczania.
Dominowało nauczanie oparte na rozwiązywaniu problemów.
Motywy wewnętrzne, a więc zainteresowania i potrzeby miały pobudzać uczniów do nauki.
Niezbyt częsta kontrola wyników nauczania. Duży nacisk na samokontrolę!
Szkoła była głównym ale nie jednym miejscem w którym uczeń zdobywał wiedzę…
… zabiegach dydaktycznych”. Uważał więc, że w różnych systemach dydaktycznych mogą obowiązywać różne zasady nauczania, nawet przeciwstawne sobie, co zresztą decyduje o odrębności tych systemów. Z.N. mogą odnosić się do celów kształcenia, jak np. zasada wszechstronnego rozwoju dzieci i młodzieży; do treści nauczania , jak np. zasada materializmu dydaktycznego; do środków nauczania i uczenia się jak np. zasada…
…, to jest zastępowania przedmiotów przez oznaczające je, ale często nieznane uczniom wyrazy.( przyswojenie słów bez znania ich znaczenia). Zwolennicy werbalizmu Erazm z Rotterdamu, Jan Strum uczniowie pierw mają się nauczyć wyrazów, a później rzeczy.
Krytyka werbalizmu: F.Bacon i W. Ratke( sformułował zasadę poglądowości- „Naprzód rzecz poznana na niej samej, potem dopiero mówienie o rzeczy”; tylko do nauczania języka…
…. Lektura pogłębiona, połączona ze staranną analizą treści oraz sporządzaniem notatek.
e) Metody oparte na działalności praktycznej uczniów
Metoda laboratoryjna - samodzielne przeprowadzanie eksperymentów
Tradycyjna - zdobywanie wiedzy i umiejętności bezpośrednio, przedstawienie uzyskanego materiału Problemowa - problem „środkiem ciężkości”; Problem charakteryzuje (od zwykłego pytania): implikuje…
… zdolności; - obowiązuje zasada stopniowania trudności oraz trwałości zdobywanej przez uczniów wiedzy.
rozgałęzione(crowder; wnikliwa i wszechstronna analiza treści; wybieranie odpowiedzi) Program rozgałęziony (testy wyboru) Charakteryzują go następujące założenia założenia teoretyczne: - materiał nauczania w dużych dawkach - uczeń wybiera odpowiedź prawdziwą spośród kilku fałszywych lub niepewnych…
… w szkole powinna byc ich wartośc kształcąca. Teoretyczną podstawą formalizmu dydaktycznego stanowiło przeświadczenie o przenoszeniu się wprawy, o istenieniu tzw. Transferu dodatniego.// Zwolennicy ze starożytności: Heraklit „wielowiedza nie kształci umysłu”; Cycero // Nowożytnośc J.Kant, Pestalozzi głównym celem nayczania powinno byc wzmocnienie „ sprawności umysłowej uczniów, czyli wykształcenie formalne…
…, logicznego myślenia; częściowo poszukująca - samodzielna praca uczniów, pogadanka; badawcza - prowadzenie badań
W tej koncepcji przechodzi się od metod wymagających od uczniów stosunkowo niedużej samodzielności do metod wymagających pełne zaangażowanie.
Oparte na słowie, obserwacji i pomiarze, działalności praktycznej
Funkcje dydaktyczne metod: służyć zaznajamianiu uczniów z nowym materiałem, zapewnić…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)