To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Trawienie i wchłanianie tłuszczowców
Organizm człowieka o masie 75 kg zawiera około 10% tłuszczowców (tj. ok. 7 kg). Tłuszcze zawarte w pożywieniu powinny dostarczać człowiekowi 30% ogółu energii, podczas gdy węglowodany - 60%. Tłuszcze, podobnie jak cukrowce należą do składników pokarmowych energetycznych. Zapotrzebowanie na tłuszcze u osób dorosłych wynosi około 1 g na kg masy ciała, przy czym 50% przyjętych lipidów powinno być pochodzenia zwierzęcego. 1 gram tłuszczu utleniony dostarcza 38,93 KJ energii czyli 9,3 kcal. Tłuszcze mają dwukrotnie większą wartość kaloryczna niż cukry.
Tłuszcze oprócz tego, że dostarczają energię są ważnym składnikiem strukturalnym komórek. Wchodzą w skład błon komórkowych.
Proces trawienia tłuszczy - lipolizy prowadzą enzymy swoiste dla tłuszczy lipazy. Wyróżniamy lipazę żołądkową, trzustkową i lipoproteinową która występuje miedzy innymi w osoczu.
Spożyte tłuszcze są hydrolizowane już w żołądku przez lipazę żołądkową. Lipaza rozszczepia wiązania estrowe. Działalność lipazy żołądkowej jest w żołądku osobników dorosłych ograniczona z powodu odczynu środowiska, optymalne pH dla lipaz wynosi około 6-7, podczas gdy w żołądku panuje pH 1,5-2 jest więc stanowczo za niskie.
U noworodków natomiast gdzie pH soku żołądkowego jest zbliżone do obojętnego a głownym pokarmem jest mleko enzym może pełnić funkcję lipolityczną.
Dalsze etapy trawienia spożytych tłuszczów ma miejsce w jelicie cienkim. Do dwunastnicy trzustka dostarcza lipazę trzustkową i inne enzymy. Lipaza trzustkowa rozkłada tłuszcze poprzez odłączenie kwasów tłuszczowych przy skrajnych atomach węgla C1 i C3 glicerolu do 2monoacylogliceroli i wolnych kwasów tłuszczowych. Lipazy triacyloglicerolowe katalizują hydrolizę nierozpuszczalnych w wodzie triacylogliceroli (zwanych dawniej triglicerydami). Reakcja ta zachodzi na granicy międzyfazowej wody, (czyli fazy, w której rozpuszczone są lipazy) z lipidami. Optymalne pH dla tego enzymu wynosi 8-9. Białkiem pomocniczym tego procesu, zawartym w soku trzustkowym jest kolipaza, która pomaga zakotwiczyć lipazę na granicy fazy wodnej i lipidowej w jelicie.
Fosfolipaza A2 zawarta w soku trzustkowym rozkłada fosfolipidy natomiast spożyty cholesterol jest estryfikowany w jelitach przy udziale esterazy cholesterolowej. Podobnie dzieje się ze sterydami.
W trawieniu tłuszczów niezmiernie istotna jest żółć, która wpływa do dwunastnicy z pęcherzyka żółciowego pod wpływem hormonu dwunastnicy i jelita czczego - cholekininy. Hormon ten pobudza komórki trzustki do wydzielania enzymów trzustkowych w tym lipazy trzustkowej. Pęcherzyk żółciowy jest jedynie magazynem żółci, bowiem sama żółć jest produkowana w hepatocytach wątroby. Żółć jest zasadowym płynem, barwy żółtobrunatnej. Zawiera kwasy żółciowe, cholesterol, śluz, kwasy tłuszczowe, bilirubinę, sód, chlor, wodorowęglany, potas i fosfolipidy. Żółć jest emulgatorem, substancją zmniejszająca napięcie powierzchniowe tłuszczów. Tłuszcze pod wpływem żółci ulegają rozbiciu na drobne kropelki, przez co zwiększa się powierzchnia oddziaływania lipaz na tłuszczowce. Enzym dzięki żółci ma większą dostępność do lipidów. Dzięki składnikom żółci kwasy tłuszczowe zawarte w tłuszczowcach tworzą mieszane micele i stają się kwasami choleinowymi rozpuszczalnymi w wodzie, co ułatwia ich wchłanianie z jelit do krwi przez rąbek szczoteczkowy jelita. Kwasy tłuszczowe o krótkim i średnio-długim łańcuchu mogą wchłaniać się bezpośrednio, bez potrzeby tworzenia mieszanych miceli.
(…)
… na chylomikrony, które przenikają z jelit do krwi. Chylomikrony są kuleczkami o średnicy 100-1000 nm (nanometr). Są one transportowane z jelit przez osocze krwi i limfy, co przejawia się zmętnieniem osocza (mleczne osocze, osocze lipemiczne). W osoczu zawarty jest enzym - lipaza lipoproteinowa, która hydrolizuje chylomikrony na składniki proste, co przejawia się stopniowym wyklarowaniem osocza. Chylomikrony…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)