Genetyka 18.12.2012 Transformacja nowotworowa Protoonkogeny i supresory protoonkogenów, rola supresora p53, Supresory APC (komórki nabłonka jelita grubego - mutacja → pojawiają się guzki, początkowo niegroźne), czasem od razu jest przekazywany potomstwu zmutowany → u dzieci setki drobnych guzków w j. grubym (potem transformacja w formę nowotworową)
pRB - w checkpoint, G1 → S, mutacje prowadzą do retinoblastomy Onkogeny zmuszające komórkę do nadprodukcji czynników wzrostowych (glejaki i mięśniaki), białko Bcl-2
Onkogenne wersje genów receptorowych (rak piersi - rec Erb-B2)
Białka Ras - rak jelita grubego, trzustki, płuc
Białka Myc - nowotwory tkanki krwiotwórczej
Telomeraza
Błędy systemów naprawczych (np.: kseroderma pigmetozum).
Rozsiewanie się nowotworów:
Kod lokalizacji -komórka jest informowana gdzie jest i do czego przylega (zawieszone w medium rosną słabiej → spada aktywność kompleksu E-CDK2 i komórki są kierowane na drogę apoptozy). Onkogeny potrafią wysyłać info, że przylega mimo, że tak nie jest.
E-kadheryny (przylegnie komórki do komórki)
Integryny (przyleganie do zrębu pozakomórkowego - białka wypełniające luki między komórkami, fibronektyna - długie białko 2,5 tys aa, przyleganie tylko w obrębie 3 z nich - Arg, Gly, Asx, wychwytuje komórki nowotworowe).
Kierunek rozsiewania nowotworów.
Komórki muszą się przedostać do naczyń krwionośnych. Przeszkody:
błona podstawa - oddziela skórę powłoki od narządów wewnętrznych, zmodyfikowana część zrębu pozakomórkowego;
ściany naczyń krwionośnych - mutują geny hamujące pracę metaloproteinaz, w komórkach nowotworowych ulegają samowyciszeniu → komórka nowotworowa może przedostać się do środka. Tylko limfocyty (wśród zdrowych komórek) mają zdolność do podróżowania w organizmie.
1/10000 komórka nowotworowa zagnieżdża się i tworzy nowe ognisko nowotworowe (kod lokalizacji zapowbiega większości przypadkom).
Komórki nowotworowe mogą być opłaszczane przez trombocyty - hamują przerzutowanie, zwiększa objętość tej komórki, co powoduje czopowanie naczyń krwionośnych i komóki są zatrzymywane.
Pierwsze przerzuty idą do płuc, drugie ognisko to wątroba. Rak prostaty najczęściej przerzuty do kości. Nie ma nowotworów chrząstki, mózgu (nie na skutek transformacji komórek nerwowych, ale gleju i krwionośnych). Każda komórka musi się stykać z naczyniem krwionośnym. Nie tworzą się nowe naczynia dlatego wraz ze wzrostem komórki komórki są spychane coraz bardziej do środka i giną. Carcinoma in situ- guz w równowadze, może trwać aż do neowasularyzacja (angiogeneza).
(…)
… noworodków, niedorozwój kończyn.
Jeśli nowotwory są szkodliwe czemu nie zostały wyeliminowane przez dobór naturalny? Układ kładzie nacisk na reprodukcję,(np.: łożysko szybko atakuje organizm) a komórki nowotworowe mają wiele cech pokrywających się z cechami rozmnażania.
Pierwotne przyczyny powstania nowotworów:
Hipoteza 1. gromadzenie mutacji punktowych.
Hipoteza 2. aneuploidie, niestabilność genomu (szybka zmiana wielu genów, eliminacja - nie ma w zasadzie nowotworów dziedzicznych). Karcinogeny - w dużej mierze powodują aneuploidie.
Za odradzanie się nowotworów odpowiadają macierzyste komórki nowotworowe (komórki progenitorowe - mogą gromadzić mutację). Dlatego leczenie nastawia się na niszczenie komórek progenitorowych.
Organizacja genomu jądrowego
Organizm na szczyci ewolucji nie ma najwięcej par zasad w genomie (parodoks c).
Frakcja powtarzalna
wysoce powtarzalna - 25% genomu, krótkie fragmenty, duża liczba kopii
umiarkowanie powtarzalna - geny rRNA, tRNA Frakcja niepowtarzalna - geny kodujące białka 2% genomu, długie odcinki
gen
ciągły - geny intensywnie pracujące, np.: histony;
nieciągły - egzony i introny
2. pseudogen - geny, które utraciły swoją fukncję, głównie u orgazmów wyższych (człowiek ok. 19 tys pseudogenów), powstają podczas replikacji DNA (np.: sekwencja stop w środku).
pseudogen obrobiony - informacyjne RNA, ma odwrotną transkryptazę, powoduje wstawianie w genom.
3. LINEs (long interspsresed nuclear elementes - długie rozproszone sekwencje jądrowe) - dłuższe niż 5K par zasad, liczba powtórzeń przynajmniej 10^4
4. SINEs - krótkie rozproszone sekwencje jądrowe, krótsze niż 500 par zasad…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)