Dokument ma 5 stron i porusza zagadnienia takie jak: państwo protegowane, państwo wasalne ,państwo stowarzyszone, państwo autonomiczne, terytoria mandatowe,terytorium powiernicze, kolonializm,terytorium kolonialne, kondomia, państwa prywatne terytoria zamorskie, zbiorowości terytorialne, państwo plemienne, federacje kolonialne.
Pierwsza z nich to państwo protegowane. Słowo „protektorat” posiada 2 znaczenia, pierwsze z nich to stosunek łączący dwie jednostki geopolityczne jak i jednostkę, która jest protegowana. Protektorat postrzega się jako sprawowanie opieki przez państwo silniejsze nad słabszym, jak i jako związek państw ustanowiony na podstawie traktatu. Zazwyczaj wyróżnia się protektorat międzynarodowy, który dotyczy państw i kolonialny który mówi o terytoriach niezorganizowanych w państwo. Wobec tego „Państwa protegowane” są w rozumieniu Karty NZ terytoriami niesamodzielnymi. Toteż ONZ uznała fakt zgłoszenia przez Francję, jako terytoriów niesamodzielnych, jej protektoratów Maroko i Tunezja oraz krajów indochińskich mających w 1946r. otrzymać status państw stowarzyszonych z Francja w ramach Uni Francuskiej. Swoistą konsekwencją systemu protektoratów brytyjskich był w 1975 r. status prawnomiedzynarodowy himalajskiego księstwa Sikkimu. Zgodnie z układem z 1887 r. Sikkim stał się protektoratem Indii Brytyjskich, po Brytyjczykach 1950r. sukcesję w charakterze protektora Sikkimu objął rząd Indii, pozostawiając księstwu pełnię władzy w sprawach wewnętrznych. W 1973 r. Wykorzystując antymonarchiczne demonstracje w stolicy kraju Gangtoku, wojska indyjskie wkroczyły do Sikkimu i przyłączyły go do Indii na prawach stanu w 1975 roku. Tylko ChRL nie uznawała tego faktu Az do 2005r.
Pod międzynarodowym protektoratem znajdują się formalnie nadal takie państwa jak Liechtenstein pod protektoratem Szwajcarii, San Marino Włoch i Monako Francji. Pozostaje pytanie czy mała aktywnością międzynarodowa należy ich uznać jako samodzielne państwa? Współcześnie pozostało już niewiele takich protektoratów.
Kolejna terytorium zależne to państwo wasalne. Pojęcie to wywodzi się z ustroju feudalnego. Dziś termin państwo wasalne nie jest używane w prawie międzynarodowym, natomiast w rozumieniu politycznym nie jest jeszcze rzadkością, czego przykładem mogą być aktualne relacje Turcji i Tureckiej Republiki, Cypru Północnego i Stany Zjednoczone z Irakiem. Natomiast byłe pastwa wasalne to Bułgaria która w 1878r. stanowiła „księstwo autonomiczne i hołdownicze pod zwierzchnictwem sułtana aż do 1908.Status państwa wasalnego miał również Egipt wobec Imperium Ottomańskiego aż do 1914r. Charakter państw wasalnych miały również księstwa indyjskie nie podlegające bezpośredniej administracji brytyjskiej w Indiach. Księstwa te nie miały żadnych uprawnień międzynarodowych, a problem ich statusu prawnomiędzynarodowego powstał dopiero z chwilą podziału Indii Brytyjskich w 1947 r. na dwa państwa w oparciu o wyznacznik religijny. Każde z księstw mogło formalnie dobrowolne wybrać przynależność do muzułmańskiego Pakistanu, hinduistycznej w swej większości Republiki Indii lub zdeklarować wolę utworzenia własnego państwa. Decyzje podejmowali jednak sami władcy. W Dżammu i Kaszmirze władca hinduista wybrał przynależność do Indii a większość to byli muzułmanie i dlatego trwają tam do dziś konflikty. Nawab zdeklarował w 1947 r. przystąpienie do Pakistanu jednak hinduistyczna ludność wznieciła powstanie i od 1948r. Indie anektowały Jungaadh. Do niedawna istniał jeszcze w Europie średniow
(…)
… obowiązki odpowiadające kryteriom dawnego mandatu kategorii A ,niezależnie od poziomu rozwoju społeczno-ekonomicznego jednostki poddanej powiernictwu. W myśl Karty Narodów Zjednoczonych , systemem powiernictwa objęto zarówno terytoria mandatowe LN, jak i terytoria, które mogą być oderwane od państw nieprzyjacielskich w wyniku drugiej wojny światowej oraz terytoria dobrowolnie poddane temu systemowi…
… ją na 2 państwa: arabskie i żydowskie ze strefą międzynarodowa Jerozolimy-która byłą jest trwająco do dziś przyczyna konfliktu.
Kolonializm - polityka państw rozwiniętych gospodarczo polegająca na utrzymywaniu w zależności politycznej i ekonomicznej krajów słabo rozwiniętych, wykorzystywaniu ich zasobów ludzkich i surowcowych. Początki kolonializmu wiążą się z okresem wielkich odkryć geograficznych…
… początkiem kolonializmu był okres wielkich odkryć geograficznych sięgający XV i XVI wieku. Pozyskanie wiedzy o geografii świata stworzyło możliwość do ekspansji terytorialnej i gospodarczej na nowo odkrywanych przez Europejczyków ziemiach. Jakie pierwsze imperium kolonialne rozpoczęła budować Portugalia. To niewielkie państwo posiadało znaczny potencjał ekspansji wynikający z doświadczenia rekonkwisty…
… część terytorium metropolii. Na podobnych zasadach nieco wcześniej ,bo w 1789 Francja inkorporowała Korsykę. Francja tworząc konstytucję IV republiki, nawiązywała do swego tradycyjnego podziału administracyjnego na departamenty, formalnie włączając 19 marca 1946 roku niektóre posiadłości kolonialne w skład Republiki Francuskiej jako departamenty zamorskie(Martynika, Gwadelupa , Gujana, Reunion…
… Kaledoni Wyspy Wallis i Fatuna. Dania w 1816 r. włączyła Wyspy Owcze do metropolii jako odrębny okręg, po próbie proklamowania niepodległości 1946 r. ,Dania zdecydowała się nadać wyspą autonomię 1948 r. określając ja jako autonomiczny kraj. Podobnie z Grenlandią 1953 r. przemianowano ja na prowincje metropolii, a 1979 r. także przekształcono w autonomiczny kraj. Później jednak zdecydowała…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)