To tylko jedna z 8 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
J. TERELAK - Rozdział 2
2. CHARAKTERYSTYKA ŹRÓDEŁ STRESU
Stresor to taki element bodźca lub sytuacji, który narusza względną równowagę pomiędzy podmiotem a środowiskiem i uruchamia mechanizmy adaptacyjne zachowania się człowieka.
To czy bodziec staje się stresorem zależy od jego rodzaju, siły (intensywności) i czasu trwania.
Stresory możemy podzielić na: fizyczne, biologiczne i psychologiczne (społeczne)
2.1. FIZYCZNE CZYNNIKI STRESU
Cechy fiz. czynników stresu : -należą do zewnętrznego środowiska człowieka
-można je ująć w kategorie ilościowe
Próg stresu - moment, w którym bodziec obojętny dla organizmu wyzwala działanie mechanizmów adaptacyjnych by sprostać nowym, zwiększonym wymaganiom.
Próg tolerancji stresu - moment, w którym organizm ponosi straty, gdy mechanizmy adaptacyjne są nieadekwatne do nowej, zmienionej sytuacji lub gdy organizm odmawia działania (śmierć).
Model niezawodności działania Niebylicyna, zmodyfikowany przez Franusa (ryc. 2.1.)
2.1.1. CZYNNIKI KLIMATYCZNE (WILGOTNOŚĆ I TEMPERATURA)
Charakter stresowy czynników klimatycznych ujawnia się dopiero przy ich zmianie (np. zmiana warunków geograficznych lub pór roku).
Etapy procesu aklimatyzacji :
- początkowy - w którym zetknięcie się z nowymi warunkami otoczenia może powodować różne dolegliwości.
- stopniowej adaptacji
- aklimatyzacja właściwa - względnie stała adaptacja do określonych warunków klimatycznych
Etapy odwrotnego procesu :
- dezaklimatyzacja - zachodząca przy powrocie do warunków poprzedniego środowiska klimatycznego
- reaklimatyzacja -występująca przy ponownym powrocie po dłuższej przerwie do obciążających warunków klimatycznych
Proces aklimatyzacji to zmiana w sferze regulacji metabolicznej, prowadząca do nowego poziomu homeostazy.
Komfort termiczny to subiektywna ocena warunków mikroklimatu otaczającego środowiska.
Wpływ temperatury powietrza na stan psychiczny człowieka (ryc. 2.2.)
2.1.2. HAŁAS
Parametry fizyczne hałasu :
- częstotliwość - liczba całkowitych fal akustycznych, docierających do ucha w jednostce czasu (oznaczana w okresach na sekundę lub w hercach)
- natężenie - strumień energii przypadającej na jednostkę powierzchni (oznaczane w decybelach (dB)).
Ucho ludzkie przystosowane jest do percepcji dźwięków o częstotliwości 16-20000Hz Stresogenność hałasu zależy od :
- natężenia dźwięku
(…)
… się fizyczne
- poczucie zmęczenia psychicznego
Hipoksja wysokościowa powoduje senność, zmiany nastroju, pogorszenie samopoczucia, apatię, ale również w początkowych stanach hipoksji może występować tzw. stan euforii wysokościowej, charakteryzujący się dużą ekspresją emocjonalną, podwyższeniem nastroju, dążenie do aktywnej działalności oraz obniżenie samokrytycyzmu. Szczególnie niebezpieczne jest bezpośrednie…
… osiągają jej maksimum w porównaniu do przebiegu temperatur u ekstrawertyków. 2.2.4. STRES NAGŁEJ ZMIANY STREFY CZASU
Co 15° długości geograficznej występuje godzinna różnica między sąsiednimi strefami geograficznymi.
Poczynając od zmiany 2 stref czasowych, tj. różnicy 30° długości geograficznej, zaczyna występować tzw. desynchronizacja zewnętrzna na poziomie objawów fizjologicznych.
Brak zgodności…
… rodzajami promieniowania są: alfa, beta, gamma i X.
Każde napromieniowanie organizmu stwarza ryzyko ujemnych skutków.
2.1.6. PROMIENIOWANIE MIKROFALOWE
Biologiczne skutki działania mikrofal zależą od: - pasma częstotliwości - natężenia
- czasu ekspozycji
Tzw. efekt termiczny (wynikający z przetworzenia energii wytworzonej przez pole elektromagnetyczne na energię termiczną),powoduje m.in. degenerację w komórkach organów miąższowych i mięśnia sercowego, procesy dystroficzne w synapsach i w komórkach różnych odcinków układu nerwowego.
2.1.7. HIPOKSJA
Hipoksja - obniżona zawartość tlenu = niedotlenienie
Dzięki mechanizmom homeostatycznym zmiany ciśnienia atmosferycznego, charakterystyczne dla wahań barycznych na Ziemi, nie zmieniają istotnie ciśnienia parcjalnego tlenu w organizmie.
Dopiero podczas wznoszenia się ponad poziom morza (co wiąże się z obniżeniem ciśnienia atmosferycznego) oraz podczas obniżania się poniżej tego poziomu, pojawiają się problemy.
Niedotlenienie mające charakter ostry niemal zawsze powoduje dysfunkcję czynnościową układów fizjologicznych, a w dalszej konsekwencji doprowadza do śmierci.
Hipoksja a funkcjonowanie człowieka (ryc. 2.4.)
Rozróżniamy hipoksję ostrą…
… między czasem biologicznym, a astronomicznym lokalnym powoduje tzw. zespół pilota odrzutowego, charakteryzujący się:
- bezsennością
- sennością w ciągu dnia - wzmożoną pobudliwością nerwową
- zaburzeniami układu pokarmowego
- zaburzeniami uwagi
Szybkość resynchronizacji różni się w zależności od kierunku zmian strefy czasu (znacznie dłużej utrzymuje się efekt desynchronizacji rytmów w kierunku wschodnim, niż zachodnim…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)