Referat składa się z 4 stron, a jego temat brzmi: Teorie rozwoju społecznego. Głównymi tematami opisywanymi w tymże referacie są: zagadnienia rozwoju społecznego, teorie cykliczne, rozwoju społecznego, teoria Pareto, teoria Kellesa-Krauza, teoria Sorokina, różnice i podobieństwa w teoriach cyklicznych, teorie dychotomiczne, teoria Tonniese'a, teoria Cooleya, teoria Durkheima, teoria linearna, teoria Comte, teoria Spencera, teoria Marksa
1. WSTĘP.
Wszystkie społeczności ulegają rozwojowi społecznemu. Proces ten przebiegał nieustannie od początku cywilizacji i przebiega nadal. Społeczeństwa często starały się doszukiwać przyczyn pod wpływem których rozwój ten się dokonywał. Dopiero na początku naszego stulecia kiedy zaczął się dynamicznie rozwijać olbrzymi postęp techniczny a wraz z nim i nauka, socjologowie coraz śmielej i częściej podejmowali próby wyjaśnienia zjawiska rozwoju społecznego. Od tego czasu powstało wiele teorii próbujących wyjaśnić sedno tego zjawiska. Teorie te były różne tak jak różne są społeczności. Kilka takich tez próbuję przybliżyć w tej pracy. 2. ZAGADNIENIA ROZWOJU SPOŁECZNEGO.
Od początku istnienia socjologii jednym z jej zadań było badanie zmian jakim podlegają społeczeństwa. Początkowo problematykę tych zmian określano dość niejednoznacznie, a więc terminami „zmiany społecznej”, „rozwoju społecznego”, „ewolucji społecznej” czy też terminem „postępu społecznego”. Pojęcia te dość często stosowano zamiennie. Rozwój społeczny należy rozumieć jako zanik lub powstanie nowego zjawiska społecznego (np. rozpad społeczności plemiennych i ukształtowanie się narodu), lub też przekształcenie się danej społeczności w jej podstawowych elementach struktury. Aby mówić o danym zjawisku iż ma charakter zmiany rozwojowej musi ono spełniać określone kryteria, tzn. musi być to zmiana niepowtarzalna, zachodząca w czasie historycznym, na przestrzeni całych epok. Rozwój społeczny jest więc zmianą długookresową, którą obejmuje całe społeczeństwo. Zmiana ta musi mieć także charakter strukturalny, musi zachodzić w wewnętrznej budowie danego zjawiska społecznego. Zmiana ta powinna mieć także charakter kierunkowy, tzn. powinna stanowić przejście danego zjawiska do odmiennego stanu w porównaniu ze stanem przed zmianą. Zmiana powinna określać nie tylko dane zjawisko ale także posiadać szerszy kontekst społeczny, czyli powinna mieć charakter zmiany szerszej skali.
Socjologowie od samego początku usiłowali dociec jakie prawidłowości żądzą zmianami w zjawiskach społecznych i jaki są wyniki tych przemian. Właśnie to spowodowało, iż na ten temat pojawiło się dość sporo teorii rozwoju społecznego.
3.TEORIE ROZWOJU SPOŁECZNEGO.
Wszystkie teorie rozwoju społecznego można podzielić na trzy grupy: teorie cykliczne, dychotomiczne i linearne. Teorie cykliczne reprezentowane były przez: VILFREDO PARETO, KAZIMIERZA KELLES-KRAUZA oraz PITIRIMA SOROKINA.
Cechą charakterystyczną tych teorii było to, iż głosiły one, że rozwój społeczny ma charakter cykliczny, tzn. społeczeństwa przechodzą przez kolejne fazy w swym rozwoju, a następnie fazy te się powtarzają od początku. Teoria Vilfredo Pareto opiera się głównie na zjawisku krążenia elit sprawujących władzę. Według Pareto w każdym społeczeństwie z czasem powstaje pewna elita rządząca reprezentująca interesy klasy wyższej w efekcie czego powstaje dążenie klas niższych do obalenia istniejącej elity, która z czasem ulega samodegradacji i skostnieniu. Po obaleniu istniejącej elity i objęciu władzy przez nową elit
(…)
… przez grupy wtórne, umowne, złożone, w których więź społeczna opiera się na stosunkach sformalizowanych. Trzecią koncepcją dychotomiczna była teoria sformułowana przez Emila Durkheima. Doszedł on do wniosku, że istotną cechą społeczeństwa jest jego społeczna solidarność. Rozróżnił on dwa typy społeczeństw, te w których świadomość zbiorowa zdominowana jest przez solidarność mechaniczną i te w których zdominowana jest przez solidarność organiczną. Solidarność mechaniczna charakterystyczna jest dla społeczeństw pierwotnych, gdzie podział pracy jest dość prosty. Obowiązuje tu solidarność rodowa, jednolity system norm i wzorców zachowań. Świadomość jednostki jest odbiciem świadomości społeczeństwa. Na straży solidarności mechanicznej stoi prawo represyjne. Solidarność organiczna występuje w społeczeństwach w których jest brak prawa represyjnego a występuje prawo cywilne. Są to społeczeństwa nowoczesne.
Według Durkheima dokonujące się zmiany społeczne można określić jako tendencję od solidarności mechanicznej do organicznej. RÓŻNICE I PODOBIEŃSTWA.
Cechą wspólna wszystkich tych trzech teorii jest to, iż rozwój społeczeństwa rozpoczyna się od grup opartych na stosunkach sąsiedzkich, pokrewieństwa i przyjaźni…
… końcowej. Głównymi przedstawicielami teorii linearnych byli: AUGUST COMTE, HERBERT SPENCER, KAROL MARKS.
August Comte na podstawie swoich rozważań stwierdził, iż cała ewolucja ludzkości toczy się według naturalnego prawa następstwa trzech stadiów: pierwotnego przejściowego i pozytywnego. Ewolucja taka jest zdaniem Comte'a uwarunkowana naturalnym rozwojem umysłu ludzkiego. Znajduje to odbicie w odmiennej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)