To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Prof. Janusz Świerkocki
Teorie Handlu Międzynarodowego
Wykład III – Teorie handlu zagranicznego
Teoria jako taka ma wiele definicji. Nas będzie interesowało jej najprostsze – intuicyjne ujęcie. Otóż
domyślnie teoria to model (uproszczone odwzorowanie) rzeczywistości. Uproszczenie to pozwala na
zwrócenie uwagi na najistotniejsze elementy. W przypadku THZ chodzi o przyjrzenie się
najważniejszym elementom HZ. Można powiedzieć, że na teorię składa się pewien zbiór
najważniejszych elementów. Zbiór ten jest różnie dobierany, w zależności od założeń teorii. Założenia
teorii polegają na przyjęciu (określeniu), które elementy rzeczywistości są najistotniejsze w danym
(badanym) przypadku.
Obrazowo teorię i jej relację z rzeczywistością można porównać do samolotu i jego modelu. Model
stanowi jedynie uproszczone odwzorowanie prawdziwego samolotu. Model wygląda jak prawdziwy
samolot, jednak jest od niego mniejszy i zwykle nie lata.
THZ zajmują się wyjaśnianiem kilku istotnych zjawisk związanych z HZ. W procesie wyjaśniania co do
zasady przyjmują, że gospodarkę rozpatruje się wyłącznie w kategoriach wielkości realnych.
Wielkości pieniężne (nominalne/monetarne4) są pomijane. W związku można powiedzieć, że THZ
stosują podejście ilościowe. Skoro pomija się wpływ pieniądza na procesy gospodarcze, to THZ nie
odnoszą się do wartości. (Np. w ogóle nie rozpatruje się kursu walutowego). Takie rozwiązanie
sprawia, że np. eksport poszczególnych państw jest zależny wyłącznie od zasobów ich gospodarek
oraz efektywności tych zasobów. Dlatego onegdaj5 mówiło się o czystych teoriach HZ.
Drugą (obok koncentracji na sferze realnej) cechą THZ jest to, że rozpatrują HMN w długim okresie.
HMN w okresie krótkim nie jest wyjaśniany przez THZ. Takie podejście zostało wymuszone przez to,
że w krótkich okresach na HMN mają wpływ czynniki losowe (koniunkturalne) – takie jak np. klęski
żywiołowe.
THZ można podzielić na dwie podstawowe grupy:
1. Tradycyjne THZ;
2. Współczesne THZ.
Powyższy podział wynika nie tylko z chronologii ale przede wszystkim z tego faktu, że tradycyjne THZ
(TTHZ) odwołują się do modelu konkurencji doskonałej i w związku z tym do handlu zagranicznego
podchodzą całościowo, chciałoby się rzec makroekonomicznie do wszystkich geograficznych i
rzeczowych form HMN. Z kolei współczesne THZ (WTHZ) wychodzą z założenia, że świat nie jest oparty
na modelu konkurencji doskonałej tylko na niedoskonałej konkurencji. W związku z tym niemożliwe
jest istnienie jednej uniwersalnej teorii opisującej cały NMN do jakiego dochodzi na świecie. W efekcie
WTHZ inaczej niż TTHZ zauważają istnienie i wpływ na gospodarkę KTN oraz BIZ.
Teorie HZ zajmują się:
Odpowiedzią na pytanie: Dlaczego kraje handlują? Jakie są przyczyny handlu? Jak można
wyjaśnić rozmiary handlu? Dlaczego w długim okresie wolumen handlu rośnie szybciej niż
produkcja?
Wskazują na determinanty zróżnicowania struktury handlu. Odpowiadają na pytanie
dlaczego różne kraje eksportują i importują różne towary?
Pokazują na czym polegają korzyści z HMN. Opisują na czym polega odnoszenie tych korzyści.
Rozważają, czy wysoki wolumen eksportu jest miarą HMN (czy może lepszą jest eksport netto
(czyli eksport – import) ). Analizowaniem jak dystrybuowane są w gospodarce korzyści z
eksportu. Czy równomiernie, czy są grupy czerpiące większe korzyści z HMN.
Prof. Janusz Świerkocki
Teorie Handlu Międzynarodowego
Wykład III – Teorie handlu zagranicznego
Rozpatrują od czego zależą rozmiary korzyści z HMN.
THMN starają się dociec jaka jest relacja między wzrostem gospodarczym a HMN.
Odpowiadają na pytanie: jak HMN wpływa na wzrost gospodarczy?
Próbują sprawdzić prawdziwość tezy, że wzrost gospodarczy generalnie prowadzi do wzrostu
uzależnienia gospodarki danego kraju od zagranicy (od HMN).
Z powyższego wynika, że THMN mają charakter teorii pozytywnych, tzn. objaśniających rzeczywistość,
ale raczej niezdolnych do prognozowania przyszłych zdarzeń i formułowania zaleceń odnoszących się
do przyszłości. Teorie HZ odpowiadają na pytanie dlaczego świat (HMN) jest jaki jest, natomiast na
podstawie wniosków odnoszących się do teraźniejszości a wypływających z tych teorii ludzie mogą
formułować tezy co do przyszłości (choć same teorie tego nie czynią). Można powiedzieć, że teorie
HMN niosą sugestie normatywne.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)