TEORIE GOSPODARKI PRZESTRZENNEJ Wykład I Gospodarka przestrzenna - dziedzina wiedzy o zasadach gospodarowania przestrzenią i w przestrzeni.
Gospodarka przestrzenna
Gospodarowanie w przestrzeni Gospodarowanie przestrzenią -to przestrzenne organizowanie systemu -to użytkowanie ziemi i społ.-ekon. w wymiarze terytorialnym wykorzystywanie zasobów
Gospodarka przestrzenna w dwóch ujęciach:
NAUKOWE(poznawczo-wyjaśniające)
-dziedzina naukowa, która zajmuje się wyjaśnianiem mechanizmów i procesów zachodzących w przestrzeni przyrodniczej i antropogenicznej
PRAKTYCZNE
-działalność gospodarcza rozpatrywana w ujęciu przestrzennym
-działalność praktyczna zmierzająca do zagospodarowania, kształtowania i przekształcania przestrzeni antropogenicznej
TEORIE
W procesie badawczym powstaje szereg twierdzeń opisujących badaną rzeczywistość-schemat
Jeżeli zdołamy usystematyzować te twierdzenia, mówimy że stworzyliśmy teorię z tej dziedziny faktów
TEORIA-Ogólna koncepcja oparta na poznaniu i zrozumieniu istotnych czynników, które kształtują pewną sferę rzeczywistości
MODELE- są pewnym uproszczeniem rzeczywistości
Złożoność otaczającej rzeczywistości - modele
Cechy modeli:
-selektywność- polega na eliminowaniu w modelu szumów informacyjnych, czy mało istotnych sygnałów
-strukturalizacja- polega na poszukiwaniu charakterystycznych układów, a istotne aspekty ujmuje się w postaci związków
-sugestywność- w tym sensie, że daje nowe możliwości poznawcze, pozwala przewidywać pewne zjawiska, sugeruje hipotezy
-aproksymacja-rozumiana jako przybliżenie, gdyż modele nie są pełnym odbiciem rzeczywistości, co wynika chociażby z selektywności
Sposoby konstruowania modeli w geografii
I UJĘCIE Rozpoczyna się od prostych założeń konstruując bardzo uproszczony obraz z badanej rzeczywistości
W celu przybliżenia modelu do rzeczywistości usuwa się proste założeni
Np. Thunen
-grunty jednakowo urodzajne
-na rynku wolna konkurencja
-produkcja wyłącznie na sprzedaż
II UJĘCIE Związane jest z generalizacja, uproszczeniem, gdzie do modelu dochodzi się stopniowo od szczegółów do uogólnionego modelu
Np. model Gould'a, Taaffia, Morrill'a
III UJĘCIE Związane z wykorzystaniem modeli, które zaadaptowane zostały z innych nauk, np. fizyki
Np. Grawitacyjne oddziaływanie centrów regionalnych-Jakubowicz, 1979r. lub dyfuzja innowacji
(…)
…, telewizję satelitarną,
- dostęp do sieci
- liczba sprzętu teleinformacyjnego, w tym komputerów przypadających na osobę
- zastosowanie Internetu w przedsiębiorstwach
Ceny usług z tytułu korzystania z Internetu i innych technologii WSKAŹNIKI DOTYCZĄCE ZASOBÓW LUDZKICH I EDUKACJI:
- odsetek ludności potrafiącej posługiwać się technikami teleinformacyjnymi (m.in. komputerem, Internetem, handlem elektronicznym…
…)
„NOWA GEOGRAFIA EKONOMICZNA” KRUGMANA
Krugman oceniając pozycje geografii ekonomicznej względem teorii ekonomii ocenia ją jako niewłaściwą - niedocenianą. Ekonomiści uważają, że problematyka geografii ekonomicznej jest oporna, nie poddaje się traktowaniu w terminach teorii ekonomii. Krugman jednak uważa, że geografia jest gospodarką przestrzenną i taki też dał tytuł swojego głównego dzieła - The…
… są tam, gdzie jest zlokalizowanych wiele firm.
Nowa geografia ekonomiczna dotyczy przyczyn natury wtórnej i zajmuje się lokalizacją
Związek przyczynowo - skutkowy związany z wyborem lokalizacji przedstawia się następująco:
Migrująca siła robocza wydaje swoje dochody lokalne Generowany przez nią popyt w tworzącej się aglomeracji - rdzeniu - przysparza korzyści zlokalizowanym tam firmom To zachęca firmy spoza aglomeracji…
…
- na uniknięcie rozwoju zależnego od centrów krajowych, a więc opartego np. na transferze inwestycji o charakterze socjalnym i politycznym
- zmniejszyć ryzyko nadmiernego uzależnienia od inwestorów zewnętrznych, tworzących monokulturę regionalną.
„TWARDE” CZYNNIKI ROZWOJU REGIONALNEGO:
Położenie geograficzne i cechy topograficzne oraz zasoby naturalne
Dostęp do sprawnej infrastruktury społecznej (badania naukowe, edukacja, kultura, ochrona zdrowia, prawo, administracja)
Dostęp do sprawnej infrastruktury technicznej (transport, łączność, elektroenergetyka, gospodarka wodna)
Wielkość, jakość i różnorodność zasobów ludzkich (rynek pracy), strukturę branżową, rozmiary i typ własności podmiotów gospodarczych
„MIĘKKIE” CZYNNIKI ROZWOJU REGIONALNEGO:
Intensywność, różnorodność i jakość działań środowiskowych, jakość…
… mechanizm regulacyjny
Teorie odwołują się jedynie do działania podmiotów gospodarczych i naturalnych sił wolnego rynku
Przykłady modeli: Solowa, Ramsaya-Sasa- Koopmansa, Romera, Kaldera, Arrowa
Teorie nurtu keynesowskiego
Oparte na doktrynie Keynesa:
Podkreślają znaczenie otoczenia biznesu, ośrodków naukowych, zjawisk społecznych i norm kulturowych
Zakładają konieczność interwencjonizmu władz publicznych…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)