Teoria znaczenia
Znaczenie znaczenia i teoria znaczenia.
(1) Asocjacjonizm (Locke, Hume) - znaczenie to twór psychologiczny (przedstawienie, idea, myśl) związany z formą znaku (dźwięku, napisu) na podstawie (na zasadzie) praw kojarzenia.
(2) Husserl - znaczenie to przedmiot idealny, ku któremu skierowany jest akt rozumienia znaku, związany z intencją? znaczeniową.
(3) Ingarden - znaczenie to przedmiot intencjonalny, nie idealny. Ma początek w czasie, jest wytworem ludzkiej psychiki.
(4) Ujęcie platonizujące (Frege, Church) - znaczenie to przedmiot abstrakcyjny: pojęcie (znaczenie nazwy) lub sąd (znaczenie zdania).
(5) Carnap (wczesny, syntaktyczny okres) - znaczenie to wytwór językowy, własność wyrażeń. Dwa wyrażenia mają to samo znaczenie, gdy są tak samo zbudowane, gdy ich elementy, odpowiadające sobie, są logicznie równoważne.
(6) Koło Wiedeńskie, wczesny Wittgenstein (Traktat...) - znaczenie zdania to metoda jego weryfikacji.
(7) Późny Wittgenstein (po Dociekaniach filozoficznych) - znaczenie zdania to sposób posługiwania się znakiem. Znać znaczenie wyrażenia to znać sposób jego użycia (Ajdukiewicz).
(8) Quine - znaczenie jest terminem wieloznacznym, nie dającym się poprawnie zdefiniować.
(9) Goodman - nie da się poprawnie zdefiniować pojęcia znaczenia.
Czy istnieje w ogóle coś takiego jak określone znaczenie?
2 znaczenia słowa „znaczenie”:
(1) Znaczenie1 = odniesieniu przedmiotowe (Bedeutung Fregego - znaczenie)
Ekstensja - jednostkowa (desygnat) i gatunkowe (denotacja w sensie ścisłym).
Znaczenie nazwy - denotacja (zbiór desygnatów).
Znaczenie zdania - wartość logiczna. Każde zdanie ma dokładnie jedną denotację - prawdę lub fałsz.
(2) Znaczenie2 = sens, intensja, konotacja, pojęcie (Sinn Fregego - sens)
Sens nazwy - obiektywna treść myślenia towarzysząca [posługiwaniu się nazwą?].
Sens zdania - myśl rozumiana jako przedmiot (to, co ujmowane), a nie akt (ujmowanie), niezależny od psychiki, wchodząca w obiektywne związki logiczne z innymi myślami.
Bardzo poważne problemy - czy znaczenia są bytami umysłowymi, czymś, co sprawia, że w taki a taki sposób odnosimy się do rzeczy (Locke, Hume)? Frege, Carnap - znaczenie to byt abstrakcyjny, intersubiektywny, publiczny, nie prywatny - to samo znaczenie mogą uchwycić różne osoby.
2 ogólne typy teorii znaczenia i odniesienia przedmiotowego:
(1) Realistyczne teorie znaczenia (RTZ) - teorie, na gruncie których terminy, znaczenia odnoszą się do rzeczywistych przedmiotów i rzeczywistych wielkości. Znaczenie i odniesienie przedmiotowe są stałe, niezależne od teorii, w których tymi terminami się posługujemy, od użytkowników języka, są jedne, bo odnoszą się do rzeczywistych przedmiotów
(…)
… Frege i Russell nie byliby realistami). Osłabione kryterium realizmu - uznawanie zasady wartościowości: każde zdanie jest albo prawdziwe, albo nie jest prawdziwe (co nie musi znaczyć, że jest fałszywe).
Główna teza realizmu, jego cecha rozpoznawcza: prawdziwość i fałszywość zdań są niezależne od tego, czy je znamy i czy mamy środki do tego, by je (roz)poznać, wartość logiczną, jaka im przysługuje.
Teza…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)