Teoria wychowania

Teoria wychowania
2 kwietnia 2012
Psychospołeczne warunki skuteczności wychowania
Psychospołeczne- uwarunkowania indywidualne jak i społeczne, `psycho'- predyspozycje jednostki, `społeczne'- uwarunkowania świata w którym żyjemy
Podmiotowe traktowanie wychowanka (kontra przedmiotowe traktowanie wychowanka)
Poczucie wolności wyboru (zakładane w sposób względny)- w różnych etapach rozwoju człowieka korzysta on (człowiek) z różnych „przywilejów”, poczucie podmiotowości związane jest ze sprawstwem; możliwość podejmowania wyborów
Poczucie sprawczości - wychowanek ma wpływ na otaczającą go rzeczywistość, coś może zrobić, nie jest tylko biernym obserwatorem
Poczucie odpowiedzialności- ponoszę odpowiedzialność za skutki które są następstwem mojego działania (przewiduję je); uczy się odpowiedzialności jeśli ma możliwość dokonywania wyborów i ma poczucie własne sprawczości
Poczucie partnerskich kontaktów (korelacji)- dorosły i dziecko nie są na równi, ale dorosły buduję atmosferę partnerstwa, mimo swej przewagi (bardziej doświadczony, silniejszy psychicznie…), dziecko nie czuje się słabsze, pomijane tylko dlatego że ma mniejszą widzę i mniej doświadczenia
Demokratyczny styl kierowania wychowawczego- jasno określone obowiązki i prawa (zakres nie jest radykalnie rozbieżny, powinien się w jakiejś mierze równoważyć) wychowawcy oraz wychowanka; tożsamy ze świadomością w równości w różnych sytuacjach, w których wychowanek styka się zarówno z wymaganiami jak i przywilejami
Etos pedagoga- `etos'- utrwalone praktyki, sposoby działania dla jakiejś grupy; praca nad samym sobą i dążenie do samokształcenia; ktoś kto kogoś prowadzi sam musi poddawać się konfrontacjom, pedagog też musi być w drodze, nie może stać w miejscu, musi wykazywać się tendencją do samokształcenia
Empatyczność i asertywność względem wychowanka- wrażliwość na westchnienia, lęki, tęsknoty, stany emocjonalne i reagowanie na nie
umiejętność stawiania granic, umiejętność opierania się presji i manipulacji ze strony wychowanków lub grupy, nieodpuszczanie do przekraczania pewnych granic
Unowocześnianie metod wychowawczych i dydaktycznych- wraz ze zmianami zachodzącym w świecie, muszą się zmieniać metody, podejście wychowawcze, by nie były archaiczne, nieprzystępne, niekomunikatywne wobec wychowanków ulegających przemianom w świecie
Problem pseudowychowania, socjopatologii i błędów wychowania
Pseudowychowanie
`pseudo' z gr. fikcyjność, upozorowanie (problem ten rozwijał Jacek Filek)Wychowanie zawsze posiada swoją strukturę, która określa autentyczność wychowania lub wskazuje na auto dysfunkcje

(…)

… ani zbyt łagodne
Diagnoza pedagogiczna
Problem diagnozy pedagogicznej może być rozpatrywany na kilka sposobów. Diagnoza wychowanka/środowisk wychowawczych/ instytucji wychowawczych. Diagnoza może być powiązana z hermeneutyką (patrz KPW)
Formy nieprzystosowania społecznego
Wychowanie nie spełniając swojej funkcji stawia nas przed problemem potencjalności zaistnienia problemu nieprzystosowania społecznego wychowanka. (resocjalizacja)
Skala nieprzystosowania społecznego
Skala nieprzystosowania rodzinnego.
Prawdopodobieństwo nieprzystosowania rodzinnego dziecka jest tym większe im słabszą kontrolę posiadają rodzice nad czasem dziecka (głównie spędzanego po za domem)
Prawdopodobieństwo nieprzystosowania rodzinnego dziecka jest tym większe im bardziej dziecko wykazuje tendencje do niewywiązywania…
… przejawy: Dorosły daje sobie prawo do ingerowania w życie wychowanka, może z nim zrobić wszystko i wszystkiego od niego wymagać. Np. wykorzystywanie dzieci (do pracy, walki na wojnie, seksualne)
cd. za 2 tygodnie…
23 kwietnia 2012
Metody wychowania:
Indywidualne
Metoda modelowania
Metoda zadaniowa
Metoda perswazyjna
Metoda wzmocnień pozytywnych
Metoda wzmocnień negatywnych
Metoda modelowania
Najbardziej powszechna metoda wychowania. Inaczej dostarczanie wzorców które wychowanek rekonstruuje, naśladowanie, imitowanie, powielanie zachowań dorosłych. Jedna z najbardziej efektywnych sposobów przystosowania się człowieka do otaczającego świata, niezależnie od wieku.
Postawy prospołeczne- wszelkie postawy związane z życzliwością do otaczających ludzi, chęcią współpracy, dbania o dobro wspólne, gotowość…
… wychowankowi zadań do samodzielnego wykonania. Jest tak samo powszechna jak metoda modelowania.
Odgrywa bardzo ważną rolę dla form przystosowania społecznego jednostki. Dzięki tej metodzie człowiek nabywa bardzo dużo różnych istotnych umiejętności przydatnych w późniejszym życiu.
Warunki skuteczności powierzania zadań:
Tym bardziej w im większym stopniu dziecko wykonuje zadanie dobrowolnie i jest świadome…
… emocjonalne/prestiżowe.
Niekonsekwentnie stosowane nagrody mogą utrwalać postawy roszczeniowe lub uczyć wyrachowania/interesowności. (w raz z zanikiem nagród koniec zachowania się w oczekiwany sposób)
Stosowanie nagród może łączyć się z niebezpiecznym faworyzowaniem jednych wychowanków, a usuwania na bok innych wychowanków.
Metoda karania
Wszelkie formy karania (bodźce awersyjne) mogą mieć charakter antyrozwojowy. Bodźce awersyjne to też pozbawienie przywilejów, zabronienie „przyjemności” (szlaban)
Różne sankcje bodźców awersyjnych:
Uniemożliwienie korzystania z czegoś
Odebranie jakichś przywilejów
Inne bodźce w których dorosły (rodzic) przejawia dezaprobatę czy rozczarowanie
Wykluczenie dziecka z możliwości uczestnictwa w czymś (stawianie dziecka w kącie, ośla ławka, wyproszenie z sali)
Ograniczenie…
… (np. zepsuł zamek, to w ramach kary ma go naprawić)
Nie może być wypominana
Stosowana z wyczuciem, uwzględniając wrażliwość dziecka, nie mogą być stosowane w sposób bezduszny (boi się pająków więc zostanie zamknięty w komórce z pająkami - bezduszność); uwzględnienie profilu osobowościowego dziecka
Karząc dziecko należy uwzględniać jego próg/reakcję na stres , frustrację
Nie mogą być ani zbyt surowe…
... zobacz całą notatkę