To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Wykład 10 5.01.2006 Uwagi generalne:
na egzamin: prawidłowości w skali globalnej + nazwy
mechanizm ogólnej cyrkulacji atmosferycznej + powiązania z poszczególnymi typami krajobrazu
Złoty cytat: „bardzo będę mówił dość szybko”
Wartościami progowymi dla geosystemu jest obszar stanów dozwolonych, obszar stabilności, odporność geosystemu, czas relaksacji.
Obszar stanów dozwolonych - obszar, w którym dokonują się wszystkie zmiany geoekosystemu w trakcie jego ewolucji; przekroczenie obszaru stanów dozwolonych oznacza katastrofę o zasięgu regionalnym, globalnym; znajomość obszaru stanów dozwolonych ma duże znaczenie teoretyczne jak i praktyczne
określony np. dla zagadnień wezbrań, suszy, przymrozków
rozpoznanie jest bardzo istotne dla określenia częstotliwości występowania procesów o charakterze ekstremalnym
np. przekroczenie stanów wezbraniowych w rzece
nie każda powódź ma charakter ekstremalny
procesy o charakterze katastrofalnym - doprowadzają do częściowego lub całkowitego zniszczenia struktury wewnętrznej ekosystemu
procesy ekstremalne - procesy o najwyższym stopniu natężenia częstotliwości występowania danego zjawiska (sztormów, wezbrań itp.)
nie każdy proces o charakterze ekstremalnym wywołuje skutki o charakterze katastrofalnym
rozpoznanie skutków procesów w skali globalnej i regionalnej
wybuchy wulkanów - przekroczenie stanów dozwolonych możliwe pytanie: znaczenie rozpoznania stanów dozwolonych, podać przykłady Obszar stabilności - obszar, który mieści się w zasięgu obszarów dozwolonych
stan pełnokorytowy (obszar stanów dozwolonych), wówczas stan średni i niski to stan stabilności
sztorm (przekroczenie stanów dozwolonych), wówczas lekkie falowanie to obszar stabilności geosystemu
stabilność oznacza stałość określonego ciągu stanów, przez które przechodzi geoekosystem w trakcie jego rozwoju
dłuższy okres występowanie stanu stabilności:
długo utrzymujące się niskie stany wody w rzece
długo utrzymująca się pogoda wyżowa i niewielki falowanie wzdłuż wybrzeża
powtarzające się niewielkie opady
powtarzające się susze hydrologiczne
stabilność może być stanem korzystnym lub niekorzystnym dla geoekosystemu (zależne to od uwarunkowań lokalnych)
długo utrzymujące się stany niskie wody (z punktu widzenia turystyki i rekreacji - korzystne pogoda wyżowa itp.; z punktu widzenia gospodarczego - niekorzystne susza hydrologiczna, obniżenie poziomu wód gruntowych)
geoekosystem można wyprowadzić ze stanu stabilności poprzez bodźce naturalne lub antropogeniczne
(…)
… stabilności poprzez bodźce naturalne lub antropogeniczne
np. dla niskich stanów wody bodziec naturalny - gwałtowny opad; bodziec antropogeniczny - regulacja przepływu, budowa zbiorników wodnych
Odporność geoekosystemu - odporność geosystemu na bodźce zewnętrzne lub wewnętrzne
miary odporności (geotechnika dostarcza reguł miar odporności)
odporność powierzchni glebowej; odporność pow. Z. na ścinanie (w jakim okresie trwania deszczu, przy jakim jego natężeniu, jakim charakterze podłoża nastąpi nacięcie pow. Z.)
odporność na mróz, opad śnieżny
odporność brzegu klifowego na działające sztormy (badania na Wolinie)
oznaczane jakościowo (małe, średnie, duże) i ilościowo
sejsmika, geofizyka - określenie odporności pow. Z. na ruch magmy
monitoring musi być dobrze rozpracowany
Czas relaksacji - czas, w którym system…
… od początku ewolucji pow. Z. do dziś.
Elementy harmonijne - to te, które odpowiadają naturze badanej strefy klimatycznej (krajobrazowej)
Elementy dysharmonijne - elementy obce dla danej strefy krajobrazowej (cała rzeźba poglacjalna, ostańce trzeciorzędowe na Jurze Częstochowskiej)
…
… pow. Z. w skali globalnej
podstawowy czynnik wytwarzania sterefowości - promieniowanie słoneczne (skutkiem promieniowania są strefy radiacyjne pow. Z.)
Funkcjonowanie geoekosystemu pow. Z. w skali globalnej obok czynnika strefowego (czynnik radiacji) występują następujące czynniki astrefowe:
rozmieszczenie lądów i mórz
ukształtowanie powierzchni
tektonika i wulkanizm (nacinanie struktury strefowej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)