TEORIA AKTÓW MOWY - PO CO MÓWIMY?
Zdania konstatujące (konstatywy) - stwierdzenia
Wypowiedzi performatywne/spełniające - zdania ani prawdziwe, ani fałszywe. Ich funkcją jest spełnienie pewnej czynności. Tworzą rzeczywistość, a nie opisują ją (np. Nadaję Ci imię), a ich wypowiedzenie, albo zapisanie jest spełnieniem pewnej czynności, dokonaniem jakiegoś aktu. 1 osoba, l. poj., czas teraźniejszy, tryb oznajmujący.
fortunność i niefortunność zamiast prawdziwości i nieprawdziwości
Niefortunne: gdy wygłoszeniu jakiegoś wyrażenia nie towarzyszy spełnienie czynu, o którym mowa
Pusty performatyw - forma jest ok., ale dotyczy rzeczywistości, która nie istnieje (niefortunny).
Wypowiedzi performatywne powinny być szczere - Austin. Fortunne: nie są puste.
Formy performatywów:
podstawowe - performatywność wynika z sytuacji użycia i kontekstu (np. będę punktualnie, przyjdź na moje imieniny)
otwarte - cel jest zwerbalizowany (np. obiecuję, że będę tam punktualnie, zapraszam Cię na imieniny
Podobieństwa konstatywów do performatywów:
Konstatywy spełniają rozmaite akty konstatacji, ale mają też jakąś funkcję per formatywną (np. ostrzegają: za zakrętem czają się zbójcy!)
Samo konstatowanie może być również fortunne lub niefortunne (król Francji jest łysy)
W miejsce teorii aktów mowy Austin stworzył teorię illokucji - powiedzenie czegoś to zawsze zrobienie czegoś. Nie ma „czystych” konstatywów, ani „czystych” performatywów.
CO I JAK CZYNIĄ WYPOWIEDZI JĘZYKOWE? (TI) 3 poziomy:
lokucja - w jakiś sposób wypowiedziana, poprawna, ma jakąś treść+wymowa
illokucja (często perswazja) - cel wypowiedzi
perlokucja - osiągnięcie czegoś poprzez spełnienie celu
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)