To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Temporalny zakres obowiązywania 1. Nabycie mocy obowiązującej Prawo samo określa, od kiedy obowiązuje dany akt prawny czy przepis prawa (norma prawna). Dwa rozwiązania:
mocą aktu o wysokim miejscu w hierarchii określa się, że wszystkie wydawane akty prawne zyskują moc obowiązującą po upływie oznaczonego czasu od ich ogłoszenia (np. w Polsce, po upływie 14 dni od ogłoszenia, chyba że stanowią inaczej)
każdy normatywny akt prawny mocą własnych postanowień sam określa, od kiedy obowiązuje Sposoby określania chwili uzyskania mocy obowiązującej: akt prawny zyskuje moc obowiązującą „z dniem ogłoszenia” (np. w Polsce - jeśli zostaną ogłoszone, czyli opublikowane w Dzienniku Ustaw, to data wejścia w życie jest datą publikacji i pierwszym dniem, w którym należy się stosować do postanowień danej ustawy)
akt normatywny podaje datę kalendarzową, od której nadejścia uzyskuje on moc obowiązującą akt normatywny stanowi, że wchodzi w życie po upływie określonej liczby dni od jego ogłoszenia (np. 7 dni, 15, 30 itd.)
jeśli sam akt tego nie ustala, to zastosowania znajdują tu postanowienia innego aktu prawnego
Vacatio legis - czas upływający od chwili ogłoszenia aktu prawnego do chwili uzyskania przezeń mocy obowiązującej (może być różny), jest to czas na zapoznanie się z ustawą; vacatio legis może odnosić się tylko do niektórych przepisów danego aktu; może i być tak, że dany akt prawny uzyskuje moc obowiązującą z chwilą ogłoszenia.
Aby dana norma obowiązywała, na podstawie wybranego kryterium, musi ona niejako „istnieć”, sposobem zaistnienia normy jest odpowiednie opublikowanie. Norma jako wypowiedź powinnościowa ze swej natury skierowana jest pro futuro. Retroactio (retroakcja) - tzn. wsteczna moc obowiązująca aktu prawnego (złe określenia); mówiąc o retroakcji mamy na myśli sytuację, kiedy to dziś zostaje wydany akt prawny wiążący skutki prawne z faktami, które miały miejsce w przeszłości.
Należy zatem podkreślić, że normy prawne mogą obowiązywać najwcześniej od momentu publikacji, a prawo może działać zawsze tylko na przyszłość ! Wyodrębnia się sześć sytuacji „mocy prawa względem czasu”:
ustawa wiąże skutki prawne z wydarzeniami przyszłymi
ustawa odnosi się do wydarzeń teraźniejszych, jak i przyszłych
ustawa odnosi się wyłącznie do wydarzeń teraźniejszych
ustawa obejmuje wydarzania z przyszłości, teraźniejszości i przeszłości
ustawa odnosi się do wydarzeń z przeszłości i teraźniejszości
ustawa ma zastosowanie jedynie do faktów zaistniałych w przeszłości
(…)
… jest przez więcej niż jeden przepis prawa, a każdy z nich wyznacza adresatom wyłączające się sposoby zachowania. Reguły kolizyjne:
Lex superior derogat legi inferiori - akt wyższego rzędu uchyla moc obowiązującą aktu niższego rzędu Lex posterior derogat legi priori - późniejszy akt prawny uchyla moc obowiązującą aktu wcześniejszego (zasada odnosi się do aktów zajmujących to samo miejsce w hierarchii)
Lex specialis derogat legi generali - przepisy (akty) szczególne derogują przepisy (akty) o charakterze ogólniejszym lub ogólnym, przy czym derogują tylko z zakresie, w którym wprowadzają unormowania odrębne
Kolizje reguł kolizyjnych:
hierarchiczności i chronologiczności - kiedy norma wcześniejsza jest hierarchicznie nadrzędna a norma późniejsza jest hierarchicznie niższa -> w tym przypadku pierwszeństwo zyskuje norma zajmująca…
… do faktów zaistniałych w przeszłości
Problem nieretroakcji - lex retro non agit! - czyli prawo nie działa wstecz. Funkcja tejże zasady sprowadza się do ochrony wartości pewności prawa
podmiotów prawa przed ujemnymi skutkami prawnymi zachowań, które w okresie obowiązywania starej ustawy były z nią zgodne
Z realizacją powyższej zasady bywa różnie, niektóre systemy prawne wprost określają, że zasada…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)