System polityczny Francji
Francja to państwo w zachodniej części kontynentu europejskiego. Graniczy z Belgią, Luksemburgiem, Niemcami, Szwajcarią, Włochami, Hiszpanią i Andorą. Kraj jest także połączony z Wielką Brytanią przez tunel pod kanałem La Manche. Zajmuje obszar 551 000 km2 i jest trzecim co do wielkości krajem Europy po Rosji i Ukrainie. Żyje w niej pod 64 mln osób. Jej część metropolitalna dzieli się na 22 regiony, 96 departamentów oraz około 36 300 gmin.
Rozwój systemu politycznego
Francja nazywana jest laboratorium form ustrojowych dzięki swojej bogatej historii i różnorodnych systemów ustrojowych, które były w niej wprowadzone. Od 1791 roku obowiązywało w niej 15 konstytucji i systemy ustrojowe tj.: monarchia parlamentarna, dyktatura jednostki, rządy komitetowe, republika prezydencka, republika dyrektorialna, republika parlamentarna i republika półprezydencka. System partyjny, jak na razie, funkcjonował we Francji najdłużej w formie monarchii parlamentarnej oraz republiki parlamentarnej. Ustrój republikański we Francji jest związany z wieloletnią tradycją, a każde zmiany były oznaczane kolejną cyfrą rzymską. W swej bogatej historii Francja miała ich aż 5. I Republika istniała w okresie rewolucji, w latach 1792-1799, lecz zastąpiono ją rządami Napoleona. Najpierw jako konsula, a później jako cesarza. II Republika, która istniała w latach 1848-1852 była republiką prezydencką, a po niej nastąpiło Drugie Cesarstwo. III Republika została wprowadzona w 1871 i funkcjonowała do 1941. Miała charakter parlamentarny. IV Republika istniała w latach 1946-1958, a rozpoczęła się po wyzwoleniu. Ostania, obecna V Republika została ustanowiona w 1958 roku. Konstytucja z 1985 roku ustaliła system oparty na równowadze ustawodawczej, czyli parlamentu złożonego z dwóch izb: Izby Deputowanych i Senatu oraz wykonawczej, czyli prezydenta i Rady Ministrów. Tym samym doszło do przewagi parlamentu, który był złożony z różnych partii. Rządy były tworzone w sposób koalicyjny z większości parlamentarnej, lecz koalicje te były nietrwałe, a rządy zmieniały się stosunkowo szybko. Rola prezydenta została osłabiona i nie wykorzystywał on uprawnień przyznanych mu przez konstytucję. W III Republice przodowały takie tendencje jak: wszechwładza czy dominacja parlamentu, wielopartyjność, z wyraźnym podziałem na prawicę-lewicę, niestabilność rządów, w którym dominowały partie centrum (1). Między III a IV Republiką, podczas II Wojny Światowej we Francji funkcjonował system rządów tymczasowych: autorytarny system rządów Vichy, a na emigracji rząd generała de Gaulle'a. Po wojnie zaczęto się zastanawiać czy wrócić do ustroju z okresu III Republiki czy ustanowić nowy. Dylemat został rozstrzygnięty za pomocą referendum przeprowadzonym 21 października 1945 roku. Zdecydowana większość obywateli (96,4%) opowiedziało się za odrzuceniem konstytucji z 1875 roku. W referendum, które zostało przekształcone w Zgromadzenie Konstytucyjne, większość uzyskały partie lewicy. Zwycięskie partie: komunistyczna i socjalistyczna raz z nowo powstałym Ruchem Republikańsko - Ludowym (MRP) zdobyły 75% głosów i prawie 80% mandatów w Konstytuancie. Konstytuanta przygotowała projekt nowej konstytucji, który został przyjęty 19 kwietnia 1946 roku. Projekt nawiązywał do systemów rządów Zgromadzenia. Zakładał: nadrzędność jednoizbowego Zgromadzenia, podporządkowanie rządu parlamentowi i symboliczną rolę prezydenta. Przeciwko temu projektowi były partie prawicowe i generał de Gaulle, który na skutek
(…)
… określonych w Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela z 26 sierpnia 1789 roku oraz do wstępu konstytucji z 1946 roku. Odniesienie to oznacza umiejscowienie konstytucji w republikańskim nurcie francuskiego konstytucjonalizmu. Konstytucja z 1958 roku jest sztywnym, trudnym w zmienianiu aktem. Inicjatywa w sprawie zmian w konstytucji przysługuje prezydentowi Republiki na wniosek premiera oraz członków parlamentu…
…% głosów. Prezydent jest wybierany bezwzględną wielkością głosów, w dwóch turach. Jeżeli w pierwszej turze żaden z kandydatów nie otrzymał wymaganej większości to za dwa tygodnie jest druga tura, w której biorą udział dwaj kandydaci, którzy w pierwszej turze uzyskali największą ilość głosów. Na wyborami czuwa Rada Konstytucyjna. W V Republice urząd prezydenta sprawowali: Charles de Gaulle (1958-1969…
…. procedury ostatecznego słowa. Przyjęte ustawy promulguje prezydent w ciągu 15 dni, ale przed upływem tego czasu może zwrócić się do parlamentu o ponowne rozpatrzenie ustawy. Powtórne przyjecie ustawy powoduje obalenie weta prezydenckiego. Główną procedura sprawowania kontroli nad rządem są wotum zaufania i wotum nieufności. Wniosek o wotum nieufności musi być podpisany przez co najmniej 1/10 deputowanych…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)