SYSTEM ALIMENTACYJNY CZŁOWIEKA
Człowiek stanowi niezwykle czułą stację nadawczo-odbiorczą. W żywym organiźmie występuje ciągły przepływ strumienia energii: pobór, wykorzystanie i wydzielanie. Człowiek jako układ samodzielny jest w stanie tworzyć, magazynować i wydatkować energię. Rolę tą pełni system alimentacyjny.
Źródłem energii dla żywego organizmu są pokarmy. Z nich człowiek musi otrzymywać w odpowiednich ilościach i proporcjach niezbędne składniki, które ogólnie można podzielić na:
białka (syntetyzowane we wszystkich komórkach ustroju zwłaszcza w wątrobie, trzustce, jelitach),
tłuszcze (spalane w wątrobie, a odkładane w tkance tłuszczowej: zwłaszcza pod skórą i w okolicach brzucha),
węglowodany, czyli cukry (spalane w mięśniach),
składniki mineralne,
witaminy,
tlen (układ oddechowy i krwionośny).
Składniki pokarmowe pełnią następujące funkcje:
budulca: białka, sole mineralne (fosfor i wapń),
energetyczne: białka, węglowodany proste i złożone,
regulujące: sole mineralne, witaminy rozpuszczalne w wodzie (B,P,C) i w tłuszczach (A,D,E,K).
Piąta część wagi ciała człowieka to białka. Biorą one udział w utrzymaniu równowagi wodnej organizmu. Ich syntetyzowanie (rozkład na przyswajalne i przenikające przez błonę komórkową) jest potrzebne do tworzenia antyciał zwalczających infekcje bakteryjne. Białko jest podstawowym budulcem komórek (cytoplazmy), enzymów, hormonów i hemoglobiny. Człowiek potrzebuje przeciętnie 0,5 g białka /kg swej wagi. W strainach (stanach zagrożenia), przy wykonywaniu ciężkiej pracy fizycznej, w stanach chorobowych i niewłaściwym mikroklimacie, zapotrzebowanie organizmu na białko wzrasta. Promienie Rentgena i nadfioletowe powodują zmiany właściwości fizycznych białka.
Organizm człowieka składa się z pierwiastków jakie występują w wodzie, powietrzu i ziemi. Około 70% wagi jego ciała stanowi woda. Pierwiastki, które występują w większych ilościach nazywane są makroelementami. Są to: węgiel, wodór, sód, potas, wapń i chlor. Pierwiastki występujące w ilościach śladowych zaliczane są do mikroelementów i są to m.in. miedź, cynk, ind, złoto, srebro, mangan, selen, wolfram i magnez. Oba typy zwane są bio pierwiastkami. Mimo, że w organiźmie człowieka stanowią zaledwie 4% jego ciężaru ciała, to rola ich jest ogromna. Zarówno ich niedobór jak i nadmiar powoduje zachwianie równowagi energetycznej organizmu. Szczególnie ważny jest magnez ( 0,004%). Reguluje on ~ 300 procesów metabolicznych w komórce. Jego niedobór powodują m.in. stany emocjonalne, alkohol, zbyt duże ilości czarnej kawy. Ostatnio przeprowadzone badania mieszkańców różnych miast przez naukowców AM w Krakowie i WAT wykazały, że niedobór magnezu występuje prawie u wszystkich badanych i waha się w granicach aż 50%.. Niedobór ten występuje nie tylko u ludzi. Okazuję się, że brakuje go również w glebie, w produktach roślinnych i zwierzęcych. Drugim co do ważności jest wapń (Ca). Służy ono do regeneracji: substancji kostnych, zębów, paznokci, efektów pracy mięśni; ułatwia krzepnięcie krwi, obniża poziom cholesterolu oraz reguluje wiele innych funkcji organizmu. Na jego obecność ma wpływ nie tylko ilość dostarczana, ale również jego stopień przyswajalności. Z kolei miedź (Cu) i cynk (Zn) biorą aktywny udział w procesie wytwarzania hemoglobiny. Cynk poza tym jest odpowiedzialny za prawidłową przemianę białkową i węglowodorową, zwłaszcza w rozwoju całego organizmu (okres wzrostu). Decydującą rolę w przewodnictwie nerwowym odgrywa potas (K) wraz z sodem (Na). Wpływają one także na aktywność mięśni, na regulację równowagi kwasowo-zasadowej i wodnej tkanek, utrzymanie właściwego ciśnienia osmotycznego w płynach ustrojowych itp. Z kolei za równowagę psychiczną człowieka odpowiada lit (Li). Wspomaga on magnez w reakcjach biochemicznych organizmu. Do wytwarzania ciał odpornościowych zmusza organizm obecność selenu (Se). Podobną rolę odgrywa jod (J), zwłaszcza poprzez oddziaływanie na funkcje tarczycy, która oprócz działania immunologicznego, pozwala na odbudowę niezbędnej do życia energii. W metabolizmie tkankowym, ważną rolę odgrywa wiązanie siarkowe. Siarka niezbędna jest do tworzenia połączeń organicznych. Najważniejszym pierwiastkiem energetycznym systemu nerwowego i płciowego jest fosfor (F). Metabolizm fosforu ma związek z hormonem wzrostu. Działa synergiczne z Ca. Podstawowym pierwiastkiem służącym do transportu i kumulowania molekularnego tlenu jest żelazo (Fe). Zapotrzebowanie organizmu na nie zmienia się wraz z wiekiem. Do prawidłowego przyswajania Fe potrzebna jest Cu.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)