Substancje toksyczne
Liczba związków chemicznych stanowiących zagrożenie toksyczne dla człowieka jest wielka i jak dotąd nie określona. Charakter i rozmiary tego zagrożenia uzależnione są od:
sposobu i siły działania biologicznego substancji,
stopnia ich powinowadztwa do tkanek i narządów ustroju, dawki trucizny,
czasu ekspozycji,
odporności i wrażliwości osobniczej, wieku, stanu zdrowia,
sposobu jej wprowadzenia do ustroju.
Wchłanianie ich odbywać się może poprzez: drogi oddechowe, którędy przedostają się trucizny w postaci gazów, par, mgieł i dymów,
przewód pokarmowy (najmniejszy procent zagrożenia),
przez układ włosowo - łojowy (pary rtęci),
skórę.
Pyły toksyczne zawierają w swym składzie substancje toksyczne oraz np.: skondensowane na cząsteczce pyłu metale ciężkie takie jak: chrom (Cr), nikiel (Ni), rtęć (Hg), miedź (Cu), cynk (Zn), dymy, tlenki żelaza, mangan (Mn), zw. selenu (Se). Pyły te pobiera się na sączki, a następnie wykonuje się ich analizę stosując następujące metody: absorpcji atomowej, fotometrii płomieniowej,
kolorymetryczne,
polarograficzne.
Większość ww. pierwiastków i związków zaliczana jest do kancerogennych. Wyższe węglowodory mogą zawierać również sadze, są więc także zaliczane do grupy kancerogennych.
Do grupy substancji gazowych o właściwościach wybuchowych zalicza się np.: wodór, acetylen, metan, propan (propan-butan), siarkowodór. Substancje z tej grupy posiadają także właściwości toksyczne jak: CO2, CO, tlenki siarki, azotu.
Trzecią grupę stanowią pary: węglowodorów takich jak: benzyny ekstrakcyjnej, toluenu, ksylenu, styrenu, etylobenzenu, chlorobenzenu, dwuchlorostyrenu itd.
alkoholi takich jak: metanol, etanol, propanol, dwuchlorobutanol, nafta i inne.
Obecnie znanych jest około 2,5 mln. związków chemicznych. Każdy z nich może być uznany za lek jak i za truciznę. Takie rozgraniczenie zależne jest od dawki związku. W wyniku kontaktu żywej tkanki, narządu z substancją toksyczną dochodzi do zaburzeń ich czynności lub uszkodzeń morfologicznych (budowy). Określane tj. mianem zatruć. Przebieg ich dotyczy: dróg oddechowych, zmysłu: smaku, powonienia, słuchu lub równowagi i może być zróżnicowany osiągając stan:
ostry, który ma miejsce w przypadku jednorazowego wprowadzenia dużej dawki, cechuje się szybkim rozwojem objawów i dużym nasileniem (substancje narkotyczne),
podostry, gdy przebieg zatrucia trwa 24 godz., a objawy są wyraźne i nasilone,
przewlekły lub chroniczny, kiedy trucizna wprowadzona jest do ustroju w małych dawkach, ale wielokrotnie, działanie jest skumulowane, zazwyczaj występują uszkodzenia narządów miąższowych.
(…)
…, chlorowodór, aldehyd mrówkowy, pięciotlenek wanadu),
narkotycznym - działające zwłaszcza na system nerwowy (dwusiarczek węgla, szereg związków pochodnych benzenu), kumulatywnym - ujemny skutek biologiczny powstaje w wyniku kumulowania się wchłanianych każdorazowo małych dawek (w przyp. ołowiu, rtęci, manganu, nitrobenzenu, aniliny)
II grupa o efekcie:
duszącym - powodujące głód tlenowy (CO, który blokuje…
…, występują bowiem późne następstwa ostrych zatruć. Trucizny często występują nie pojedynczo lecz grupowo. Może wówczas wystąpić jednoczesne działanie kil-ku trucizn (tzw. synergizm), np.: taki efekt występuje przy styczności z aromatycznymi związkami nitrowymi i aminowymi, gdy człowiek wypije nawet małą ilość piwa (etanol). Przeciwieństwem synergizmu jest antagonizm, czyli osłabienie działania trucizny…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)