STOSUNEK PRAWNY
STOSUNEK PRAWNY to taki stosunek między osobami fizycznymi lub jednostkami organizacyjnymi uznanymi przez normę prawną za podmioty prawa, w którym podmioty te mają wynikające z dyspozycji normy prawnej uprawnienia i obowiązki, a ich realizacja zagwarantowana jest przymusem ze strony władzy publicznej.
Rodzaje stosunków prawnych:
1. ze względu na metodę regulacji prawnej:
a) stosunek cywilnoprawny:
- strony są równorzędne,
- nawiązanie stosunków jest często dobrowolne ( zwłaszcza umowy ),
- przedmiot i treść stosunków są, z wyłączeniem sytuacji, gdy odnoszą się do normy iuris cogentis, określane swobodnie przez strony ( zasada swobody umów ),
- sankcjami, jakie grożą za naruszenie uprawnień lub niewykonanie obowiązków są sankcja nieważności lub egzekucyjna,
b) stosunek prawnoadministracyjny:
- strony nie są równorzędne ( jedna- państwo, jednostka samorządu terytorialnego ma pozycję władcą wobec drugiej ),
- zawiązanie stosunku prawnego może nie być dobrowolne dla jednej strony, a nawet obu stron,
- przedmiot i treść stosunku z reguły określany są mocą iuris cogentis,
- sankcjami grożącymi w wypadku niewykonania obowiązków są sankcja egzekucyjna i represyjna,
c) stosunek prawnokarny
- nawiązywane są w wyniku popełnienia przez indywidualnego sprawcę czynu zabronionego przez ustawę karną,
- stroną tego stosunku jest obok przestępcy państwo działające za pośrednictwem odpowiednich organów,
- położenie prawne stron wyznaczone jest przez normy iuris cogentis,
- sankcje mają charakter represyjny,
2. ze względu na liczbę podmiotów:
a) dwustronne,
b) wielostronne,
3. ze względu na stopień indywidualizacji:
a) dwu ( wielo- ) stronne zindywidualizowane, mogą powstać, ustać lub zmienić się nie tylko w wyniku działań wzajemnych, ale i jednostronnej czynności prawnej,
b) jednostronnie zindywidualizowane ( tylko jedna strona może być wskazana co do tożsamości ),
c) obustronnie niezindywidualizowane ( abstrakcyjne )- żaden podmiot nie jest znany co do swej tożsamości 4. a) stosunek prawny w sensie abstrakcyjnym ( typ konkretnych stosunków prawnych, które wyznacza norma prawna wskazując typ podmiotów, typ faktów prawnych oraz typ konsekwencji prawnych )
b) stosunek prawny w sensie konkretnym- gdy zaistnieje fakt prawny,
5.
a) proste- gdy jeden podmiot prawa posiada względem drugiego podmiotu jeden obowiązek zachowania się, który w danym języku nie dzieli się na zachowania prostsze,
b) złożone
6. wg Leona Petrażyckiego:
(…)
… zmarłego od nieszczęśliwych wypadków,
Koniec zdolności prawnej osoby fizycznej:
a) śmierć.
b) uznanie za zmarłego ( w wypadku osoby zaginionej- tzn. takiej, o której nie wiadomo czy żyje, czy nie.). Sąd może uznać osobę za zmarłą:
- w wypadkach zwykłych ( jeśli zaginięciu nie towarzyszyły żadne okoliczności, przemawiające za zwiększonym prawdopodobieństwem śmierci )- po upływie 10 lat od końca roku kalendarzowego, w którym wiadomo było o nim, iż jeszcze żyła, 5 lat, jeśli w chwili uznania za zmarłego skończyłaby lat 70, nie może nastąpić przed końcem roku kalendarzowego, w którym zaginiony ukończyłby 23 lata )
- wypadkach kwalifikowanych ( w których zaginięcie nastąpiło wśród okoliczności uzasadniających wyższy stopień prawdopodobieństwa śmierci zaginionego )- zaginięcie w czasie podróży morskiej…
… zdolności prawnej lub zdolności do czynności prawnych.
OSOBA FIZYCZNA to człowiek z rozumieniu biologicznym
ZDOLNOŚĆ PRAWNA to zdolność to bycia podmiotem prawa i obowiązków z zakresu prawa cywilnego. Początek zdolności prawnej osoby fizycznej:
a) reguła: ma ją każdy człowiek od urodzenia ( odłączenia od ciała matki, jeśli jest żywy )
b) wyjątek: jeśli chodzi o nasciturusa ( płód w łonie matki- życie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)