Środki publiczne i ich przeznaczenie Środkami publicznymi nazwijmy środki finansowe, którymi podmioty sektora publicznego dysponują w celu realizacji (finansowania) zadań publicznych. Mogą one pochodzić z trzech źródeł:
z dochodów publicznych,
ze sprzedaży mienia Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego oraz innych podmiotów sektora publicznego,
z tzw. Przychodów zwrotnych, do których zalicza się środki uzyskane (czasowo) przez zaciąganie długu publicznego oraz środki ze zwrotów pożyczek udzielonych uprzednio ze środków publicznych.
Wymienione trzy grupy środków publicznych różni wpływ, jaki ich uzyskanie wywiera na łączną wartość aktywów sektora publicznego.
Głównymi źródłami dochodów publicznych są wpływy pochodzące z: podatków i innych obowiązkowych świadczeń pieniężnych na rzecz sektora publicznego, takich jak: cła i składki na rzecz funduszy celowych, obowiązkowych opłat i kar, sprzedaży towarów i usług przez jednostki organizacyjne sektora publicznego,
spadków, zapisów i darowizn
mienia publicznego (wpływy z dzierżawy i wynajmu, dywidendy, odsetki od rachunków bankowych, lokat i pożyczek itp.), emisja znaków pieniężnych i papierów wartościowych
Dochody publiczne Dochody publiczne, z chwilą ich realizacji, stają się bezzwrotnie własnością jednego z podmiotów sektora publicznego. Podobnie jest w przypadku dochodów ze sprzedaży mienia publicznego. W trzecim przypadku przychodów zwrotnych dopływ środków pieniężnych nie ,,wzbogaca” sektora publicznego, gdyż pobrane dziś środki będą musiały zostać zwrócone. Aktywów skarbu państwa nie zwiększa również spłata udzielonych wcześniej przez Skarb Państwa pożyczek W 1990 roku dochody sektora publicznego stanowiły ok.47,9% produktu krajowego brutto, a jego wydatki- ok. 45,1%. Od 1994 r. wielkości te (zwłaszcza dochody) wolno maleją. Według danych Ministerstwa Finansów za rok 2000 dochody sektora publicznego wyniosły 272 mld zł a wydatki- ok.293 mld zł, czyli odpowiednio 39,7%, 42,7% i 42,7% PKB. Według szacunkowych obliczeń przeprowadzonych w IBnGR w latach 1998 - 2000, sektor publiczny tworzył ok. 45.000 instytucji z czego 5.000 stanowiły instytucje państwowe, a ok. 40.000- instytucje podległe organom samorządu terytorialnego. Proporcje takie ukształtowały się dokładnie w 1999 roku, kiedy w efekcie powstania powiatów i województw samorządowych oraz wdrożenia reform służb zdrowia duża ilość instytucji państwowych zostały przekazane władzom samorządowym. Przed reformami wdrożonymi w 1999 r. państwowy ( centralny) segment sektora publicznego obejmował ok. 35.000 instytucji, sektor samorządowy- ok. 10.000. Do dochodów publicznych zalicza się więc zarówno wpływy o charakterze publiczno prawnym, dla których podstawą jest ustawowo ustalony przymus, jak i dochody ,,gospodarcze”, a więc wpływy z ubocznej działalności organów władzy publicznej i podległych im jednostek organizacyjnych oraz wpływy z użyczenia mienia publicznego.
(…)
… przychodami są np. wpływy uzyskiwane z opłat za studia w państwowych szkołach wyższych.
W strukturze dochodów sektora publicznego dominują dochody realizowane przez budżet państwa.
Zwracam uwagę na fakt, iż mimo przeprowadzonej decentralizacji zadań publicznych udział dochodów budżetu państwa w globalnej kwocie dochodów publicznych zmienił się bardzo nieznacznie. Wydatki publiczne
Wydatki publicznymi są:
1. wydatki własne sektora publicznego obejmujące:
koszt funkcjonowania instytucji sektora publicznego ( wynagrodzenia, wydatki rzeczowe, opłaty),
inwestycje jednostek sektora publicznego,
koszt obsługi długu publicznego,
wydatki redystrybucyjne, do których zalicza się:
świadczenia pieniężne wypłacone osobom fizycznym,
dotacje i inne wydatki na pomoc publiczną dla przedsiębiorców,
dotacje dla niepublicznych…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)