SPOŁECZNA GOSPODARKA RYNKOWA Ogólna charakterystyka koncepcji społecznej gospodarki rynkowej (SGR)
SGR = GR (racjonalność, efektywność, dynamika) + S (rozbudowany system zabezpieczeń społ. i środków zmniejszających rażące dysproporcje.
→ Jest to GR, ale - starannie uporządkowana;
→ Jest to wolny rynek, ale w połączeniu z ustawodawstwem społ., ubezpieczeniami społ., osiągnięciami socjalnymi w z-dach pracy, partnerstwem między przedsiębiorcami i prac. w zarządzaniu z-dem, udziałem prac. we własności, ruchem human relations. → Jest to „społecznie oswojony kapitalizm” (J. Schumpeter).
Autorzy koncepcji SGR - teoretycy życia gosp. związani z kręgiem neoliberałów (freiburska szkoła ordoliberalizmu): Walter Eucken, Franz Böhm, Wilhelm Röpke, Alexander Rüstow, Alfred Müller-Armack.
→ Istnieją różne wersje teoret. i oparte na nich programy polityki gosp.; najbardziej spektakularny: program dla powojennych Niemiec Zach., opracowany przez Müllera-Armacka, a wprowadzony w życie w 1948 r. przez ministra gospodarki Ludwiga Erharda.
Czym SGR nie jest?
1/ Nie jest „paleoliberalizmem“, nawiązującym do klasycznego liberalizmu i do jego dogmatów: laissez-faire, niewidzialnej ręki, państwa jako stróża nocnego czy koncepcji homo-oeconomicus.
2/Nie jest „trzecią drogą“ rozwoju gosp.między kapitalizmem i socjalizmem
Aksjologia SGR: Proces gosp. ujmowany jest tu jako integralny element całego systemu społ.; stanowi mat. bazę, na której opierają się wart. pozagosp. Jej twórczym podmiotem jest człowiek! Gospodarce przysługuje „słuszna autonomia”. Por. ujęcie KDK (64): „Ruch gosp. powinien (...) rozwijać się wedle własnych metod i praw, ale w granicach porządku mor.”. → Fundamentem koncepcji SGR jest idea ORDO, tj. ładu, porządku społ. Musi się on opierać na akceptacji podst. wart. humanist.; są one wbudowane w cały system. Są przesłanką sprawnego funkcjonowania gospodarki.
→ SGR jest syntezą:
WOLNOŚCI i SPRAWIEDLIWOŚCI SPOŁ.
↓ ↓
ODPOWIEDZIALNOŚCI OSOBISTEJ i SOLIDARNOŚCI
→ Spraw. społ. nie jest przy tym wymuszoną przez państwo zewnętrzną korektą gospodarki, ale immanentnym jej celem (gosp. opiera się na równouprawnieniu, na równości szans).
→ Solidarność ma miejsce np. w obrębie wspólnoty ubezp. (sol. międzypokoleniowa), w obrębie „grup interesu” i między nimi, sol. międzynarodowa.
SGR jest PORZĄDKIEM POKOJOWYM (a nie walką klas czy niszczącą konkurencją). Definiuje się jako „system otwarty”, a więc zdolny do rozładowania wewn. napięć:
otwarty dla wszystkich, którzy chcą uczestniczyć w rynku; jest propozycją skierowaną do jednostek a nie do klas czy grup (personalizm, ≠ klasowość)
(…)
… formuła SGR: synteza wolności i spraw. społ. W popularnej interpretacji - wolność rezerwuje się dla GR; tymczasem ma ona regulować także ład w sferze socjalnej.
→ Państwowa polityka socjalna nie może ograniczać, ale pobudzać samodzielność, odpowiedz., twórczą inicjatywę jedn. i różnych kręgów społ.
→ Jej drogowskazem ma być zasada pomocniczości, której trafnym skrótem jest formuła „pomoc dla samopomocy…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)