To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Wykład 10
KORUPCJA - pojawia się, gdy urzędnik służby publicznej realizuje swoje prawo do decyzji nie w interesie ogółu, ale we własnym indywidualnym interesie. Inna definicja mówi o czynie korupcyjnym, który popełnić może każdy, kto powodowany swoim interesem bezpośrednim lub pośrednim narusza system reguł, za którego realizację jest odpowiedzialny. Wyróżniamy: nepotyzm, faworyzowanie, protekcja.
Warunki pojawienia się korupcji:
pojawienie się dobra wspólnego,
pojawienie się osób o uprawnieniach do zarządzania dobrem wspólnym,
tworzenie systemu obrotu, wymiany i podziału dobra wspólnego, którego naruszenie nie jest obarczane surowymi karami.
Rodzaje korupcji:
komercyjna - inicjowana przez ludzi interesu, (chcą uzyskać ulgi, zezwolenia, koncesje)
polityczna - gdy politycy kupują poparcie i akceptację wyborców,
władzy - inicjowana przez urzędników.
Typy gospodarek wg Polany'ego:
socjalna - obieg dóbr oparty o zasadę zamienności i wymienności, zakłada brak korupcji;
polityczna - zakłada dużo redystrybucję dóbr, a przez to większy fiskalizm (przez podziały), duży zakres świadczeń socjalnych, wspieranie niewydolnych; państwo redystrybucyjne może stać się państwem oszukańczym, gdy będzie brać coraz więcej uprawnień o możliwościach decydowania o gospodarce;
rynkowa - wymiana dóbr regulowana przez mechanizmy rynkowe; przy braku odpowiednich mechanizmów zabezpieczających przed korupcją może pojawić się korupcja;
* przedstawicielstwo ludowe - utopia, zakładająca całkowity brak korupcji.
Asortyment towarów korupcyjnych:
- dobra materialne (będące w deficycie) - zwłaszcza w „gospodarkach niedoboru”,
- usługi (np. opieka zdrowotna),
- zezwolenia, uprawnienia, ulgi, koncesje, kredyty - możliwe także w gospodarce rynkowej,
- pewne formy zachowań (np. posłuszeństwo, seks, lojalność),
- warunki autonomicznego życia w systemach autokratycznych (np. kupno paszportu, wyjazd za granicę).
Czasem bariery kulturowe powstrzymują przed korupcją, np. w sferze sacrum u Eskimosów podarek ma duszę, a przez to czyni z człowieka „niewolnika”. Korupcja bywa niebezpieczna u ludów prymitywnych.
Korupcja a struktura społeczna - na jakiej zasadzie odbywa się awans? Należy sprawdzić czy kwalifikacje i umiejętności są najważniejszymi czynnikami w otrzymaniu awansu. Awans w niektórych zawodach odbywa się na rynkach korupcji - są to tzw. „zawody napiwkowe” (np. lekarze).
Przeciwdziałanie korupcji:
likwidacja niedoborów;
stworzenie jasnych, jednoznacznych, kontrolowanych i powszechnie uznanych zasad podziału;
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)