Praca opiera się na książce Jana Turowskiego pt. "Socjologia - małe kultury społeczne" i prezentuje następujące kwestie: człowiek istotą społeczną- koncepcje; przypadki życia poza społeczeństwem; człowiek istotą społeczną- teza; osobowość, socjalizacja, podstawy.
WSTĘP.
Literaturą, którą zdecydowałam się posiłkować jest książka autorstwa Jana Turowskiego
pt. "Socjologia- małe struktury społeczne". Wybrałam ją, ponieważ zawiera obiektywne informacje, a ocenę i wnioski pozostawia czytelnikowi.
Pragnę omówić dwa następujące rozdziały: "Człowiek istotą społeczną" oraz "Osobowość, socjalizacja, podstawy". Zajmują się one głównie tym, jak mocno oddziałuje środowisko na jednostkę i jak bardzo jest ona podatna na zmiany. Rozdział "Człowiek istotą społeczną" porusza problem natury ludzkiej. Czy człowiek rodzi się "ludzki", czy takim się staje oraz to, jaką role w tym zjawisku odgrywa wpływ społeczeństwa. Natomiast rozdział "Osobowość, socjalizacja, podstawy" również porusza problem, lecz osoby uspołecznionej. Czym jest osobowość, jakie są jej charakterystyczne cechy oraz czy może ulegać zmianom wraz z upływem czasu.
CZŁOWIEK ISTOTĄ SPOŁECZNĄ
Tym co różni ludzi on innych stworzeń jest rozum. Dzięki niemu potrafią tworzyć historię oraz kulturę. Mają naturę zdolną do rozwoju, a także do przekazywania właściwości biopsychicznych w drodze dziedziczenia, oraz dzięki temu, że uczestniczy w życiu społecznym.
Już w czasach starożytnych filozofowie zastanawiali się nad egzystencją ludzką oraz nad tym czy człowiek rodzi się istotą społeczną. Często można spotkać się ze zdaniem, że koncepcja teologiczna głosząca iż człowiek jako twór Boga rodzi się "ludzki" , jest sprzeczna z koncepcją socjologiczną, twierdzącą, że jednostka ludzka zyskuje człowieczeństwo dopiero dzięki życiu społecznemu. Człowiek istotą społeczną- koncepcje
teologiczna - człowiek z natury wyposażony jest w przymioty ludzkie;
socjologiczna - człowiek dopiero staje się ludzki poprzez życie społeczne, życie wśród ludzi. Dowodem [pozornym] na to są przykłady życia poza społeczeństwem, przypadki tzw. dzikich dzieci.
Przypadki życia poza społeczeństwem
O tym, że człowiek nie rodzi się "ludzki", a swoje człowieczeństwo zyskuje dopiero żyjąc w społeczeństwie wykazują rzekomo eksperymenty:
Przypadki dzikich ludzi:
Kaspar Hauser - urodzony w 1812 roku na Węgrzech, więziony przez 16 lat, nigdy nie widział ludzkiej twarzy, nawet osoby podającej mu jedzenie. Po tym okresie z trudem chodził, nie umiał mówić, nie był świadomy obyczajów społecznych.
Chłopiec Heski - schwytany w 1314 roku w Hesji, uciekał na czworakach razem z wilkami przed myśliwymi, nie mógł się przyzwyczaić do cywilizowanego życia, wkrótce po odnalezieniu zmarł.
Chłopiec Islandzki - znaleziony wśród owiec, miał rysy zwierzęce, beczał jak owce, w stosunku do ludzi był niechętny i dziki.
Chłopcy Litewscy - znalezieni w XVI wieku wśród niedźwiedzi, jadali surowe mięso i jarzyny, sypiali zwinięci w kłębek, z trudem nauczono ich chodzić w pozycji pionowej i mówić językiem artykułowanym.
(…)
… trojakiego rodzaju czynników kształtujących osobowość człowieka- choć różnią się co do ich stopnia, zakresu i roli. Te czynniki osobowości nie egzystują jako elementy niezależne, występuje bowiem zjawisko ich wzajemnego przenikania.
Poliformiczna Koncepcja Osobowości Stanisława Ossowskiego:
Osobowość jednostki składa się z wielości dyspozycji psychicznych, które samodzielnie bądź skupione w systemach…
…, na którym wspiera się socjologia. Paweł Rybicki wyróżnia trzy koncepcje pojmowania jednostki ludzkiej:
abstrakcjonistyczna - występuje w tzw. szkole formalnej socjologii (twórca Georg Simmel), przyjmuje, że jednostka ludzka jest podmiotem działań i zachowań i analizuje różne formy, w jakich życie tych jednostek występuje (stosunki społeczne, grupy społeczne, procesy społeczne);
naturalistyczna - ujmuje jednostkę…
… na tym, że jednostka może być sama dla siebie obiektem i
obiektywną wdł. której jednostka jest taka, jaką się przedstawia innym.
Jaźń jest w procesach interakcyjnych aktywna i odgrywa rolę regulującą.
Charles H. Cooley wprowadził pojęcie jaźni odzwierciedlonej. Jest ona obrazem siebie, jakim jednostka się posługuje, a który uzyskuje w drodze własnej interpretacji, percepcji siebie przez innych poprzez:
wyobrażanie sobie przez jednostkę, jak ją widzą inni,
wyobrażanie sobie, jak ją oceniają inni,
samopoczucie, jakie w świadomości jednostki powstaje - od dumy do upokorzenia.
Jaźń w tym ujęciu jest pochodzenia społecznego, gdyż stanowi centrum osobowości, ale ma charakter mechanizmu, a nie części osobowości. Jaźń odzwierciedlona jest podstawą wyboru odpowiedniego zachowania jednostki, która zmierza do potwierdzenia swego obrazu u innych lub do jego zmiany.
W polskiej literaturze Adam Podgórecki wprowadził cztery rodzaje jaźni:
pierwiastkową - jaźń subiektywna u Meada,
odzwierciedloną - jaźń odzwierciedlona u Cooleya,
fasadową - zjawisko prezentowania przez jednostkę cech, często nie posiadanych, które mogłyby zostać pozytywnie odebrane przez innych,
zobiektywizowaną - samowiedza jednostki o sobie, oparta na długim procesie socjalizacji…
… jednostki do najrozmaitszych grup społecznych,
pluralizm ideologiczny i kulturalny.
Pojęcie podstawy.
W literaturze socjologicznej pojęcie postawy rozumiane jest dwojako:
Znaniecki: definicja sytuacji, jakiej dokonuje jednostka podejmując interakcję skierowaną do określonej osoby; polega na ustaleniu znaczenia sytuacji, odtworzeniu roli drugiej osoby i aktywnym operowaniu tymi znaczeniami w doborze…
… jako przedstawiciela gatunku, indywiduum biologiczne ukonstytuowane i rozwijające się jak każdy organizm, który reaguje na bodźce zewnętrzne poprzez odpowiednie zachowania; takie koncepcje były podstawowym założeniem niektórych kierunków socjologii (organicyzm, teorie instynktu, behawioryzm);
realistyczna - zakłada, że jednostka jest istotą społeczną; najpełniej wyraził ją Arystoteles w określeniu człowieka jako zoon…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)