Socjalizacja Proces oddziaływania społeczeństwa na jednostkę to, patrząc z drugiej strony, wchodzenie jednostki do społeczeństwa. Z tej perspektywy socjalizacja to procesy, za pośrednictwem których jednostka staje się pełnowartościowym członkiem zbiorowości społecznych. Odbywa się to na kilku poziomach. Na najbardziej ogólnym poziomie polega na zdobyciu tych kompetencji i umiejętności, które niezbędne są dla społecznej egzystencji, a więc życia wśród innych, w kooperacji z innymi. Jest to swoiste minimum kulturowe wymagane od wszystkich ludzi. Należy tu umiejętność porozumiewania się, a także podstawowe moralne wymogi współżycia zabraniające naruszania czyjegoś dobra i żądające poszanowania dla naszego, a także tolerancji wobec czyjejś odmienności. Na niższym poziomie socjalizacja oznacza wejście do konkretnej kultury, a więc przyswojenie podzielanych w jej ramach, swoistych dla niej idei, przekonań, reguł, norm, wartości, symboli. Na przykład opanowanie języka polskiego, polskiego obyczaju, zwyczajów, gustów, wiedzy o narodowych tradycjach itp. Na jeszcze niższym oznacza opanowanie konkretnych ról społecznych związanych z określonymi pozycjami, do których jednostka aspiruje. Przykładem jest socjalizacja do ról rodzinnych: męża, żony, teściowej, do ról zawodowych: adwokata, nauczyciela, maszynisty, do ról politycznych: obywatela, reprezentanta itp. Z innej perspektywy oznacza to zdobycie umiejętności i kompetencji niezbędnych do akceptacji w konkretnych grupach, do których jednostka pragnie należeć. Złożoność tego procesu wynika nie tylko z wielości poziomów, na których się odbywa, ale z równoczesności „lekcji, jakie jednostka musi opanować ze względu na to, że obejmuje naraz wiele pozycji w społeczeństwie i wchodzi naraz do wielu grup. Co więcej, w ciągu życia zmienia zajmowane pozycje i przynależności grupowe. Oznacza to, że musi zarzucać dawne idee i wzory i opanowywać nowe. Na przykład staje się dorosłym i przestają być aktualne wzory życia dziecka, a pojawiają się nowe normy i wartości. Zakłada rodzinę i musi uczyć się roli męża czy ojca. Zmienia zawód i musi zdobyć nowe kompetencje. Idzie na emeryturę i przystosować się musi do stylu życia ludzi starych. Wreszcie zdarza się, że jednostka przechodzi z jednej kultury do drugiej ‐czasowo, jako turysta, podróżnik, pracownik sezonowy, albo na stałe, jako emigrant czy uchodźca. Wtedy nie wystarczy kompetencja jednokulturowa, socjalizacja musi objąć wiele kultur, po kolei lub równocześnie, wykształcając kompetencję wielokulturową, kosmopolityczną.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)