Słuch fonemowy i fonetyczny
W całokształcie rozwoju dziecka znaczną rolę odgrywa mowa, której prawidłowy rozwój może być zakłócony przez wiele czynników. Do jednego z nich należy słuch mowy. Słuch fonematyczny i fonetyczny w znacznych stopniu warunkuje osiągnięcie prawidłowego rozwoju mowy oraz opanowanie umiejętności czytania i pisania.
Trzy rodzaje słuchu:
Fizyczny- zdolność słyszenia przez człowieka fal dźwiękowych o częstotliwości 16-50000 Hz
Muzyczny- zdolność różnicowania i powtarzania podstawowych cech dźwięku: wysokości, barwy, siły dźwięku (głośności)
Mowy- składa się ze słuchu fonemowego słuchu fonetycznego.
Słuch fizjologiczny warunkuje wykształcenie się słuchu fonematycznego, który oznacza umiejętność rozróżniania najmniejszych elementów składowych wyrazów, czyli fonemów np. „p” do „b”.
Słuch fonemowy jest to zdolność do kwalifikowania wyróżnionych z potoku mowy głosek jako przynależnych do określonych, fonologicznie zdeterminowanych klas głosek. Nie jest to zdolność wrodzona, lecz wykształcająca się w dzieciństwie, pod wpływem bodźców słuchowych.
Określenie słuch fonematyczny wywodzi się od terminu fonem, który rozumiemy jako zespół cech głoski występujących jednocześnie i służących do odróżnienia i określenia wyrazów.
Dzieci z zaburzonych słuchem fonemowym mogą mieć trudności w rozróżnianiu słów różniących się jedną głoską np. t-d.
Naturalny trening słuchu fonemowego zaczyna się bardzo wcześnie - niemowlę reaguje na głos matki. W drugim półroczu życia dziecko zaczyna różnicować dźwięki i je naśladować. Wg B. Racławskiego słuch fonemowy zaczyna się kształtować w trzecim kwartale życia dziecka, a w wieku 2 lat jego stan pozwala na fonologiczne poprawne kwalifikowanie prawie wszystkich głosek starannie artykułowanych.
Słuch fonemowy pozwala wyodrębnić z potoku mowy wyrazy, w wyrazach - sylaby, w sylabach - głoski, uchwycić kolejność głosek w wyrazie, a także odróżnić poszczególne głoski (zwłaszcza głoski dźwięczne, od ich bezdźwięcznych odpowiedników).
Do najczęstszych wad wymowy spowodowanych zaburzeniami słuchu fonematycznego należą przede wszystkim paralelie, czyli zastępowanie głosek.
Od stanu słuchu fonematycznego, zależy powodzenie w usuwaniu takich wad wymowy jak:
-szeplenienie (między zębowe, boczne) -reranie- polegające na zastępowaniu „r” przedniojęzykowego uwuralnym
-palatalizowanie- zmiękczanie wyrazów, nosowanie
Zaburzenia słuchu fonematycznego powodują trudności w rozumieniu złożonych instrukcji i poleceń słownych, w zapamiętywaniu i powtarzaniu trudnych wyrazów i dłuższych zdań, a ucząc się czytania dzieci literują wyrazy.
(…)
… staje się bardziej ekspresyjna.
Od stanu słuchu fonetycznego zależy też powodzenie w usuwaniu takich wad wymowy jak seplenienie, rotacyzm, nosowanie i inne.
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)