To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Fosfolipidy (inaczej fosfatydy lub fosfotłuszczowce) to lipidy, w których skład wchodzą: gliceryna, kwasy tłuszczowe, kwas fosforowy związany z zasadą azotową, np. choliną.
Fosfolipidy stanowią istotny składnik budowy błony komórkowej. Fosforylacja lipidów do fosforylowanego kwasu tłuszczowego jest też początkiem ich aktywacji biologicznej, po której następuje dekarboksylacja i dehydrogenacja, które są kolejnymi etapami procesu spalania tłuszczów w żywych organizmach. Występują obficie szczególnie w: tkance nerwowej, wątrobie i krwi.
Charakterystyczną cechą fosfolipidów jest to, że oprócz reszt kwasów tłuszczowych występują w nich również reszty kwasu fosforowego(V). W zależności od rodzaju alkoholu, stanowiącego zrąb cząsteczki, wyróżnia się glicerofosfolipidy (pochodne glicerolu) i sfingofosfolipidy (pochodne sfingozyny - złożonego aminoalkoholu). Przez resztę fosforową do rdzenia glicerofosfolipidowego może być dołączony inny związek organiczny (np. aminokwas, amina). Fosfolipidy stanowią główny składnik lipidowy błon cytoplazmatycznych (np. fosfatydylocholina, zwana także lecytyną).
Własności (hydrofilowy i amfifilny charakter lipidów) Węglowodorowe łańcuchy kwasów tłuszczowych nadają tłuszczom charakter hydrofobowy. Tłuszcze nie rozpuszczają się w wodzie, gdyż oddziaływania van der Waalsa pomiędzy kwasami tłuszczowymi są silniejsze od oddziaływań pomiędzy tłuszczem a polarnym rozpuszczalnikiem, jakim jest woda. Z drugiej strony polarne grupy tłuszczów złożonych (reszty fosforanowe, zjonizowane zasady azotowe) są grupami hydrofilnymi i ich kontakt z wodą jest energetycznie korzystny. Z tego powodu cząsteczki tłuszczów złożonych mają charakter amfifilny, dwoisty w stosunku do wody. Hydrofobowe części cząsteczek - kwasy tłuszczowe - unikają kontaktu z wodą, zaś polarne części cząsteczek kierują się ku środowisku wodnemu. W rezultacie tłuszcze złożone kontaktujące się z wodą tworzą struktury spełniające obydwa warunki. Mogą być to micele lub warstwy dwucząsteczkowe.
Funkcje błon :
chronią komórki przed działaniem czynników fizycznych i chemicznych, a także przed wnikaniem obcych organizmów, w szczególności chorobotwórczych,
regulują transport wybranych substancji z i do komórki,
reagują na bodźce chemiczne, termiczne i mechaniczne,
pełnią także funkcje enzymatyczne, katalizując różne reakcje metaboliczne,
utrzymują równowagą między ciśnieniem osmotycznym wewnątrz i na zewnątrz komórki.
Zastosowanie:
Liposomy, pęcherzyki fosfolipidowe - struktury powstające samoistnie z fosfolipidów. Mają postać pęcherzyków (o wielkości 0,01-1 μm) wypełnionych wodą (lub wodnym roztworem), a otoczonych podwójną warstwą lipidową o grubości ok. 5 nm. Otoczka liposomów jest zbudowana analogicznie do błon biologicznych. Liposomy występują w organizmach żywych, np. we krwi oraz są produkowane przemysłowo.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)