To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Wykład 7
Semantyka - zasady semantycznego opisu zdań. Pojęcie struktury predykatowo - argumentowej
Semantyczny opis zdania
temat zdania
struktura predykatowo - argumentowa
temat i remat
modalność
Dyscyplina zajmująca się znaczeniem, tj, problemem przyporządkowywania znaków językowych szeroko rozumianym obiektom pozajęzykowym.
Temat zdania
Każde zdanie zawiera jakiś temat, ważniejszy od innych w strukturze dyskursu; jakiś element, o którym coś si orzeka, który stanowi punkt wyjścia dla wypowiedzi.
Temat - co to jest?
Punkt wyjścia, „bycie o”, centrum uwagi zdania
Jakie elementy składniowe zwracają uwagę na temat? W jaki sposób syntaktyczny temat się ujawnia?
Struktura predykatowo - argumentowa
Części zdania, o których coś jest orzekane - argument ;
oraz te, które o czymś orzekają - predykat Predykat
Orzeczenie w zdaniu wyrażone za pomocą formy osobowej czasownika lub zap omocą innych form, np. orzecznika z łącznikiem; także sam orzecznik.
W terminologii gramatycznej predykatom jako funktorom zdaniotwórczym odpowiadają osobowe formy czasownika
To część zdania lub wypowiedzenia, która dostarcza informacji lub komentarza na temat sprawcy czynności. Paweł dał mi książkę. Cz. Lachur „Zarys językoznawstwa ogólnego”, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2004.
Jednostka językowa, tj. wyraz lub grupa wyrazów, której zasadnicza funkcją jest funkcja zdaniotwórcza, czyli taka, jaką pełni w zdaniu orzeczenie.
Argument (treść) to wyraz lub wyrazy tworzące w połączeniu z funktorem zdanie.
Funktor, wyraz, który służy do wyrażania stosunku zachodzącego między jednostkami składniowymi w zdaniu.
„Życie jest piękne.”
Funktor zdaniotwórczy: „jest”
Argumenty tego funktora: „życie”, „piękne”
To termin układowy, relacyjny, czyli funkcjonalny
DLATEGO
odnosi się do funkcji jednostki językowej w układzie, czyli w strukturze zlożonej. Predykat w tym rozumieniu to czynnik zdaniotwórczy, czyli orzeczenie.
Ale predykat jest także nazwotwórczy , np. „ojciec Alicji” - „ojciec” jest funktorem nazwotwórczym od argumentu nazwowego.
Stąd szersze rozumienie predykatu jako
nazwy predykatywnej, znaku predykatywnego LUB wyrażenia predykatywnego 2 składniki składnik referencyjny, czyli argumentowy, stosowany przez mówiącego do wskazania, czyli wyróżnienia przedmiotu, o którym chce coś powiedzieć
(…)
… podkreślenie jednego z komponentów zdania to aktualne rozczłonkowanie zdania. Chodzi tu o ustanowienie nowych relacji pomiędzy podmiotem, argumentem a predykatem, orzeczeniem.
Wydzielona część zdania to remat wypowiedzenia, a pozostała - to temat.
Środkami aktualnego rozczłonkowania zdania są np. szyk wyrazów, miejsce akcentu logicznego, partykuły, rodzajniki, transformacje aktywno - pasywne (tj. środki…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)