To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
semantyczna koncepcja prawdy Tarskiego
Teoria prawdy dla szerokiej klasy języków sformalizowanych i zinterpretowanych, a nie szczegółowych, konkretnych. Nie ma wieloznaczności, wydzielenie klasy wyrażeń uznawanych za zdania, reguły.
Języki:
- sformalizowane, niezinterpretowane (czysto formalne) - wyrażeniom nie jest przyporządkowane określone znaczenie; reguły uwzględniają tylko kształt wyrażeń;
- sformalizowane, zinterpretowane;
- niesformalizowane, zinterpretowane (np. język potoczny);
Warunki dla definicji prawdy:
(1) Formalna poprawność. Warunki formalnej poprawności struktury języka, w którym budowana jest definicja:
- jednoznacznie scharakteryzowana klasa wyrażeń uznawanych za sensowne i wskazanie terminów pierwotnych, niedefiniowalnych;
- jasno określone reguły definiowania;
- określenie zasad wyróżniania wyrażeń, nazywanych zdaniami;
- jasno określone warunki uznawania zdań;
- wskazanie aksjomatów;
- wyróżnione i jasno określone reguły dowodzenia (wnioskowania);
(2) Merytoryczna trafność - czy uchwyciliśmy rzeczywiste znaczenie pojęcia prawdy?
Konwencja T:
(T): X (=„p”) jest prawdziwe zawsze i tylko wtedy, gdy p.
Zdanie „śnieg jest biały” jest prawdziwe zawsze i tylko wtedy, gdy śnieg jest biały.
Definicja jest merytorycznie trafna, jeśli wynikać z niej będą wszystkie równoważności postaci T (i jej podstawienia). (T) to definicja cząstkowa prawdy, schemat.
(3) Wyraźne oddzielenie języka przedmiotowego i metajęzyka.
Są trzy możliwości uniknięcia antynomii kłamcy: odrzucenie klasycznej logiki (zasady sprzeczności), odrzucenie klasycznej definicji prawdy oraz porzucenie języków uniwersalnych (semantycznie zamkniętych), nie rozróżniających języka przedmiotowego i metajęzyka, w których na tym samym poziomie występują wyrażenia przedmiotowe (zdania) i ich nazwy, a także terminy odnoszące się do zdań języka przedmiotowego (predykaty „prawdziwy” i „fałszywy”) - języki te są wewnętrznie sprzeczne, nie odróżniając wyrażeń języka przedmiotowego i metajęzyka, nie rozróżniając tych języków, nie są sformalizowane. Tarski wybrał możliwość trzecią.
Semantyczna definicja prawdy:
Zdanie jest prawdziwe, gdy jest spełniane przez wszystkie przedmioty lub ciągi przedmiotów, fałszywe zaś w przeciwnym wypadku.
Definicja spełniania:
Jeśli nazwa danego przedmiotu zostanie wstawiona w miejsce zmiennej wolnej w funkcji zdaniowej i powstanie zdanie prawdziwe, to przedmiot lub ciąg przedmiotów spełnia daną funkcję zdaniową. Zdanie to funkcja zdaniowa bez zmiennych wolnych.
(…)
… Tarskiego z konwencji (T) daje się uzgodnić z nieklasycznymi teoriami prawdy. Ten zarzut można uchylić, podkreślając, że (T) toleruje tylko konteksty ekstensjonalne.
(5) STP jest asemantyczna, gdyż nie odwołuje się do użycia wyrażeń czy znaczenia. Należy jednak zauważyć, że definicja prawdy dotyczy tylko języków zinterpretowanych.
(6) STP nie stosuje się do nauk empirycznych, nie odróżniając prawdy…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)