To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
WYKŁAD V - Sektory społeczno -gospodarcze w rolnictwie Udział i zmiany w użytkowaniu ziemi przez poszczególne sektory społeczno -gospodarcze w okresie powojennym. Wyróżnia się 3 podstawowe sektory: prywatny, państwowy i spółdzielczy ( o przynależności decyduje forma prawna). W gospodarstwach indywidualnych ziemia i środki produkcji są prywatną własnością rolników. W przedsiębiorstwach państwowych właścicielami jest całe społeczeństwo. W rolniczych spółdzielniach produkcyjnych ziemia i środki są wspólną własnością członków danej spółdzielni. Udział poszczególnych sektorów społeczno-gospodarzcych w użytkowaniu ziemi i wytworzeniu produktów rolniczych jest różny i zmienny w czasie. W okresie powojennym nastąpiło zmniejszenie powierzchni UR w naszym kraju o 1,97 mln ha, co stanowi 9,6 % w stosunku do powierzchni UR w 1950 r. Przyczyną zmniejszenia się powierzchni UR było przeznaczenie jej części na cele budowlane, komunikacyjne i zalesienia. Największy udział mają gospodarstwa indywidualne . W 1950 r. w ich użytkowaniu znajdowło się ok. 90 % użytków rolnych. W kolejnych latach udział ten zmniejszył się do 75 %. Poczynając od 1990 r. obserwuje się systematyczny wzrost. W 1996 r. użytkowały 82,1 % GO . Łącznie w tym roku w użytkowaniu sektora prywatnego znajdowało się 90,4 % gruntów. Różnica jest rezultatem zagospodarowania ziemi państwowej przez dzierżawców pracujących na własny rachunek. Gospodarstwa państwowe w 1950 r. zajmowały 9,6 % powierzchni UR. Ich udział w kolejnych latach systematycznie wzrastał do 18,6 % w 1990 r. Był to skutek prowadzonej w tym okresie polityki rolnej dążącej do zwiększenia udziału sektorów uspołecznionych. Zmiany zapoczątkowane w 1989 roku spowodowały ograniczenie tego sektora. W rezultacie przekształceń własnościowych udział ziemi będącej w użytkowaniu jedn. państwowych obniżył się do 6,7 % w 1996 r. Udział rolniczych spółdzielni produkcyjnych był zmienny i podobnych do poprzednich gospodarstw. Zaczęto je organizować pod koniec lat 40 - tych. W I połowie lat 50 - tych nastąpił wielki ich rozwój. W 1955 zarejestrowano ok. 10 tyś. spóldzielni. W ich posiadaniu znajdowało się wtedy ok. 8 % powierzchni UR kraju, a pod koniec lat 50 -tych 9,2 %. Po zmianie polityki rolnej w 1956 r. rozwiązała się większość spółdzielni, ich udział w 1960 r spadł do 1,2 %. W późniejszych latach miał miejsce ponowny rozwój RSP , jednak ich udział nie przekroczył 4 %. Poczynając od 1990 r. obserwuje się systematyczny spadek udziału ziemi RSP w UR . W 1996 r.użytkowały zalwdwie 2,7 %ziemi. Podkreślić należy duże zróżnicowanie terytorialne gruntów Skarbu Państwa . Zdecydowana ich większość położona jest na terenach Polski Pn i Zach, gdzie udział ziemi państwowej wynosi 40 % przy średniej krajowej 18,6 %. W ostatnich latach wystąpiły istotne zmiany związane z pzrekształceniami własnościowymi w rolnictwie.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)