To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
dr hab. Jan Krokos. Notatka składa się z 3 stron.
Sąd (rezultat poznania) ≠ Sąd (protokół poznania ) Sąd (rezultat poznania) - stan rzeczy (przedmiot poznania); może być rezultatem bezpośredniego, lub pośredniego poznania. Wszelkie poznanie pośrednie zakłada rozumowanie. Sądy takie opierają się na sądach bezpośrednich, będących rezultatem bezpośredniego poznania.
Sąd (protokół poznania)- akt postrzegania
Intelekt ≠ Rozum Są to funkcjonalne nazwy umysłowej władzy poznawczej.
Intelekt - nazwa funkcji umysłowej władzy poznawczej (intuicyjnego ujmowania rzeczy). Rezultatem tego jest pojęcie, lub sąd (znaczenie zdania).
Rozum - nazwa dla dyskursywnego ujmowania rzeczy (tam, gdzie występuje rozumowanie)
Podział zdań (sądów): ze względu na źródło ich pozyskiwania: aprioryczne - nie są rezultatem doświadczenia; Np . 1+1=2; tysiącbok
aposterioryczne - są rezultatem doświadczenia; Np . drzewo jest zielone
Husserl : poznanie ejdetyczne jest aprioryczne (najbardziej radykalne)
ze względu na to, czy poszerzają/ nie poszerzają wiedzę: analityczne - eksplikują; orzecznik zawiera się w podmiocie. Do stwierdzenia, czy zdanie analityczne jest prawdziwe wystarcza znajomość języka. Np . 1+1=2, „Suma kątów trójkąta to 180 ◦ ”, „Kawaler, to nie żonaty mężczyzna” syntetyczne - poszerzają; orzecznik wykracza poza podmiot. Zdanie syntetyczne domaga się znajomości języka oraz aktu poznania (doświadczenia), Np . „To drzewo jest zielone” Zazwyczaj zdania: - aprioryczne są analityczne, a - aposterioryczne są syntetyczne ze względu na to, co ujmujemy w sądach/ zdaniach
egzystencjalne - istnienie czegoś; Np. „Drzewo jest” esencjalne - istota czegoś (treść); Np. „Drzewo jest zielone” ze względu na sposób ujęcia kategoryczne - stwierdzają zachodzenie określonego stanu rzeczy:
asertoryczne - fakt zachodzenie/ nie zachodzenia
modalne - sposób zachodzenia stanu rzeczy
problematyczne- możliwość zachodzenia. Występują czasowniki modalne (podkreślają sposób zachodzenia czegoś: „móc”
apodyktyczne- konieczność zachodzenia. Występują czasowniki modalne (podkreślają sposób zachodzenia czegoś: „musieć”
niekategoryczne- nie stwierdzają zachodzenia czegoś, a jedynie relację danego stanu rzeczy, zależność od spełnienia/ niespełnienia określonego warunku; Np . „Jeśli dziś jest środa, to jest wykład” . Liczbę desygnatów Ogólne Szczegółowe (jednostkowe)
powszechne
Wszystkie to podziały się krzyżują. O rodzaju poznań decydują rodzaje zdań.
Wiedzę można uzyskać poza doświadczeniem
(…)
… wnioskotwórcza, tam mamy do czynienia z wiedzą alanlityczną.
umiarkowany- (Koło Wiedeńskie, Neopozytywizm) obok wiedzy empirycznej, wartościowa jest wiedza analityczna (logika, matematyka)
Zależy to od tego jak rozumiemy „doświadczenie”, co uznajemy za doświadczenie.
Skrajny: 3 postaci:
sensualizm (zmysły)- (pozytywiści- Condillac) wartościowe jest poznanie zmysłowe; spostrzeżenie zmysłowe polega na odbieraniu…
…). Nigdzie nie jest tak, żeby istniała jakaś linia demarkacyjna między tym, co a priori, a tym co aposteriori. Im bardziej ogólne są hipotezy, teorie, tym trudniej je zweryfikować, sfalsyfikować przy pomocy doświadczenia. Dane doświadczenia nie powodują istotnych zmian w tych teoriach.
Moment aprioryczny kształtuje się raz z naszym doświadczeniem, mimo, że nie zawsze jest przez to doświadczenie wyznaczany. …
… poznawczych (źródeł poznania zwł. bezpośredniego)
Aprioryzm- wartościowe poznanie, to poznanie pozadoświadczalne (aprioryczne); wiedza pozadoświadczalna jest wartościowa
Badanie aprioryczne- badanie rzeczywistości od strony jej przyczyny
skrajny- (Parmenides, Eleaci, Platon) jedynie poznanie pozaempiryczne jest wartościowe (zdobywamy je dzięki intelektowi; intuicji intelektualnej)
umiarkowany- (Kant…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)