To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
RZEŹBA ENDOGENICZNA Źródła energii na powierzchni Ziemi
Energia słoneczna
Energia grawitacyjna
Energia geotermiczna
Procesy wewnętrzne(endogeniczne) i procesy zewnętrzne(egzogeniczne)
Diastrofizm i jego skutki w ogólnym krajobrazie morfologicznym Ziemi
Diastrofizm: ruchy skorupy ziemskiej prowadzące do powstania nierówności powierzchni Ziemi(deformacje trwałe, a nie czasowe odkształcenia; źródło ruchów- energia geotermalna: ruchy powolne i gwałtowne) Ruchy powolne skorupy ziemskiej, np. ruchy epejrogeniczne(lądotwórcze ruchy pionowe), ruchy talassogeniczne, ruchy górotwórcze(orogeniczne) Ruchy gwałtowne skorupy ziemskiej: trzęsienia Ziemi, wulkanizm Ruchy epejrogeniczne, górotwórcze i trzęsienia Ziemi powodują deformacje mas skalnych Deformacje ciągłe Fałdy(stojące, obalone, izoklinalne, inne)
Fleksury
Płaszczowiny Trzęsienia Ziemi: efekty morfologiczno- strukturalne
Nowe uskoki
Szczeliny ziejące
Przesunięcia poziome serii skalnych Wulkanizm: zróżnicowanie procesów i skutków morfologiczno- strukturalnych
Powolne procesy wulkaniczne(wulkanizm wylewny): głównie lawy zasadowe o niskiej lepkości(np. bazaltowe)
Skutki morfologiczno- strukturalne: Wulkanizm punktowy (centralny)- wulkany stożkowe typu tarczowego(wulkany tarczowe) Wulkanizm szczelinowy (linijny, linearny): pokrywy wulkaniczne(trapy lub tarcze wulkaniczne)
Gwałtowne procesy wulkaniczne(wulkanizm eksplozywny): głównie lawy kwaśne o dużej lepkości.
Skutki morfologiczno- strukturalne: Wulkany stożkowe typu warstwowego - wulkany warstwowe, inaczej stratowulkany lub wulkany złożone Kopuły wulkaniczne Wykład II 27.02.2012r Odporność skał na niszczenie przez czynniki zewnętrzne
Rzeźba powierzchni Ziemi jako wyraz równowagi pomiędzy siłami morfogenetycznymi- endogenicznymi i egzogenicznymi- a oporem materiału, na które te siły działają
Czynnikiem oporu w systemach geomorfologicznych jest litologia
Wpływ różnej genezy skał na zróżnicowanie powierzchniowej części litosfery pod względem składu chemicznego, mineralogicznego i wytrzymałości wewnętrznej na działanie czynników zewnętrznych
Podział skał ze względu na pochodzenie: magmowe, osadowe, metamorficzne(przeobrażone)
W skałach o większej odporności na działanie czynników modelujących tempo niszczenia skał jest powolne, w skałach o małej odporności-szybkie, stąd na obszarach o zróżnicowanej budowie petrograficznej występuje urozmaicona rzeźba
Odporność skał na działanie czynników modelujących i zależy od składu mineralnego danej skały, od jej struktury i tekstury, od uławicenia i od uszczelnienia
(…)
… oraz ich porowatość i uszczelnienie)
Ukształtowanie terenu
Świat organizmów żywych, głównie szata roślinna
Typy wietrzenia
Fizyczne(mechaniczne)
Chemiczne
Niekiedy wydziela się wietrzenie biologiczne
Wietrzenie fizyczne(inaczej mechaniczne)- rozpad, dezintegracja-skały rozpadają się na coraz drobniejsze okruchy bez zmiany składu chemicznego
Odmiany wietrzenia fizycznego:
W skutek nasłonecznienia(inaczej insolacji)
Warunki wietrzenia insolacyjnego
Postacie wietrzenia insolacyjnego
Rozpad ziarnisty (dezintegracja granularna)
Rozpad blokowy(dezintegracja blokowa)
Eksfoliacja(łuszczenie się skał)
W skutek zamrozu
W skutek wysychania
W Kutek mechanicznego działania soli
W skutek mechanicznego działania organizmów roślinnych i zwierzęcych
Wietrzenie chemiczne-rozkład- skały rozkładają się, tzn. zmienia się ich skład chemiczny(powstają nowe związki chemiczne)
Odmiany wietrzenia chemicznego:
Uwęglanowienie
Utlenianie
Uwadnianie
Redukcja(odtlenianie)
Wietrzenie biochemiczne
Pokrywa zwietrzelinowa
Stanowi produkt wietrzenia
Umożliwia kształtowanie gleb
Na stokach: umożliwia grawitacyjne przemieszczenie materiały skalnego czyli procesy stokowe
Klimat a wietrzenie
Klimaty zimne- wietrzenie fizyczne- mrozowe, insolacyjne
Klimaty umiarkowane wilgotne- wietrzenie fizyczne i chemiczne
Klimaty suche, gorące i pustynne- wietrzenie insolacyjne(solne)
STOK I PROCESY DENUDACYJNE
Ogólne zasady denudacji
Procesy wietrzenia i pokrywy zwietrzelinowe umożliwiają denudacje
Denudacja- zespół procesów przemieszczania produktów wietrzenia(tj. pokrywy zwietrzelinowej) oraz przypowierzchniowych utworów skalnych pod wpływem siły ciężkości…
…:
Przyczyny ruchu materiału
Typy procesów: osuwanie, spełzywanie(pełznięcie), spływanie, spłukiwanie
Denudacja- ruchy masowe + spłukiwanie
Procesy na stokach młodocianych(na ścianach i stokach stromych) i na stokach dojrzałych(na stokach o mniejszych kątach nachylenia)
Podział procesów stokowych ze względu na ich tempo
…
… modelujących i zależy od składu mineralnego danej skały, od jej struktury i tekstury, od uławicenia i od uszczelnienia
Odporność skał bezwzględna i względna
Odporność bezwzględna- ogólny szereg odporności skał(Birkeland '74) [kwarcyt- czert- bazalt- piaskowiec- mułowiec- dolomit- wapień]
Odporność względna(geomorfologiczna)- uwzględnianie wpływu warunków klimatycznych na zachowanie skał( przykład skały…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)