To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
RUCHY MASOWE
Główną przyczyną wywołującą ruch utworów powierzchniowych i mas skalnych jest siła ciężkości. Ruchy masowe zachodzą, gdy siła tarcia i spójności, czyli kohezja, nie są wystarczające by przeciwstawić się sile ciężkości. Spójność (kohezja) to właściwość, dzięki której cząstki utworów skalnych są ze sobą związane. Na kohezję wpływają
- przyciąganie międzycząsteczkowe drobnych ziaren i cz. mineralnych
- koloidy, które działają zlepiająco na cząstki mineralne
- siły kapilarne, wywołane przez powierzchniowe napięcie między błonkami wody a otaczanymi przez nie ziarnami i cząstkami luźnych utworów skalnych
Gdy spójność wywołana jest przyciąganiem międzycząsteczkowym i koloidami - kohezja rzeczywista, gdy wywołany siłami napięcia powierzchniowego wody - kohezja pozorna
Tarcie wewnętrzne jest to opór stawiany przy przesuwaniu cząstek względem siebie. Zależy on od kształtu ziaren i stopnia ich obtoczenia, wymiarów ziaren i stopnia zagęszczenia utworu. Ponadto na TW wpływa też obciążenie utworów ulegających przemieszczaniu się. Im większe jest obciążenie, tym większe ciśnienie działające na poszczególne cząstki i tym większej trzeba użyć siły, by pokonać tarcie wewnętrzne.
Wytrzymałość na ścinanie to opór na przesuwanie części utworu skalnego (warstwy, masywu) względem siebie. Gdy WNŚ zostanie przekroczona wówczas utwory skalne przemieszczają się wzdłuż płaszczyzny ścinania. Takie przemieszczenia ma miejsce przy ruchu osuwiskowym. WNŚ zależy od tarcia wewnętrznego i kohezji zgodnie z wzorem F=N tgβ + c (c - kohezja). WNŚ piasków zależy głownie od TW, zaś iłów od działania sił spójności między cząstkami oraz od składu mineralnego.
Bezpośrednimi (naturalnymi) przyczyn. powierzchniowych r. masowych są:
- głębokie zwietrzenie skał i rozluźnienie utworów budujących zbocze
- podcięcie erozyjne zbocza; - przeciążenie zbocza wodą opadową lub śniegiem
- silne nawodnienie podłoża poprzez spękanie warstwy; - trzęsienia ziemi.
Zachwianie równowagi (stateczności) i ruch mas po zboczu mogą być spowodowane również przyczynami pośrednimi, w związku z działalnością inżynierską człowieka, a mianowicie przez:
- zmianę konsystencji gruntów na skutek nadmiernego nawilgocenia stoków
- obciążenia statyczne i dynamiczne spowodowane nadmiernie ciężkimi konstrukcjami budowlanymi lub składowaniem materiałów na stoku,
- zmianę kształtu stoku przez budowę tras komunik. lub podcięcie stoku wkopem
- prace strzelnicze przy eksploatacji kamieniołomów luli żwirowni,
- zmianę koryta rzeki, piętrzenie wód powierzchniowych,
(…)
… i egzogenicznych dużą role odgrywa występowanie wody. Wśród PRM po zboczu wyróżnia się: *spełzywanie lub złaziska; *spływy *staczanie lub usypiska *obrywy i zwaliska *osuwiska
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)