To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Rosyjska szkoła formalna
(Do grona formalistów zaliczyć można takich badaczy jak: L.P. Jakubiński, W.B. Szkłowski, B.M. Eichenbaum, J.N. Tynianow, B.W. Tomaszewski i R. Jakobson.) Sami formaliści uznawali, że nie posiadają takiej teorii, którą można by zreferować w formie sztywnego schematu/wykładu. Według nich moment, w którym posiądą taką teorię, będzie oznaczał koniec metody formalnej, dlatego też ten ostatni termin uznawali za dużo bardziej właściwy, niż ten pierwszy.
Szkoła formalna w zdecydowany sposób sprzeciwiała się pozytywizmowi i psychologizmowi w badaniach literackich. Uznali oni, że takie zagadnienia jak biografia czy psychologia powinny stanowić przedmiot zainteresowania oddzielnych dyscyplin naukowych. Celem ich ataków byli również symboliści.
Kwintesencją formalizmu rosyjskiego była nieustanna ewolucja i ciągłe podejmowanie nowych problemów metodologicznych. Efektem tego było to, że ich metoda, stale rozszerzając zakres swoich badań, wykroczyła poza obszar tego, co można nazwać jeszcze metodologią, i stała się odrębną nauką o literaturze. Jej główne cechy i przedmioty to:
- badanie ewolucji literackiej
- postrzeganie literatury jako samodzielnego i niezależnego od innych szeregów zjawiska kulturowego
- uznanie, że literatura posiada swój specyficzny i wyróżniający charakter - badanie dynamiki form literackich
- spojrzenie na literaturę jako specyficzne zjawisko społeczne - śledzenie powstawania i wymiany gatunków
Formalistom zależało bardzo na tym, aby nie utożsamiać ich z „formalizmem” jako teorią estetyczną ani z „metodologią” jako zamkniętym systemem naukowym. Dążyli oni do stworzenia samodzielnej nauki o literaturze, która opierałaby się na właściwościach materiału literackiego. Postulowali zatem, aby nawet termin „metoda formalna” rozumieć jedynie jako termin historyczny, w sensie umownym.
Przedstawiciele tej szkoły w wyraźny sposób starali się zmniejszyć dystans pomiędzy problemami nauki o literaturze a bardzo ogólnymi kwestiami wiedzy o kulturze i sztuce. W tym celu w swoich pracach starali się burzyć zastane aksjomaty w teorii literatury i ogólnie pojętej humanistyki.
Do niewątpliwych zasług szkoły formalnej należy zaliczyć:
- wyzwolenie poetyki z wpływu subiektywnych i filozoficznych teorii, które odgrywały wcześniej dużą rolę, głównie za sprawą symbolistów
Symboliści uważali, że sztuka jest myśleniem przy pomocy obrazów i równocześnie polega na ich tworzeniu. Formaliści uznali, że obrazy są niezmienne i dane, liczy się zatem ich przypominanie, a nie tworzenie (obraz nie ułatwia zrozumienia przedmiotu, lecz wywołuje specyficzny sposób percepcji). Celem artyzmu jest zatem wywołanie percypowania pozbawionego automatyzmu.
(…)
… w różnych okresach ewolucji literatury.
Cechą wyróżniającą literaturę jest literackość rozumiana jako:
zespół właściwości swoistych dla literatury jako sztuki
stanowi ona główny przedmiot refleksji literaturoznawczej. Kryteria i standardy literackości są historycznie i socjologicznie relatywne.
Przedmiotem analizy i interpretacji są również zindywidualizowane, często inne w różnych utworach, niekiedy…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)