16. Rodzaje kosztów w przedsiębiorstwie transportowym i ich klasyfikacja według miejsc powstawania
koszt własny produkcji usługi transportowej,
koszty własne przedsiębiorstwa,
koszt jednostkowy produkcji transportu,
koszty elastyczne i sztywne,
koszty stałe i koszty zmienne,
koszt krańcowy,
koszty rodzajowe, normatywne i cząstkowe.
Koszt to wyrażone wartościowo zużycie środków pracy, przedmiotów pracy, usług obcych i samej pracy.
Z punktu widzenia działalności firm przewozowych bardzo ważnym parametrem jest koszt własny produkcji usługi transportowej charakteryzujący się zmiennością - tzn. zależny jest od wielkości produkcji, gałęzi transportu, warunków i okresu wykonywania. Właściwe zarządzanie kosztami, ich kontrola i optymalizacja wymaga poznania ich szczegółowej struktury oraz specyfiki. Podział ogółu kosztów całkowitych na elementy składowe jest podstawą właściwego ustalenia ponoszonych kosztów oraz oceny efektywności działalności gospodarczej. Podział kosztów całkowitych na części składowe ułatwia ocenę poziomu, dynamiki i zróżnicowania kosztów. Dodatkowo, monitorowanie wybranych parametrów kosztowych umożliwia osobie odpowiedzialnej za transport szybką identyfikację ewentualnych zagrożeń systemu oraz pozwala na podjęcie szybkich środków zapobiegawczych. Przeprowadzona diagnoza stanu kosztów transportu pozwala także wskazać obszary możliwe do poprawy oraz kierunki dalszego rozwoju systemu transportowego i porównywać ze sobą różne systemy transportowe (benchmarking).
Elementami, które mają bezpośredni wpływ na kształtowanie się poziomu kosztów transportu, są:
technologia realizowanej usługi transportowej,
waga towaru,
objętość towaru,
odległość przemieszczania,
niebezpieczeństwo związane z przewozem towaru (dotyczy towarów objętych ADR),
podatność transportowa towaru,
wartość towaru.
Szczegółowo łączne koszty transportu (Kt) wyrazić można następującym wzorem: Kt = Kas + Kpts + Kmts + Kb + Ku+ Krs + Kd + Kints + Kut
gdzie:
Kas - koszty amortyzacji samochodów i budynków bazy samochodowej, Kpts - koszt pracy (robocizny) kierowców i obsługi transportowej z narzutami, Kmts - koszty zużycia materiałów, paliw i energii związanych z eksploatacją samochodów,
Kb - koszty biurowe,
Ku - koszty ubezpieczenia środków transportu, Krs - koszty remontów i konserwacji środków transportu, Kd - koszty dzierżawy (garaży, placów, pomieszczeń), Kints - inne koszty bazy transportowej, Kut - koszty usług zewnętrznych transportowych.
(…)
… na jednostkę produkcji, tzn. jednostkę usługi lub jednostkę wyrobu. W transporcie jako jednostkę produkcji najczęściej przyjmuje się liczbę przewiezionych ton ładunku lub pasażerów oraz wielkość wykonanych tonokilometrów i pasażerokilometrów.
W badaniach opłacalności powiększania skali działalności wykorzystywana jest jeszcze inna kategoria kosztów, którą jest koszt krańcowy, nazywany także kosztem marginalnym. Określa on przyrost kosztów całkowitych na ostatnią (krańcową) jednostkę produkcji -usługę transportową. Innymi słowy, koszt krańcowy określa, o jaką kwotę wzrosną koszty całkowite, jeśli nastąpi przyrost wielkości produkcji o jednostkę.
16.1. Koszty eksploatacyjne środków transportu samochodowego
Dla przedsiębiorstw transportu samochodowego typowe jest, że 60-75% kosztów wynika tylko z trzech…
… taka opiera się na założeniu:
Kjp = gdzie:
Kjp - koszt jednostkowy wozokilometra, Kcw - całkowity koszt własny, P - praca przewozowa w wozokilometrach, Dj - wozodni inwentarzowe, At - wskaźnik gotowości technicznej,
Agt - wskaźnik wykorzystania taboru gotowego technicznie,
To - średni dobowy czas pracy,
F - wskaźnik wykorzystania czasu pracy,
Vt - średnia szybkość techniczna,
B - współczynnik wykorzystania…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)