Recykling tworzyw sztucznych
Co roku na świecie obserwuje się wzrost produkcji odpadów tworzyw sztucznych pochodzących z różnych gałęzi przemysłu i gospodarki. Większość z nich tafia najczęściej na wysypiska śmieci, gdzie ich składowanie przez długi czas jest niekorzystne ze względu na ich długi okres degradacji. Dlatego też ogromną szansę dla poprawy obecnej sytuacji stwarza recykling odpadów sztucznych, który dodatkowo przynosi korzyści ekonomiczne i ekologiczne (Megiel, 2000).
Tworzywa sztuczne to polimery zbudowane z długich łańcuchów monomerów. Wykorzystywane są przeważnie do produkcji opakowań, materiałów budowlanych, części samochodowych, a także w sektorze energetycznym. Surowcem dla tworzyw sztucznych są najczęściej paliwa kopalne oraz zasoby odnawialne. Dzięki swoim właściwością mogą być dostosowywane do specyficznych wymagań określonych zastosowań (Kozłowski, 2006). Tylko ok. 25% tworzyw sztucznych jest całkowicie wykorzystana w ciągu jednego roku, a blisko 60% polimerów ma okres wykorzystania 8 lat. W minionym dziesięcioleciu produkcja tworzyw sztucznych wzrosła o 62%. Natomiast obecnie średnioroczna stopa wzrostu wynosi 9,9% (Fakty, 2011). Taki postępujący wzrost produkcji tworzyw sztucznych stwarza ogromny problem zagospodarowania tych odpadów, które są główna przyczyną pogorszenia jakości środowiska. Tworzywa sztuczne są trwałe, przez co nie biorą udziału w obiegu materii w przyrodzie, jednak przyczyniają się do wzrostu odpadów stałych w środowisku. Poza tym w dość krótkim czasie tracą swoje właściwości. Jednak proces biodegradacji w środowisku trwa u nich od kilkudziesięciu do kilkuset lat, co ma decydujący wpływ w wykorzystaniu ich w procesie recyklingu (Milczarska-Iwańczyk).
Wyróżnia się około 20 grup tworzyw sztucznych. Pięć z nich stanowią tworzywa wielko tonażowe, do których zaliczamy: polietylen, w tym polietylen nisko i wysokociśnieniowy (PE-HD i PE-LD), polipropylen (PP), polichlorek winylu (PVC), polistyren stały i spieniany (PS i EPS), politereftalan etylenu (PET). Około 50% używanych tworzyw sztucznych stanowią PE-LD, PE-LLD, PE-HD oraz PP. Najbardziej rozwinięta jest gospodarka odpadów pochodzących z opakowań, do których produkcji stosowny jest PET. Posiada ona szereg zalet: jest lekki, nietłukący się, nietoksyczny a także plastyczny. Wykorzystywany jest również do produkcji włókien poliestrowych, taśm i płyt (Fakty 2010).
Dziedziną, która zajmuje się odzyskiem polimerów jest recykling. Według Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r., w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre dyrektywy (Dz. U. L 312 z 22.11.2008, str. 3) recykling oznacza „…jakikolwiek proces odzysku, w ramach którego materiały odpadowe są ponownie przetwarzane w produkty, materiały lub substancje wykorzystywane w pierwotnym celu lub innych celach. Obejmuje to ponowne przetwarzanie materiału organicznego, ale nie obejmuje odzysku energii i ponownego przetwarzania na materiały, które mają być wykorzystane jako paliwa lub do celów wypełniania wyrobisk.” Metody recyklingu pozawalają na wytworzeniu polimerów nadających się do ponownego użycia. Uzyskany produkt nazywa się recyklatem, reglanulatem, regeneratem, przy czym reglanulat jest gorszej jakości niż tworzywo z jakiego został wytworzony oraz droższy od nowego surowca.
(…)
…, z których wykonywane są części samochodowe. Stosowany jest tu m.in. poliuretan w budowie siedzeń oraz polichlorek winylu w przewodach elektrycznych. Oprócz tego wykorzystuje się polipropylen, elastomery, kopolimer ABS i poliamidy. Zużyte opony pojazdów są przerabiane na wykładziny podłogowe, jednak bardziej opłacalną metodą jest spalanie ich w piecach cementowych i wykorzystanie jako paliwa zastępczego…
… niż tworzywo z jakiego został wytworzony oraz droższy od nowego surowca. Istnieją trzy główne metody recyklingu:
recykling mechaniczny, polega na mechanicznym przetworzeniu odpadów z tworzyw sztucznych do nowych produktów;
recykling chemiczny (surowcowy), polega na odzysku podstawowych surowców chemicznych metodami chemicznymi, np. depolimeryzacja, gazyfikacja, piroliza;
odzysk energii to odzysk lub produkcja…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)