Racja stanu
Koncepcja racji stanu dominowała w języku politycznym w XVI i XVII w., szczególnie:
We Włoszech, Francji, Niemczech oraz Hiszpanii. Termin był wówczas wiązany z polityką powstających absolutystycznych państw narodowych. Później, zwłaszcza w XIX w., idea ta była niezwykle popularna w słabych pastwach, które często były podzielone i dlatego raison d'état był sposobem na przezwyciężenie kryzysu, ujednolicenie kraju lub uzyskanie niepodległości
Poczynając od XIX w. koncepcja ta zaczęła znikać z języka teoretyków polityki i języka praktyki politycznej
Nie tylko dlatego, że koncepcja racji stanu była bardzo często wiązana z Niccolo Machiavellim, ale także z powodu ogromnego zamętu konceptualnego i trudności ze znalezieniem zadowalającej definicji tego określenia Ponadto, termin użyteczny w świecie państw absolutnych wcale nie musi być wygodny w świecie, którego myślenie polityczne jest zdominowane przez demokrację
Koncepcja raison d'état jest bezpośrednio i silnie powiązana z państwem, a bardzo często - z państwem narodowym To dlatego liberałowie i libertarianie odnoszą się do tego określenia bardzo sceptycznie, a anarchiści nie używaj go w ogóle Jeżeli przyjąć, jednakże, że państwo jest wytworem cywilizacji,należy rozważyć, czy każde państwo jest warte szacunku, zachowania i ochrony
Termin „racja stanu” jest bardzo często pomijany w słownikach i encyklopediach, z wyjątkiem niektórych państw, takich jak Włochy, Niemcy i Polska
Termin ten ma wiele znaczeń i jest związany z różnymi tradycjami myśli politycznej Trudności pogłębia fakt, że koncepcja raison d'état jest stosowana jako slogan, np. przez polityków
Obecnie w wielu krajach określenie „racja stanu” jest niepopularna, traktowana podejrzliwie i większość polityków uznaje je za pojecie czysto historyczne i archaiczne
Współczesna Polska jest pod tym wzglądem wyjątkiem, ponieważ politycy i dziennikarze używają go całkiem często i to w pozytywnym znaczeniu
Friedrich Meinecke, autor najważniejszej, zaliczanej już do klasyki, monografii poświeconej raison d'état stwierdził, że
„Bogatej treści koncepcji racji stanu nie da się zamknąć w wąskich granicach definicji”
„Raison d'état to fundamentalna zasada postępowania narodowego, pierwsza zasada dynamiki dla Państwa
Informuje męża stanu, co musi robić, aby zachować zdrowie i siłę Państwa”
W konkretnym momencie dla danego Państwa istnieje tylko jeden „idealny sposób działania”, jedna idealna racja stanu
Podobną definicję, dość powszechnie uznawano w drugiej połowie XVI w.
(…)
… była ideą, która pomagała planować i prowadzić politykę realizmu. Dzięki Realpolitik, możemy widzieć rzeczywistość taką, jaka jest, a nie - jaka powinna być
Czwarte, popularne znaczenie jest takie, że polityka musi być oparta na równowadze sił To znaczenie jest istotne w stosunkach międzynarodowych, nie tylko w sferze politycznej Teorie realistyczne zaczęły dominować w stosunkach międzynarodowych po 1945 r…
…, jego cała działalność polityczna i sposób myślenia jest „niczym innym, jak tylko ciągłym procesem myślenia o raison d'état”
Zamiast określenia ragion di stato Machiavelli używał innych terminów, zawierających się w tej kwestii Przede wszystkim były to pojęcia: virtu, necessita, fortuna i stato
Możemy zauważyć, że Machiavelli wprowadza nową koncepcję państwa. Jest on ojcem nowożytnej koncepcji niepodległego państwa…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)