To tylko jedna z 29 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
prof. dr hab. Iwona Janicka
Psychologia Rodziny
WYKŁAD 1 (19.02.2008)
Małżeństwo - rodzaje, struktura, rola i funkcje. Modele małżeństwa.
I. Definicje małżeństwa.
1. Formalne - związek dwojga ludzi różnej płci; grupa społeczna tworzona przez kobietę i mężczyznę; swoisty związek interpersonalny.
2. Aspekt społeczny - małżeństwo opiera się na współdziałaniu partnerów w różnych sferach życia.
3. Perspektywa rodzinna - małżeństwo zmierza do stworzenia większej grupy społecznej, jaką jest rodzina.
4. Teorie cybernetyczne - małżeństwo jako system: nie stanowi sumy indywidualnych cech męża i żony, lecz jest wynikiem zachodzących między nimi interakcji; system wymiany informacji.
5. Definicje socjologiczne - akcentują cele i zadania małżeństwa oraz relacje nieformalne między partnerami. Zadania małżeństwa: reprodukcja biologiczna, uprawnienia seksualne, przekazywanie wartości kulturowych z pokolenia na pokolenie.
6. Definicje prawne - związek prawny kobiety i mężczyzny, mający na celu stworzenie rodziny, określany prawem obowiązującym w danym społeczeństwie oraz nakazami i normami ustanowionymi przez państwo oraz kościół.
7. Stanowisko Kościoła:
Małżeństwo - związek nierozerwalny, uświęcony przez Boga.
wspólne pożycie partnerów
wzajemna miłość i pomoc
zakaz pozamałżeńskich związków seksualnych
wykluczenie możliwości rozwodu
Zamiast więzi podmiotowej może występować tylko więź przedmiotowa (racjonalne przesłanki zamiast uczucia).
8. Definicja ogólna:
Małżeństwo - zinstytucjonalizowana forma współżycia kobiety i mężczyzny, nadająca im określone prawa i obowiązki zgodne z normami prawnymi, religijnymi i obyczajowymi.
W małżeństwie występuje także usankcjonowana prawnie zależność obejmująca wspólnotę majątkową.
II. Kryteria wyznaczające rodzaj małżeństwa
1. wybór małżonka
małżeństwa egzo- i endogamiczne (małżonkowie pochodzą z różnych kultur/grup społecznych lub z takich samych)
małżeństwa homo- i heterogamiczne (małżonkowie podobni bądź różni pod względem cech nabytych)
2. hierarchia prestiżu i władzy
małżeństwa patriarchalne (dominuje mąż)
małżeństwa matriarchalne (dominuje żona)
małżeństwa egalitarne (równy podział władzy i obowiązków)
3. dziedziczenie nazwiska, prestiżu i majątku
(…)
… porozumienie się partnerów.
I. Specyfika komunikacji w małżeństwie.
Warunki dobrej komunikacji:
nawyk słuchania - najszybciej zanika
swoboda ekspresji - wyklucza „ja oficjalne”
zrozumienie i akceptacja
Warunki złej komunikacji:
krytycyzm
brak zaufania
brak akceptacji
II. Style komunikacji interpersonalnej wg Grzesiuk.
Partnerski - wymaga koncentracji podczas rozmowy zarówno na sobie, jak i na partnerze…
… (rozumienie zasad moralnych, religia)
Choroba jednego z partnerów:
Utrudnia zaspakajanie potrzeb chorego i zdrowego partnera (szczególnie choroba psychiczna, alkoholizm, choroba przewlekła wymagająca ograniczenia ruchu, bezpłodność).
30% małżeństw w sytuacji choroby wykazuje zaburzenia komunikacji interpersonalnej oraz osłabienie więzi emocjonalnej.
Problemy związków kolejnych:
Główne źródło konfliktów…
… rodzinnych przyjmowanych przez dzieci (M. Radochoński)
dziecko infantylne - rodzice nadmiernie je kontrolują, są nadopiekuńczy nawet w stosunku do dorastającego dziecka
dziecko rodzicielskie - dziecko mocno przywiązane do rodziny, często obarczane obowiązkami przekraczającymi jego możliwości
„kozioł ofiarny” - dziecko obarczane winą za nieporozumienia wewnętrzne rodziców, często samo przyjmujące na siebie…
… i władzy
małżeństwa patriarchalne (dominuje mąż)
małżeństwa matriarchalne (dominuje żona)
małżeństwa egalitarne (równy podział władzy i obowiązków)
3. dziedziczenie nazwiska, prestiżu i majątku
małżeństwa patrylinearne (po mężu)
małżeństwa matrylinearne (po żonie)
III. Struktura małżeństwa
1. Monogamia
2. Poligamia
poliginia (mężczyzna + kobiety)
poliandria (kobieta + mężczyźni)
3. Małżeństwa grupowe…
… i intensywność stanu emocjonalnego, bliskość obiektu.
Warunki zewnętrzne: narastanie czynników stresogennych sprzyja kumulacji orientacji na sobie, anonimowość kontaktów, uwarunkowania rodzinne.
VII. Konsekwencje empatii.
zmniejsza egocentryzm, sprzyja tolerancji
lepsze rozumienie partnera (trafniejsze rozpoznawanie myśli, pragnień, uczuć)
osłabienie konfliktów i lepsze ich rozwiązywanie
współodczuwanie…
…. Przyczyny rozwodów.
niezgodność charakterów
nadużywanie alkoholu
niedochowanie wierności małżeńskiej
inne: niedobór seksualny, kłopoty finansowo-mieszkaniowe, opuszczenie rodziny, konflikty z rodziną małżonka, niegospodarność, skąpstwo, bezpłodność, impotencja, choroba psychiczna
III. Psychologiczne przyczyny zdrady.
rekompensata braków w związku
reakcja na wadliwe funkcjonowanie związku
IV. Motywy zdrady…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)